Οι ηγέτες των χωρών του ΝΑΤΟ κατήγγειλαν τις «συστημικές προκλήσεις» εκ μέρους της Κίνας, στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν μετά τη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα 14 Ιουνίου, υιοθετώντας σκληρή στάση απέναντι στο Πεκίνο.
Ηταν η πρώτη σύνοδος κορυφής στην οποία συμμετείχε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στον διεθνή οργανισμό για τον οποίο ο προκάτοχός του, ο Ντόναλντ Τραμπ, εκφραζόταν υποτιμητικά.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ προέτρεψε τους ηγέτες να αντισταθούν στον αυταρχισμό και την αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ της Κίνας, αλλάζοντας το σημείο εστίασης για τη Συμμαχία. Το τελικό ανακοινωθέν, που χαράσσει τον δρόμο για την κοινή πολιτική της Συμμαχίας, δόθηκε στη δημοσιότητα μία ημέρα αφότου η G7, η Ομάδα των επτά πιο αναπτυγμένων βιομηχανικά χωρών, εξέδωσε μια δήλωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα και την Ταϊβάν που το Πεκίνο θεωρεί ότι το δυσφημεί.
«Οι δεδηλωμένες φιλοδοξίες της Κίνας και η δυναμική στάση της συνιστούν συστημικές προκλήσεις για τη διεθνή, βασιζόμενη σε κανόνες, τάξη και για τους τομείς που σχετίζονται με την ασφάλεια της συμμαχίας» σημειώνεται στο τελικό ανακοινωθέν.
«Ιερή υποχρέωση για τις ΗΠΑ το αμοιβαίο αμυντικό σύμφωνο της Συμμαχίας»
Ο Μπάιντεν είπε επίσης στους Ευρωπαίους συμμάχους του ότι το αμοιβαίο αμυντικό σύμφωνο της Συμμαχίας είναι μια «ιερή υποχρέωση» για τις ΗΠΑ – αλλάζοντας έτσι τον τόνο, αφού ο Τραμπ απειλούσε με αποχώρηση από το ΝΑΤΟ και κατηγορούσε τις άλλες χώρες ότι δεν συνεισφέρουν όσο απαιτείται στην άμυνά τους. «Θέλω όλη η Ευρώπη να ξέρει ότι οι ΗΠΑ είναι εδώ. Το ΝΑΤΟ είναι κρίσιμης σημασίας για εμάς», είπε ο Μπάιντεν.
Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ –μετείχε στην τελευταία σύνοδό της αφού δεν θα διεκδικήσει εκ νέου το αξίωμα στις εκλογές του Σεπτεμβρίου– χαρακτήρισε την άφιξη του Μπάιντεν ως το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου. Πρόσθεσε επίσης ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η Κίνα ως δυνητική απειλή, διατηρώντας όμως την προοπτική μιας σχέσης μαζί της. «Αν δείτε τις κυβερνοαπειλές και τις υβριδικές απειλές, αν δείτε τη συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας και της Κίνας, απλώς δεν γίνεται να αγνοήσετε την Κίνα. Αλλά δεν πρέπει και να την υπερτιμήσουμε, χρειάζεται να βρούμε τη σωστή ισορροπία», σχολίασε.
Στόλτενμπεργκ: Πρέπει να απαντήσουμε μαζί ως συμμαχία στην Κίνα
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ επισήμανε ότι η αυξανόμενη στρατιωτική παρουσία της Κίνας, από τη Βαλτική μέχρι την Αφρική, σημαίνει ότι η Συμμαχία θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη. «Η Κίνα έρχεται πιο κοντά μας. Τους βλέπουμε στον κυβερνοχώρο, βλέπουμε την Κίνα στην Αφρική, αλλά βλέπουμε επίσης την Κίνα να επενδύει υπερβολικά σε δικές μας, κρίσιμες υποδομές», είπε, αναφερόμενος στα λιμάνια και τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών. «Πρέπει να απαντήσουμε μαζί ως συμμαχία», υπογράμμισε.
Ο Στόλτενμπεργκ είπε επίσης ότι οι ηγέτες συμφώνησαν να αυξήσουν τις συνεισφορές των χωρών τους στον μικρό, κοινό προϋπολογισμό του ΝΑΤΟ, ξεπερνώντας τις αρχικές αντιρρήσεις της Γαλλίας.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, το ΝΑΤΟ δεν έχει αποφασίσει ποιος θα αναλάβει τη διαχείριση του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ, αφού ολοκληρωθεί η αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν. Το ΝΑΤΟ έχει δεσμευτεί ότι θα παράσχει προσωρινά οικονομική στήριξη στο διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι και ο Στόλτενμπεργκ είπε ότι η Τουρκία θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν βασικό ρόλο εκεί.
Η Τουρκία έχει δηλώσει έτοιμη να αναλάβει την ασφάλεια αυτού του αεροδρομίου και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συζητήσει τις προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο στις επαφές του με τους προέδρους των ΗΠΑ και της Γαλλίας.
Αυστηρό μήνυμα στη Ρωσία – Να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο
Σημειώνεται πως οι ηγέτες των χωρών μελών του ΝΑΤΟ συμφώνησαν κατά τη διάρκεια της Συνόδου της Δευτέρας να ενισχύσουν τη συμμαχία «ως το οργανωτικό πλαίσιο για τη συλλογική άμυνα της ευρωατλαντικής περιοχής, απέναντι σε όλες τις απειλές, απ’ όλες τις κατευθύνσεις». Στο τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου καταγγέλλεται η εντεινόμενη απειλή που συνιστά η στρατιωτική ενίσχυση της Ρωσίας και καλείται η Μόσχα να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο.
«Δεσμευόμαστε για τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες. Δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τις διαβουλεύσεις όταν απειλείται η ασφάλεια ή η σταθερότητα ενός Συμμάχου ή όταν διακυβεύονται οι θεμελιώδεις αξίες και αρχές μας», αναφέρεται στη δεύτερη παράγραφο των συμπερασμάτων της Συνόδου.
Όσο η Ρωσία δεν δείχνει ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και δεν σέβεται τις διεθνείς υποχρεώσεις και ευθύνες της, δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στην κανονικότητα», προειδοποιούν οι ηγέτες στα συμπεράσματα της συνόδου τους. Σημειώνουν ωστόσο ότι «δεν έχουμε καμία πρόθεση να αναπτύξουμε χερσαίους πυρηνικούς πυραύλους στην Ευρώπη», αλλά το ΝΑΤΟ θα απαντήσει» στο αυξανόμενο οπλοστάσιο της Ρωσίας. Επίσης, οι ηγέτες καλούν τη Μόσχα να άρει τον χαρακτηρισμό «εχθρική χώρα» για την Τσεχία και τις ΗΠΑ.
Επίσης, καλεί το Ιράν να σταματήσει όλες τις πυραυλικές δραστηριότητές του ενώ διαβεβαιώνει ότι θα διασφαλίσει τη συνεχιζόμενη λειτουργία του διεθνούς αεροδρομίου Χαμίντ Καρζάι, στην Καμπούλ. «Δεδομένου ότι το διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι είναι σημαντικό για να διατηρηθεί η διπλωματική και διεθνής παρουσία και για να συνδέεται το Αφγανιστάν με τον υπόλοιπο κόσμο, το ΝΑΤΟ θα παράσχει προσωρινή χρηματοδότηση ώστε να διασφαλιστεί η συνέχιση των δραστηριοτήτων αυτού του αεροδρομίου», αναφέρεται στο κείμενο.
