«Όταν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κάθισαν αυτόν τον μήνα για να διαβάσουν την πρώτη δημόσια διαθέσιμη σύμβαση για την αγορά εμβολίων κορoνοϊού, παρατήρησαν κάτι που λείπει.
Στην πραγματικότητα, πολλά λείπουν», γράφουν οι New York Times σήμερα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι κυβερνήσεις χρηματοδότησαν την έρευνα για τα εμβόλια, τα πληρώνουν και παρέδωσαν τις πατέντες στις φαρμακευτικές.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα οι κυβερνήσεις έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσουν τις φαρμακευτικές εταιρείες να αναπτύξουν εμβόλια και ξοδεύουν δισεκατομμύρια περισσότερα για να αγοράσουν δόσεις. Ωστόσο, οι λεπτομέρειες αυτών των συμφωνιών παραμένουν σε μεγάλο βαθμό μυστικές.
Κατά την εφημερίδα, τα διαθέσιμα έγγραφα δείχνουν ότι οι εταιρείες απαιτούσαν και έλαβαν ευέλικτα προγράμματα παράδοσης, προστασία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και ασυλία από την ευθύνη εάν κάτι πάει στραβά.
Σε ορισμένες περιπτώσεις απαγορεύεται η δωρεά ή η μεταπώληση δόσεων, μια απαγόρευση που θα μπορούσε να εμποδίσει τις προσπάθειες εμβολιασμού σε φτωχές χώρες.
Οι κυβερνήσεις έχουν τουλάχιστον τρεις τύπους συμφωνιών εμβολίων:
Ορισμένες αγοράζουν απευθείας από φαρμακευτικές εταιρείες.
Άλλοι αγοράζουν μέσω περιφερειακών φορέων όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση ή η Αφρικανική Ένωση.
Πολλοί θα στραφούν στο μη κερδοσκοπικό πρόγραμμα Covax, μια συμμαχία 190 χωρών, η οποία αγοράζει με σκοπό να διαθέσει εμβόλια παγκοσμίως, ειδικά σε φτωχές χώρες δωρεάν ή με μειωμένο κόστος.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εξασφαλίσει 400 εκατομμύρια δόσεις των εμβολίων Pfizer-BioNTech και Moderna, αρκετά για 200 εκατομμύρια ανθρώπους, και είναι κοντά στο να αποκτήσουν 200 εκατομμύρια επιπλέον δόσεις μέχρι το καλοκαίρι, με επιλογή να αγοράσουν έως και 500 εκατομμύρια περισσότερες.
Έχουν επίσης συμφωνίες προαγοράς για περισσότερες από 1 δισεκατομμύριο δόσεις από τέσσερις άλλες εταιρείες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που διαπραγματεύεται εξ ονόματος των 27 κρατών μελών της, έχει σύμβαση για σχεδόν 2,3 δισ. δόσεις και διαπραγματεύεται για περίπου 300 εκατομμύρια περισσότερες.
Η Covax αναφέρει ότι έχει συμφωνήσει για πάνω από 2 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου
Οι κυβερνήσεις βοήθησαν στη δημιουργία εμβολίων
Η ανάπτυξη εμβολίων είναι μια επικίνδυνη επιχείρηση. Οι εταιρείες σπάνια επενδύουν στην κατασκευή έως ότου είναι σίγουροι ότι τα εμβόλια τους είναι αποτελεσματικά και μπορούν να κερδίσουν έγκριση από την κυβέρνηση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειάζεται συνήθως τόσο πολύς χρόνος για την ανάπτυξή τους, κατά την εφημερίδα. Για να επιταχυνθεί αυτή η διαδικασία, οι κυβερνήσεις – κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη – απορρόφησαν μέρος ή όλο αυτόν τον κίνδυνο, αλλά οι εταιρείες διατηρούν τις πατέντες δικές τους.
Παρά τις τεράστιες επενδύσεις των φορολογουμένων, συνήθως οι φαρμακευτικές εταιρείες κατέχουν πλήρως τις πατέντες. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αποφασίσουν πώς και πού παρασκευάζονται τα εμβόλια και πόσο κοστίζουν.