«Δεν μένουμε ήσυχοι απέναντι στον φασιστικό κίνδυνο. Η κοινωνία οφείλει να διαδηλώσει, να συζητήσει και να αναδειξει τις πτυχές του φασισμού που δεν είναι ορατές άμεσα» είναι το μήνυμα που στέλνει ο Νίκος Φίλης μέσω της συνέντευξής του στο newsique.gr μετά τις καταδικαστικές αποφάσεις για τη Χρυσή Αυγή και τα στελέχη της.
Ο Τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία σχολιάζει ότι η επίθεση εις βάρος του κόμματός του έχει κοντά ποδάρια, ωστόσο μέσα στην ίδια της την γελοιότητα υπακούει στο αφήγημα των “δύο άκρων” το οποίο δεν πρέπει να υποτιμάται. Για το πολυσυζητημένο πρωτοσέλιδο της “Αυγής” λέει ότι η εφημερίδα αντέδρασε σε μία επίθεση τοξικότητας χαρακτηρίζοντάς το “νόμιμη άμυνα”. Για τα σχολεία, ο Νίκος Φίλης εκφράζει τον φόβο του πως εξαιτίας της ανυπαρξίας σχεδίου μπορεί να οδηγηθούμε σε νέο κλείσιμό τους και προειδοποιεί ότι μία τέτοια εξέλιξη θα βαρύνει ηθικά και πολιτικά το υπουργείο Παιδείας, που αμέλησε να πάρει μέτρα.
Σε ό,τι αφορά τα διακινούμενα σενάρια που θέλουν τον Αλέξη Τσίπρα πρόεδρο υπό αμφισβήτηση, ο πρώην υπουργός απαντά ότι τροφοδοτούνται από τους αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ που δεν έχουν χωνέψει ότι ως κόμμα της Αριστεράς συγκροτεί τη ραχοκοκαλιά του ευρύτερου προοδευτικού πόλου “με παράδοση δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος, με τον Αλέξη Τσίπρα κεντρική φυσιογνωμία, στο πλαίσιο του σχήματος primus inter pares”.
Συνέντευξη στη Βούλα Κεχαγιά
Κύριε Φίλη, η Χρυσή Αυγή χαρακτηρίστηκε εγκληματική οργάνωση και η ηγεσία της θα οδηγηθεί στη φυλακή. Συνιστά αυτή η εξέλιξη δικαίωση για το κόμμα σας;
Θα έλεγα, δικαίωση όσων υπήρξαν τα προηγούμενα χρόνια θύματα της φασιστικής βίας και όσων αγωνίστηκαν για την ήττα της. Στους δεύτερους περιλαμβάνονται κόμματα, φορείς, οργανώσεις, δημοτικές παρατάξεις, συλλογικότητες, πολιτιστικές ομάδες, ο καθένας με τον τρόπο και τις δυνάμεις του. Και όλοι δικαιούνται να γιορτάσουν.
Δυο κουβέντες και για τα θύματα. Πλάι στα πιο γνωστά και βίαια, υπήρξαν πολλά «ανώνυμα». Αδύναμοι άνθρωποι, που δεν δέχθηκαν απαραίτητα επίθεση από τα τάγματα με λοστούς και μαχαίρια αλλά μες την καθημερινότητά τους, από ακροδεξιούς που είχαν ξεθαρρέψει χάρη στη ναζιστική προπαγάνδα. Υποθέσεις δηλαδή που δεν αναγράφονται σε καμιά δικογραφία. Ξέρετε, επισκέφθηκα μια έκθεση Ελλήνων σκιτσογράφων («Βάλ’ τους Χ») αφιερωμένη στα θύματα της ΧΑ και οι εικόνες και ο αριθμός προκαλούσαν σοκ.
Με δυο λόγια, το δηλητήριο είχε διαχυθεί και είχε ποτίσει βαθιά την κοινωνία. Έβλεπες γονείς, σε κάποιες περιπτώσεις βέβαια, να διαδηλώνουν για να μην δεχτεί το σχολείο τους προσφυγάκια. Έβλεπες συμπεριφορές απεχθείς στο δρόμο, σ’ ένα μαγαζί, σ’ ένα λεωφορείο, σε χώρους εργασίας, όπως για παράδειγμα στα χωράφια της Μανωλάδας.
Αλλά το δηλητήριο είχε επίσης διαβρώσει ως και αρμούς του κράτους. Αμέτρητες καταγγελίες για αστυνομικούς που δεν έκαναν το καθήκον τους και συμπεριφέρονταν με το χυδαιότερο τρόπο σε πρόσφυγες, σε ομοφυλόφιλους, σε νέους. Ο φόνος του Ζακ για παράδειγμα.
Αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά: Η εμφανής διάβρωση μέρους της ΕΛΑΣ αποτελεί κίνδυνο για τους θεσμούς και τους πολίτες. Δυστυχώς, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου είναι φανερό πως ούτε προτεραιότητα έχει να την αντιμετωπίσει, ούτε το ανάστημα και το θεσμικό διαμέτρημα.
Αντιθέτως, όταν τις προάλλες, στη δίκη της ΧΑ στο Εφετείο η αστυνομία επιτέθηκε αναίτια στους διαδηλωτές, προφανώς κατόπιν εντολής, αμέσως ο υπουργός την υπερασπίστηκε με ψεύδη, όπως καταδείχθηκε από δεκάδες βίντεο. Δεν πέρασαν λίγες μέρες και επιτέθηκε ξανά, αυτή τη φορά στους μαθητές, έξω από το υπουργείο. Συνεπώς, η υπεράσπιση της νομιμότητας μένει σε μας.
Τί κάνουμε λοιπόν ως κοινωνία;
Δεν σταματάμε, δεν «μένουμε ήσυχοι». Με σκαλοπάτι τη μεγάλη δικαστική νίκη που σκόρπισε αυτοπεποίθηση, συνεχίζουμε τον αγώνα κατά του φασιστικού κινδύνου. Διαδηλώνουμε, συζητάμε, αναδεικνύουμε τις πτυχές του φασισμού που δεν είναι ορατές άμεσα. Δεν έχει νόημα να λες «είμαι κατά της Χρυσής Αυγής» αλλά να υιοθετείς μέρος της ατζέντας της, έστω και αν η σύνδεση δεν γίνεται αμέσως.
Στεκόμαστε συνεπώς δίπλα στον πρόσφυγα και τον μετανάστη, απαιτούμε να δοθεί τέλος στις παράνομες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο για την ύπαρξη των οποίων υπάρχουν ρεπορτάζ από τα πιο έγκυρα ξένα ΜΜΕ, αφαιρούμε τις κραυγές πολέμου από το πολιτικό λεξιλόγιο, προωθούμε την ατζέντα του διαλόγου και της ειρήνης στην περιοχή που θα κόψει τα πόδια στους εμπόρους όπλων και πολέμου. Και φυσικά, καταργούμε στην πράξη το χουντικής έμπνευσης νόμο Χρυσοχοΐδη για τις διαδηλώσεις.
Όλη αυτή η επίθεση που δέχεται ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία για τις «σχέσεις» του με την Χρυσή Αυγή σε τι θεωρείτε ότι αποσκοπεί;
Πρώτα από όλα είναι μια επίθεση με κοντά ποδάρια. Νομίζω λίγους, ελάχιστους πείθει ανάμεσα στο πιο φανατικό κοινό της ΝΔ, παρά έξω δε, κανέναν. Θα μου πείτε, εδώ πείστηκαν κάποιοι με το άθλιο φωτομοντάζ που εμφάνιζε τον Βούτση να φιλάει το χέρι του Μιχαλολιάκου! Για αυτούς τους ανθρώπους όμως δεν μπορείς να κάνεις πολλά. Οι συγκεκριμένοι με το κατάλληλο photoshop θα πίστευαν και ότι κέρδισα τον ποδηλατικό γύρο της Γαλλίας.
Αλλά ότι μες τη γελοιότητά της, η επίθεση υπακούει σε ένα αφήγημα, το αφήγημα των «δύο άκρων», είναι σαφές και δεν το υποτιμώ καθόλου. Λειτουργεί σε ένα μέρος του κοινού ως πλυντήριο μνήμης για τις πραγματικές σχέσεις της Χρυσής Αυγής με το υπόγειο της Νέας Δημοκρατίας. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Δεν ξεχνάμε τον Μπαλτάκο, που ως γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου επί Σαμαρά, συνομιλούσε με τη Χρυσή Αυγή -όχι φυσικά με δική του πρωτοβουλία, αλίμονο. Δεν ξεχνάμε αυτό που επανέλαβε τις προάλλες ο Αντώνης Ρουπακιώτης, ότι όταν ως υπουργός Δικαιοσύνης έφερε το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο στη Βουλή, του το έστειλε πίσω ο Σαμαράς γιατί «δεν περνάνε αυτά». Και ανέλαβε να το ξαναγράψει… ο Μπαλτάκος. Κάπου, έλεος.
Δεν ξεχνάμε επίσης ποιοι απέφυγαν να καταθέσουν κατά της Χρυσής Αυγής στο Εφετείο. Μας το θύμισε προχτές ο συνήγορος των θυμάτων της ΧΑ, Θανάσης Καμπαγιάννης, που με τα άλλα μέλη της πολιτικής αγωγής έδωσε θαυμαστή μάχη. Όταν κλήτευσαν, ως μάρτυρες, βουλευτές από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, με σκοπό να επαναβεβαιώσουν το ναζιστικό και εγκληματικό χαρακτήρα της ΧΑ, προσήλθαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, του Ποταμιού και του ΚΙΝΑΛ… Δεν εμφανίστηκε μόνο από τη ΝΔ βουλευτής, ο «άφαντος» Βασίλης Κικίλιας: «Ας μαζευτούν λοιπόν κάποιοι, γιατί δεν είμαστε λωτοφάγοι» έγραψε ο Καμπαγιάννης και είχε δίκιο.
«Το αφήγημα των “δύο άκρων” χρησιμοποιείται για να ξεπλύνει τις σχέσεις ΧΑ με το υπόγειο της ΝΔ»
Πάντως, δόθηκαν δικαιώματα με βάση τα όσα είπε ο κ. Κοντονής…
Η δήλωση του Σταύρου Κοντονή έδωσε πράγματι τη δυνατότητα στη ΝΔ να κάνει ασκήσεις εντυπωσιασμού. Αλλά προτιμώ να μη σταθώ σε αυτήν, ο καθένας έχει την ευθύνη των λόγων του. Να μείνω στο ουσιαστικό και σε αυτό που προκαλεί πολιτικές συνέπειες: Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και άλλες δυνάμεις της Αριστεράς, έδωσε μάχη από την πρώτη μέρα κατά της Χρυσής Αυγής, όπως ολόκληρη η Αριστερά έχει δώσει διαχρονικά κατά του φασισμού.
Ήσασταν διευθυντής της Αυγής, Θα εγκρίνατε το πρωτοσέλιδο «δεν είναι αθώοι»;
Η Αυγή αντέδρασε σε μια επίθεση τοξικότητας. «Νόμιμη άμυνα» το ονομάζω αυτό. Δεν θα ήταν αναγκαία, αν η Δεξιά δεν είχε την ίδια κιόλας μέρα της απόφασης ξεκινήσει την επίθεση με τα «θα πέσουν στα μαλακά» και «δεν θα στερηθούν τα εκλογικά τους δικαιώματα» εξαιτίας του ποινικού κώδικα του ΣΥΡΙΖΑ. Αν δεν είχαν επιτεθεί αναίτια και τραμπούκικα έξω από το Εφετείο, διαλύοντας τη μεγαλύτερη αντιφασιστική διαδήλωση της Μεταπολίτευσης.
Την επομένη της καταδίκης θα έπρεπε να συζητάμε πώς οι Έλληνες νεοναζί δεν θα ξανασηκώσουν κεφάλι, πώς θα εξοβελιστούν από την πολιτική σκηνή για πάντα και μαζί ο χρυσαυγιτισμός από την κοινωνία. Αντίθετα, είδατε το πρωτοσέλιδο του Πρώτου Θέματος, που είναι εφημερίδα πολύ μεγαλύτερη από την Αυγή: «Στη φυλακή η πάνω πλατεία». Σειρά δηλαδή έχει η κάτω, το δήθεν «άλλο άκρο της βίας». Αυτό το πρωτοσέλιδο δεν ενόχλησε κανέναν στη ΝΔ, παραδόξως. Περίεργο, δεν το κατήγγειλε ούτε ο Αντώνης Σαμαράς που είχε εγκωμιάσει τους Αγανακτισμένους όταν ήταν αντιπολίτευση.
Τώρα, για να μη νομίσετε ότι υπεκφεύγω: Ίσως είχα χρησιμοποιήσει διαφορετικές λέξεις. Αλλά αυτό εκ των υστέρων γνωρίζοντας τη συζήτηση που ακολούθησε, όχι τα μεσάνυχτα όταν φτιάχνεται η πρώτη σελίδα. Αν δεν είσαι εκεί, τα μεσάνυχτα, δεν έχει πολύ νόημα να πεις τι θα είχες κάνει…
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, όταν διατυπώνονται απόψεις ακόμη και από κοινοβουλευτικούς για «αλητάκια» και «φίδια» που κάνουν καταλήψεις ή πορείες για τα αιτήματά τους;
Αυτά είναι αθλιότητες που βγαίνουν μέσα από την πιο βαθιά μικροψυχία. Από την άλλη, όποιος έχει σχέση με τα παιδιά, γνωρίζει ότι δεν χρειάζονται «προστασία». Τα παιδιά είναι σε κάποια πράγματα μπροστά από μας. Δεν τα κολακεύω, η ωρίμανση που έρχεται με την εμπειρία είναι εξίσου απαραίτητη και σ’ αυτή την ηλικία τους λείπει. Το γνωρίζουν. Αλλά στην αγωνιστικότητα και στην αντίληψη, μαθητές και φοιτητές είναι στην πρωτοπορία των αγώνων, όπως έχει πολλές φορές αποδειχθεί.
Δείτε για παράδειγμα πώς οι μαθητές γυμνασίων και λυκείων κινητοποιήθηκαν με το σύνθημα που πρώτοι είχαν εκφράσει οι ειδικοί, δηλ. μικρότερες τάξεις, ως 15 μαθητές. Και αυτό τη στιγμή που σύμπασα η Δεξιά και τα Μέσα της τους δυσφημούσαν, μιλώντας για «κίνημα αντί-μάσκας» στους μαθητές κλπ.
Οι νέοι αντίθετα εκφράζουν την ελπίδα. Η ιστορική διαδήλωση έξω από το Εφετείο αποτελούνταν κατά πλειοψηφία από νέους ενώ επίσης στους νέους η ΧΑ είχε τη μικρότερη απήχηση. Θυμίζω επίσης την απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ στις μικρότερες ηλικίες ψηφοφόρων το 2019, χωρίς πάντως να θεωρώ τίποτα δεδομένο. Η συνομιλία με τους νέους είναι μια διαρκής πολιτική μάχη, από τις πιο δύσκολες. Από την άλλη, η συκοφαντία ότι οι μαθητικές κινητοποιήσεις είναι απλώς μια επαναλαμβανόμενη ρουτίνα χωρίς κανένα σοβαρό αίτημα δείχνει πώς βλέπει τους νέους η Δεξιά.
Με βάση τα στοιχεία που έχετε στην διάθεσή σας θα μπορούσαν να προσληφθούν κι άλλοι αναπληρωτές ή να ανοίξουν με καλύτερο σχεδιασμό τα σχολεία;
Ποιος σχεδιασμός; Αστεία πράγματα, τα σχολεία άνοιξαν όπως είχαν κλείσει αλλά με δύο υφασμάτινες μάσκες. Είχαν μια «περίοδο χάριτος» έξι μηνών, την εκμεταλλεύτηκαν μόνο για πληρωμένες καμπάνιες επικοινωνίας με απευθείας αναθέσεις. Δεν έγινε καμιά ουσιαστική δουλειά, δεν συζήτησαν καν το ζήτημα στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ενώ το ζητούσε ολόκληρη η αντιπολίτευση.
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Πάνω από 4% των τμημάτων, 3.000 και πλέον, στριμώχνουν 26 και άνω μαθητές μες την ίδια τάξη. Μιλάμε για 90.000 μαθητές σχεδόν. Η Επιτροπή Ειδικών είχε ζητήσει «αραίωση» αλλά δεν έγινε καν προσπάθεια να αναζητηθούν αίθουσες. Υπήρχαν, έστω για αυτά τα πυκνά τμήματα. Όπως υπήρχαν πόροι, από το ΕΣΠΑ και το μαξιλάρι των 37 δισ. € για την πρόσληψη παραπανίσιων αναπληρωτών, μέσα σε αυτές τις πολύ ειδικές συνθήκες.
Οι δικαιολογίες τους είναι υποκριτικές. Στην αρχή του καλοκαιριού η κα Κεραμέως ψήφισε νόμο με τον οποίο οι μαθητές ανά τμήμα στα δημοτικά από 22 που τον είχε κατεβάσει ο ΣΥΡΙΖΑ, πήγαν στους 26. Ρεκόρ Γκίνες, εν μέσω πανδημίας.
Ποιο είναι το πιο σημαντικό αυτή τη στιγμή: Όλα αυτά φοβάμαι ότι μπορεί να οδηγήσουν σε υγειονομική κρίση και νέο κλείσιμο των σχολείων, δηλαδή στο χειρότερο δυνατό σενάριο. Δεύτερη χρονιά με κλειστά σχολεία θα έχει επιπτώσεις στα παιδιά και στην εκπαίδευση γενικότερα. Απευκταία εξέλιξη αλλά αν συμβεί, θα βαρύνει ηθικά και πολιτικά μόνο το υπουργείο που αμέλησε να πάρει μέτρα.
Στο κόμμα σας έχει ηρεμήσει η κατάσταση; Η εσωστρέφεια τροφοδοτεί σενάρια πως ο Αλέξης Τσίπρας είναι πρόεδρος υπό αμφισβήτηση…
Τέτοια σενάρια τροφοδοτούν οι αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν έχουν χωνέψει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα της Αριστεράς, ως δύναμη διακυβέρνησης και αγώνα, συγκροτεί τη ραχοκοκαλιά του ευρύτερου προοδευτικού πόλου. Με παράδοση δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος, με τον Αλέξη Τσίπρα κεντρική ηγετική φυσιογνωμία, στο πλαίσιο του σχήματος primus inter pares. Για να είμαι ειλικρινής, ο τρόπος με τον οποίο συζητήθηκε η αναγκαία διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, τροφοδότησε συχνά την εσωστρέφεια μετά τις εκλογές.
Δεν πήγαμε σε συνέδριο πέρσι το φθινόπωρο, ώστε συντεταγμένα ως χώρος να εκτιμήσουμε τα αίτια της εκλογικής ήττας και να διαμορφώσουμε νέους όρους προγραμματικής παρέμβασης του κόμματος, δηλ. να επανασυστηθούμε στην κοινωνία ως ριζοσπαστική Αριστερά, ικανή να εκφράζει τα λαϊκά συμφέροντα, ενταγμένα σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ανάπτυξης με επίκεντρο τα κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα, την εργασία, την προστασία του εισοδήματος και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Ο χώρος της Ανανεωτικής – Ριζοσπαστικής Αριστεράς κέρδισε την εμπιστοσύνη της κοινωνίας και έγινε κυβέρνηση, χωρίς να κρύψει τις διαφορετικές απόψεις στο εσωτερικό του. Η ζωντάνια είναι η δύναμή του, η ικανότητά του να ανανεώνεται σε επαφή με την κοινωνία. Άλλωστε η εποχή του αρχηγικού δικομματισμού έχει περάσει ανεπιστρεπτί καθώς η κοινωνία αντιλήφθηκε ότι αυτός υπήρξε η πολιτική μήτρα της κρίσης στην οποία βυθίστηκε η χώρα.
Ιδιαίτερα οι νέες γενιές που δεν τους μιλάει ιστορικά ο αρχηγικός δικομματισμός, αναζητούν διεξόδους πολιτικής συμμετοχής, ένα νέο συλλογικό όραμα για την αντιμετώπιση της κρίσης στην καθημερινότητα και ένα νέο απελευθερωτικό όραμα. Δεν είναι τυχαία η παγκόσμια κινητοποίηση των νέων κατά της κλιματικής αλλαγής με το σύνθημα «Δεν φταίει το κλίμα αλλά το σύστημα», κάτι που επιβεβαιώνει την ανάγκη το κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς να είναι ριζοσπαστικό και εναλλακτικό προς τη σημερινή νεοφιλελεύθερη διαχείριση της κρίσης. Μια τέτοια ιστορική «αυθάδεια» για ορισμένους, είναι αναγκαία για να εμπνεύσουμε τα κινήματα και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να φύγει όσο το δυνατό πιο γρήγορα η Δεξιά από τη διακυβέρνηση της χώρας. Θα χρειαστεί βέβαια αγώνας αντοχής και όχι ταχύτητας. Αντιπολίτευση θέσεων και όχι συνθημάτων.
«Θα χρειαστεί αγώνας αντοχής και όχι ταχύτητας. Αντιπολίτευση θέσεων και όχι συνθημάτων»
Πώς σχολιάζετε την τουρκική προκλητικότητα και την κυβερνητική στάση;
Η στάση του Ερντογάν, με τις προκλήσεις όλο το καλοκαίρι, μοιάζει να έχει ως στόχο κυρίως την Ε.Ε., δηλ. να πιέσει του Ευρωπαίους για να βελτιωθεί το πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εξαρχής τόνισε ότι η ευρωπαϊκή πολιτική έναντι της Τουρκίας οφείλει να έχει το καρότο και το μαστίγιο. Το μαστίγιο είναι οι κυρώσεις για τις προκλήσεις εφόσον συνεχίζονται και το καρότο το ξεκλείδωμα της ευρωτουρκικής προοπτικής. Υπήρξε αποκλιμάκωση από την Τουρκία αλλά φαίνεται πως είναι ασταθής και συναρτάται από τη συνολική πορεία των σχέσεών της με την Ευρώπη.
Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ατυχημάτων. Γι’ αυτό χρειάζεται εγρήγορση για την υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας, με έμφαση στις διπλωματικές πρωτοβουλίες. Χρειάζεται επίσης αναπροσανατολισμός της εξωτερικής πολιτικής καθώς όλα γύρω μας αλλάζουν. Με σταθερή κατεύθυνση την έναρξη ελληνοτουρκικού διαλόγου προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα στη βάση του διεθνούς δικαίου και αν δεν καταστεί δυνατή συμφωνία, να παραπεμφθούν για επίλυση στη Χάγη. Σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο, δεν έχουμε λόγους να συνθηματολογούμε, ούτε να μετατρέπουμε τα ευαίσθητα θέματα εξωτερικής πολιτικής σε πεδίο εσωτερικής πολιτικής αντιδικίας.
Διαφορές υπάρχουν, αλλά χρειάζεται να συζητηθούν με ευθύνη και στο κατάλληλο πλαίσιο. Ορθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ζητήσει να συνεδριάσει το συμβούλιο πολιτικών αρχηγών ώστε να αναζητηθούν κοινές αποφάσεις. Αντ’ αυτού η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει επιλέξει τη μυστική διπλωματία.
Ο Νίκος Φίλης είναι βουλευτής Α’ Αθηνών και τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Σύριζα-Προοδευτική Συμμαχία
