Αν υπάρχει ένας τομέας στη χώρα μας που γνωρίζει συνεχή άνοδο, αυτός είναι ο τουρισμός.
Τι δείχνουν όμως τα πιο πρόσφατα στοιχεία; Ποιες περιοχές ανεβαίνουν αργά αλλά σταθερά και ποιες γνωρίζουν αλματώδη ανάπτυξη; Και, το κυριότερο, γιατί;
1. Αθήνα – Η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ
Τα τελευταία χρόνια η Αθήνα ζει τη δική της μικρή τουριστική επανάσταση, με τα δημοσιεύματα να κάνουν λόγο για “τουριστική άνοιξη” της πόλης. Το 2024 η κίνηση στην πρωτεύουσα σημείωσε περίπου 12% αύξηση σε σχέση με το 2023, με την off-season περίοδο, από Νοέμβριο έως Μάρτιο, να ανεβαίνει αισθητά, αποδεικνύοντας πως η πόλη λειτουργεί πλέον σαν year-round προορισμός.
Επιπλέον, η είσοδος μεγάλων ξενοδοχειακών brand δεν είναι σύμπτωση, αλλά ένδειξη ότι η Αθήνα διεκδικεί σοβαρά ταξιδιώτες υψηλών απαιτήσεων. Υπάρχουν σήμερα ξενοδοχεία προς πώληση που δείχνουν ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών, με την Αθήνα να μην αποτελεί πια “μεταβατικό” σταθμό προς τα νησιά αλλά έναν αυτόνομο πόλο έλξης για διεθνείς ταξιδιώτες.
2. Βόρειο Αιγαίο – Ο απρόσμενος πρωταθλητής
Μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις των τελευταίων ετών θα τη βρούμε στο Βόρειο Αιγαίο, μια περιοχή που, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ για το 2024, κατέγραψε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση εισπράξεων στην Ελλάδα, με τη διαφορά να αγγίζει το 32,6% από το 2023. Στην ίδια λογική και το ποσοστό αύξησης των επισκέψεων, που ξεπέρασε το 41%!
Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις 2 κατηγορίες, οι 5 πρώτες θέσεις ανήκουν στους… γνωστούς πρωταθλητές: Αττική, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Κεντρική Μακεδονία, Ιόνιο. Δεν μπορούμε όμως παρά να αναγνωρίσουμε ότι τα νησιά που δεν βρίσκονταν παλιότερα στο επίκεντρο του τουρισμού, όπως η Λέσβος, η Χίος και η Σάμος, εξελίσσονται σε προορισμούς με αξιόλογη δυναμική, ειδικά για τους ταξιδιώτες που αναζητούν αυθεντικότητα και χαμηλότερο βαθμό “κορεσμού”.
3. Ήπειρος και Ανατολική Μακεδονία – Θράκη – Η άνοδος του εναλλακτικού τουρισμού
Η Ήπειρος δεν είναι… ξαφνικό success story. Είναι μια περιοχή που επενδύει εδώ και χρόνια στη φύση, στη γαστρονομία και στις ήπιες δραστηριότητες, με τα πιο πρόσφατα στοιχεία να επιβεβαιώνουν αυτό που πολλοί Έλληνες ήδη ήξεραν: το 2024 ο προορισμός σημείωσε αύξηση εισπράξεων +19,2%, με τους επισκέπτες που πηγαίνουν Ήπειρο να μην αναζητούν το κλασικό πακέτο “ήλιος – θάλασσα”, αλλά χαράδρες, ποτάμια, γέφυρες, παραδοσιακά χωριά, πολιτισμό και έναν πιο αργό ρυθμό ζωής.
Πιο συγκεκριμένα, το Ζαγόρι έχει γίνει case study ευρωπαϊκής ανάπτυξης ήπιου τουρισμού. Η Πάργα και τα Σύβοτα κερδίζουν το κοινό που θέλει θάλασσα χωρίς την πολυκοσμία των τουριστικών νησιών. Τα Ιωάννινα έχουν εξελιχθεί σε city break προορισμό τεσσάρων εποχών.
Ένα ελαφρώς διαφορετικό μείγμα τουριστών εντοπίζεται στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Εδώ έχουμε Έλληνες road-trippers αλλά και Βαλκάνιους που έρχονται οδικώς, οικογένειες που θέλουν ήρεμες διακοπές και ταξιδιώτες που ψάχνουν φύση χωρίς υπερβολική εμπορευματοποίηση.
Και υπάρχει κι ένας ακόμα παράγοντας: οι περιοχές αυτές έχουν υποδομές που βελτιώνονται σταδιακά, χωρίς να προσελκύουν ακόμη τον τύπο τουρισμού που πιέζει ακραία τις τοπικές κοινωνίες.
Τι δείχνουν τα ευρύτερα στοιχεία
Σύμφωνα με την οικονομική ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας για τις τάσεις του επιχειρείν και συγκεκριμένα για τον τουρισμό με βάση τα στοιχεία που καταγράφηκαν το 1ο τρίμηνο του 2025, ο τουρισμός γίνεται λιγότερο εποχικός. Βλέπουμε μάλιστα πως η δυναμική των τριών off-season περιόδων αυξάνεται σημαντικά (άνοιξη: +21%, φθινόπωρο: +9% και χειμώνας: +16%) έναντι του καλοκαιριού (+6%).
Με τις αυξήσεις να σημειώνονται τόσο στις αφίξεις, όσο και στις τουριστικές εισπράξεις, δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε ότι ο τουρισμός συνεχίζει να αποτελεί τη βαριά βιομηχανία της χώρας.
Με την Αττική, τις Κυκλάδες και την Κρήτη να καταγράφουν σταθερά υψηλά ποσοστό, αλλά και με τις νέες… αφίξεις Βορείου Αιγαίου και Ηπείρου, μένει να δούμε τι μέλλει γενέσθαι.