ΟΗΕ σε βαθιά κρίση: Κίνδυνος για το μέλλον της ειρηνευτικής δύναμης στην Κύπρο

Οι περικοπές 700 εκατ. δολαρίων μειώνουν προσωπικό και αποστολές, ενώ η Τουρκία ενισχύει τη στρατιωτική της παρουσία στα κατεχόμενα.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών αντιμετωπίζει μία από τις σοβαρότερες κρίσεις του, μετά την απόφαση του γενικού γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες να προχωρήσει σε περικοπές ύψους 700 εκατομμυρίων δολαρίων λόγω της μείωσης της αμερικανικής χρηματοδότησης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, που καλύπτουν το 22% των εσόδων του ΟΗΕ, έχουν παγώσει τις συνεισφορές τους, οδηγώντας τον Οργανισμό σε μια περίοδο συρρίκνωσης που επηρεάζει άμεσα τις ειρηνευτικές αποστολές.

Η μείωση των δαπανών κατά 20% θα φέρει απολύσεις περίπου 3.000 υπαλλήλων και θα περιορίσει τον προϋπολογισμό στα 3,7 δισ. δολάρια, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2018. Στην Κύπρο, η UNFICYP ήδη λειτουργεί με περιορισμένους πόρους, με τον προϋπολογισμό να έχει πέσει στο 26% του κανονικού. Το προσωπικό μειώνεται δραστικά, ενώ δυσκολεύεται να καλύψει ακόμη και βασικά λειτουργικά έξοδα.

Η UNFICYP, που επιτηρεί την Πράσινη Γραμμή και τη Νεκρή Ζώνη από το 1964, θεωρείται κρίσιμη για την αποτροπή συγκρούσεων. Ο απερχόμενος επικεφαλής Κόλιν Στιούαρτ προειδοποίησε πως «χωρίς ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο θα υπάρξει σύγκρουση», καθώς δεκάδες μικροεπεισόδια καταγράφονται καθημερινά και ελέγχονται χάρη στην παρουσία των κυανόκρανων.

Την ίδια στιγμή, η Τουρκία σχεδιάζει να αυξήσει σημαντικά τη στρατιωτική της δύναμη στα κατεχόμενα, ξεπερνώντας τους 100.000 στρατιώτες, με νέες βάσεις, αναβάθμιση της διοίκησης και ενίσχυση με αεροπορικές και ναυτικές μονάδες. Η Άγκυρα παρουσιάζει την κίνηση ως απάντηση στις αμυντικές συνεργασίες της Κύπρου με ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ και Βρετανία, ωστόσο η Λευκωσία και η Αθήνα τη θεωρούν στρατηγική ενίσχυσης της κατοχής.

Το δίλημμα είναι σαφές: ο ΟΗΕ αποδυναμώνεται, ενώ η τουρκική στρατιωτική παρουσία κλιμακώνεται. Η αποδυνάμωση της UNFICYP δεν αποτελεί απλώς λογιστική μείωση, αλλά απειλή για την ασφάλεια της Κύπρου και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου.