Πανελλήνιες 2020 – Εξεταστέα ύλη: Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία, Κοινωνιολογία (ανθρωπιστικών σπουδών)

 – : Ανακοινώθηκε από το υπουργείο Παιδείας η αναπροσαρμογή της εξεταστέας ύλης των πανελλαδικών εξετάσεων 2020. Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία, Κοινωνιολογία (ανθρωπιστικών σπουδών).

Η μείωση της ύλης θα είναι αναλογική σε όλα τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα στην Γ τάξη των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ και θα είναι σύμφωνα με την πρόοδο που είχε σημειωθεί μέχρι τις 11 Μαρτίου.

Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας: “Λαμβάνοντας υπόψη τις έκτακτες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί και με δεδομένη την γενική αναστολή λειτουργίας των σχολείων από την 11η Μαρτίου 2020, το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων προχωρά στον επανακαθορισμό της εξεταστέας ύλης για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με αναλογική μείωση σε όλα τα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα στην Γ’ τάξη του συνόλου των Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων της χώρας, σύμφωνα με την πρόοδο που είχε πραγματοποιηθεί στη διδασκαλία της ύλης, μέχρι την ημερομηνία που ανεστάλη καθολικά η λειτουργία των σχολείων.

Παράλληλα, το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων διαψεύδει πληροφορίες και δημοσιεύματα που αναφέρονται σε πιθανές ημερομηνίες διεξαγωγής των πανελλαδικών εξετάσεων και διαβεβαιώνει προς πάσα κατεύθυνση ότι καμία σχετική απόφαση δεν έχει ληφθεί αναφορικά με αυτό το ζήτημα, εν αναμονή των σχετικών εισηγήσεων των ειδικών”.

Πανελλήνιες 2020 – Εξεταστέα ύλη:

Δεν αποτελούν εξεταστέα ύλη για το έτος 2020 τα κάτωθι:
ΙΙ. Από το βιβλίο: «Αρχαία Ελληνικά, Φάκελος Υλικού Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου»
Κείμενα αναφοράς από τις παρακάτω θεματικές ενότητες, όπως αυτά εμφανίζονται στον φάκελο υλικού:
Ε. Ο άνθρωπος μέσα στην πόλη – η πολιτική αρετή και η πολιτική εξουσία (Αριστοτέλης, Πολιτικά)
Στ. Ο άνθρωπος πολίτης του κόσμου – η νέα οικουμένη και η επιμέλεια εαυτού (ανθολόγιο φιλοσοφικών κειμένων από την ελληνιστική και ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα)

Επομένως η εξεταστέα ύλη για το έτος 2020 καθορίζεται ως εξής:
ΒΙΒΛΙΑ 2019-20
Ι. «Αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφικός Λόγος», Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου, των Μ. Κοπιδάκη, Δ. Λυπουρλή, κ.ά., έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”.
ΙΙ. «Αρχαία Ελληνικά, Φάκελος Υλικού Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου»

Ι. Από το βιβλίο: «Αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφικός Λόγος», Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου, των Μ. Κοπιδάκη, Δ. Λυπουρλή, κ.ά., έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”.

1. Εισαγωγή:
A. Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ:
Κεφ. Δ2: Οι φιλοσοφικές ιδέες του Σωκράτη. Διαλεκτική, μαιευτική, ειρωνεία. Η αναζήτηση των ορισμών, η επαγωγική μέθοδος και η ηθική.
Κεφ. Δ3: Η δίκη και ο θάνατος του Σωκράτη.

B. Ο ΠΛΑΤΩΝ:
Κεφ. Ε1: Ο βίος του.

Γ. Πλάτωνος Πρωταγόρας:
α) (Α. Η διάρθρωση του διαλόγου και τα πρόσωπα: «Εισαγωγή…» έως και «Η απάντηση του Πρωταγόρα και ο μύθος για τη δημιουργία της ανθρώπινης κοινωνίας»)
β) (Β. Η φιλοσοφική σημασία του διαλόγου).

Δ. Πλάτωνος Πολιτεία: Εισαγωγή στην Πολιτεία
α) (1. Νεανικές φιλοδοξίες και απογοητεύσεις, 2. Η συγγραφή της Πολιτείας και 3. Η σκηνοθεσία και τα πρόσωπα του διαλόγου)
β) (6. Οι τρεις τάξεις, 8. Η αγωγή των φυλάκων, 12. Οι φιλόσοφοι-βασιλείς, 13. Η δικαιοσύνη)
γ) (Η αλληγορία του σπηλαίου, εισαγωγικό σημείωμα)

Ε. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (Βίος και έργα):
α) («Πότε και πού γεννήθηκε ο Αριστοτέλης-Λίγα λόγια για την καταγωγή του» και «Ο Αριστοτέλης στην Ακαδημία του Πλάτωνα: μαθητής πρώτα, δάσκαλος στη συνέχεια»).
β) («Ο Αριστοτέλης στη Μακεδονία: δάσκαλος του Αλεξάνδρου», «Επιστροφή του Αριστοτέλη στην Αθήνα: αρχίζει η τρίτη περίοδος της φιλοσοφικής του δραστηριότητας. Ο Αριστοτέλης διδάσκει στο Λύκειο» και «Ο Αριστοτέλης εγκαταλείπει οριστικά την Αθήνα-Το τέλος της ζωής του»).

Στ. Αριστοτέλη Ηθικά Νικομάχεια, Εισαγωγή (ολόκληρη)

Ζ. Αριστοτέλη Πολιτικά, Εισαγωγή (ολόκληρη)

ΙΙ. Από το βιβλίο: «Αρχαία Ελληνικά, Φάκελος ΥλικούΓ΄ τάξης Γενικού Λυκείου»
Κείμενα αναφοράς από τις παρακάτω θεματικές ενότητες, όπως αυτά εμφανίζονται στον φάκελο υλικού:
A. Η αντίληψη για τη φιλοσοφία: Η φιλοσοφία και η διαμόρφωση του ανθρώπου (ανθολόγιο κειμένων με βάση τον φάκελο υλικού)
Α.1 Γιατί φιλοσοφεί ο άνθρωπος;
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Μετά τα φυσικά Α 982b12-28
Α.2 Η πρακτική και πολιτική διάσταση της φιλοσοφίας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Προτρεπτικός προς Θεμίσωνα, αποσπάσματα 8-9
Α.3 Η φιλοσοφία ως προϋπόθεση για την ευδαιμονία
ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ, Επιστολή στον Μενοικέα, 122

B. Η δημιουργία της ανθρώπινης κοινωνίας και η πολιτική αρετή (Πλάτων, Πρωταγόρας)
Β.4 Ο πρωταγόρειος μύθος: η διανομή των ιδιοτήτων στα ζώα
ΠΛΑΤΩΝ, Πρωταγόρας 320c-321b (ενότητα 2η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Β.5 Ο πρωταγόρειος μύθος: η κλοπή της φωτιάς- έντεχνη σοφία και λόγος
ΠΛΑΤΩΝ, Πρωταγόρας 321b-322a (ενότητα 3η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Β.6 Ο πρωταγόρειος μύθος: το δώρο του Δία-η πολιτική αρετή ως κοινή και αναγκαία ιδιότητα των ανθρώπων
ΠΛΑΤΩΝ, Πρωταγόρας 322a-323a (ενότητα: 4η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Β.7 Η συγκρότηση της πόλεως
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Πολιτικά Α 1.12, 1253a29-39 (ενότητα 14η σχολικού βιβλίου, που δίνεται σε μετάφραση, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)

Γ. Η παιδεία και η αναζήτηση της αλήθειας – η ανθρώπινη φύση και το χρέος του φιλοσόφου (Πλάτων, Πολιτεία – «η αλληγορία του σπηλαίου»)
Γ.8 Η αλληγορία του σπηλαίου: οι δεσμώτες
ΠΛΑΤΩΝ, Πολιτεία 514a-515c (ενότητα 11η σχολικού εγχειριδίου της έκδοσης (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος” με προσθήκη κειμένου όπως στον φάκελο υλικού)
Γ.9 Η αλληγορία του σπηλαίου: η παιδεία
ΠΛΑΤΩΝ, Πολιτεία 518b-519a (με προσθήκη νέου κειμένου, όπως στον φάκελο υλικού)
Γ.10 Η αλληγορία του σπηλαίου: οι φιλόσοφοι
ΠΛΑΤΩΝ, Πολιτεία 519b-520a (ενότητες: 12η και 13η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Γ.11 Ο χαρακτήρας και οι στόχοι της παιδείας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Πολιτικά Θ 1.3-2.1, 1337a33-b11 (ενότητα 20η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) «Διόφαντος»)

Δ. Ο άνθρωπος ανάμεσα στους ανθρώπους – η ηθική αρετή (Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια)
Δ.12 Η ηθική αρετή
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Ηθικά Νικομάχεια Β 1. 1-4, 1103a14-b2 (ενότητες: 1η και 2η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Δ.13 Η Ηθική αρετή και η ηθική πράξη
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Ηθικά Νικομάχεια Β 1. 5-8, 1103b2-25 (ενότητες: 3η και 4η σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Δ.14 Ηθική αρετή και μεσότητα
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Ηθικά Νικομάχεια Β 6. 4-8, 1106a26-b7 (7η ενότητα σχολικού εγχειριδίου, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)
Δ.15 Ορισμός της αρετής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Ηθικά Νικομάχεια Β 6. 10-13∙16, 1106b18-28∙1106b36-1107a6 (ενότητες: 9η και 10η, έκδοση (Ι.Τ.Υ.Ε.) “Διόφαντος”)

Β. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
1. ΚΕΙΜΕΝΟ
Αδίδακτο πεζό κείμενο αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων της αττικής διαλέκτου.
2. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ – ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ
α. Η ύλη που περιλαμβάνεται στα βιβλία του Γυμνασίου «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα» Α΄, Β΄, Γ΄ Γυμνασίου.
β. Ολόκληρη η ύλη που περιλαμβάνεται στο βιβλίο της Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου «Εγχειρίδιο Γλωσσικής Διδασκαλίας» (ενότητες 1 – 21), http://ebooks.edu.gr/new/

Πανελλήνιες 2020 – Εξεταστέα ύλη:

Δεν αποτελούν εξεταστέα ύλη για το έτος 2020 τα κάτωθι:

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ. ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930): Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα (Εισαγωγή)
Α. Προσφυγικά ρεύματα κατά την περίοδο 1914-1922
Β. Η Μικρασιατική καταστροφή
Γ. Η αποκατάσταση των προσφύγων
Δ. Η αποζημίωση των ανταλλαξίμων και η ελληνοτουρκική προσέγγιση
Ε. Η ένταξη των προσφύγων στην Ελλάδα

Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΙV. ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΚΑΤΑ ΤΟ 19ο ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ.

Επομένως η εξεταστέα ύλη για το έτος 2020 καθορίζεται ως εξής:

ΒΙΒΛΙΟ 2019-20
«Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας” της Γ τάξης Γενικού Λυκείου των Γ. Μαργαρίτη, Αγ. Αζέλη, Ν. Ανδριώτη, Θ. Δετοράκη, Κ. Φωτιάδη.

Από το βιβλίο: “Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας” της Γ τάξης Γενικού Λυκείου των Γ. Μαργαρίτη, Αγ. Αζέλη, Ν. Ανδριώτη, Θ. Δετοράκη, Κ. Φωτιάδη.

Ι. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
A. Η Ελληνική οικονομία μετά την Επανάσταση
Β. Η Ελληνική οικονομία κατά το 19ο αιώνα
Γ. Οι οικονομικές εξελίξεις κατά τον 20ο αιώνα

ΙΙ. Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821- 1936)
Α. Εξωτερικός προσανατολισμός και πελατειακές σχέσεις (1821-1843)
Β. Χειραφέτηση και αναμόρφωση (1844 -1880)
Γ. Δικομματισμός και εκσυγχρονισμός (1880-1909)
Δ. Ανανέωση-Διχασμός (1909-1922)
Ε. Εκσυγχρονισμός και επεμβάσεις (1923-1936)

ΙΙΙ. ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930)
Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά το 19ο αιώνα (Εισαγωγή)
Α. Το προσφυγικό ζήτημα κατά την Ελληνική Επανάσταση (1821-1827)
Γ. Η αποκατάσταση των προσφύγων κατά την περίοδο της μοναρχίας του Όθωνα (1833-1862)
Δ. Πρόσφυγες και αλυτρωτικά κινήματα κατά το 19ο αιώνα

Πανελλήνιες 2020 – Εξεταστέα ύλη:

Δεν αποτελούν εξεταστέα ύλη για το έτος 2020 τα κάτωθι:
Κεφάλαιο: 9 ΑΠΟΚΛΙΝΟΥΣΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ: ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Κεφάλαιο: 10 ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ, ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Επομένως η εξεταστέα ύλη για το έτος 2020 καθορίζεται ως εξής:

ΒΙΒΛΙΟ 2019-20
«Κοινωνιολογία» της Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου των Γ. Κασιμάτη, Σ. Γεωργούλα, Μ. Παπαϊωάννου, Ι. Πράνταλου

Από το βιβλίο: «Κοινωνιολογία» της Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου των Γ. Κασιμάτη, Σ. Γεωργούλα, Μ. Παπαϊωάννου, Ι. Πράνταλου

Κεφάλαιο 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ
1.1 Η γέννηση της κοινωνιολογίας
1.1.1 Αντικείμενο της Κοινωνιολογίας
1.2 Κοινωνιολογική θεώρηση
1.2.1 Ένα παράδειγμα εφαρμογής της «κοινωνιολογικής φαντασίας»
1.2.2 Οι θεμελιωτές της Κοινωνιολογίας
1.2.3 Κοινωνιολογικές σχολές
1.3 Η διεπιστημονική προσέγγιση

Κεφάλαιο 2: ΜΟΡΦΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ -ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
2.1 Από την αγροτική κοινωνία στην κοινωνία της πληροφορίας
2.2 Σύγχρονες κοινωνίες
2.2.1 Τα στάδια ανάπτυξης των σύγχρονων κοινωνιών

Κεφάλαιο 3: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
3.1 Οι στόχοι της κοινωνικοποίησης και η σημασία του κοινωνικού περιβάλλοντος για τον άνθρωπο
3.2 Ανάπτυξη του κοινωνικού εαυτού – Οι διαφορετικές προσεγγίσεις
3.3 Φορείς κοινωνικοποίησης
3.3.1 Πρωτογενείς φορείς κοινωνικοποίησης
3.3.2 Δευτερογενείς φορείς κοινωνικοποίησης
3.4 Κοινωνικός έλεγχος – Μορφές κοινωνικού ελέγχου
3.5 Η κοινωνικοποίηση ως συνεχής διαδικασία κοινωνικής μάθησης

Κεφάλαιο 5: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
5.1 Ο ρόλος της εκπαίδευσης
5.2 Η εκπαίδευση ως παράγοντας αναπαραγωγής και αλλαγής της κοινωνίας
5.2.1 Η εκπαίδευση ως παράγοντας αναπαραγωγής της κοινωνίας
5.2.2 Η εκπαίδευση ως παράγοντας αλλαγής της κοινωνίας
5.3 Εκπαιδευτικός προσανατολισμός στο πλαίσιο της κοινωνίας της πληροφορίας. Η σχέση γνώσης και πληροφορίας

Κεφάλαιο 6: ΕΡΓΑΣΙΑ, ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ
6.1 Ο ρόλος της εργασίας στη ζωή των ανθρώπων
6.1.1 Οργάνωση της παραγωγής και μορφές εργασίας
6.1.2 Νέες μορφές απασχόλησης
6.2 Φτώχεια, πλούτος, κοινωνική διαστρωμάτωση και συνέπειες
6.2.1 Κοινωνική διαστρωμάτωση, κοινωνικές ανισότητες
6.2.3 Συνέπειες ανεργίας, φτώχειας και ανισοτήτων
6.2.4 Παιδική εργασία
6.3 Αντιμετώπιση των ανισοτήτων, της φτώχειας και της ανεργίας

Κεφάλαιο 7: ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
7.1 Κοινωνίες με ή χωρίς κρατική οργάνωση – Θεωρητική προσέγγιση
7.1.1 Μορφές εξουσίας
7.1.2 Συγκρότηση του έθνους-κράτους και συστήματα διακυβέρνησης
7.2 Κοινωνικές βάσεις της εξουσίας
7.3 Πολιτική συμπεριφορά και κοινωνικοί παράγοντες που την επηρεάζουν
7.3.1 Πολιτικά κόμματα
7.3.2 Ομάδες συμφερόντων
7.3.4 Πολιτική και εκλογική συμπεριφορά
7.4 Πολιτική αλλοτρίωση