Παρατηρούμε, τον τελευταίο καιρό, την κυβέρνηση να διαφημίζει με διθυραμβικό τρόπο τον οικονομικό αντίκτυπο του σχεδίου ανάκαμψης.
Επαινεί με κάθε ευκαιρία τον εαυτό της για τις εκτιμήσεις της ότι από τις δράσεις του σχεδίου, θα δημιουργηθούν 180.000-200.000 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας μέχρι το 2026 και θα υπάρξει αύξηση στο ύψος του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7%. Ισχυρίζεται δε ότι η αύξηση θα είναι μόνιμη καθώς θα προέλθει κυρίως από την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και την πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Η Κομισιόν, ωστόσο, εκτιμά ότι ο οικονομικός αντίκτυπος του Ταμείου Ανάκαμψης (Next Generation EU) συνολικά (δηλ. όχι μόνο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και των υπόλοιπων συνιστωσών του, όπως το ReactEU, το «Ορίζων Ευρώπη», το InvestEU, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το rescEU) θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ μεταξύ 2,1% – 3,3% έως το 2026. Σύμφωνα με τις προσομοιώσεις της Κομισιόν, αυτό μπορεί να αποτυπωθεί στη δημιουργία έως και 62.000 πρόσθετων θέσεων εργασίας.
Το σενάριο της Κομισιόν, σε αντίθεση με το σενάριο του οικονομικού επιτελείου και της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν περιλαμβάνει τον πιθανό θετικό αντίκτυπο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προωθεί η κυβέρνηση της ΝΔ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αν 30,5 δισ. ευρώ κοινοτικών πόρων και η μόχλευσή τους θα δημιουργήσουν 62.000 θέσεις εργασίας, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο να προκύψουν υπερδιπλάσιες θέσεις εργασίας μόνο από τις διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζει η ΝΔ. Λείπουν 120.000-140.000 θέσεις εργασίας για να φτάσουμε τα οφέλη που επικαλείται η ΝΔ!
Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κονδύλια που θα διοχετευτούν στην ελληνική οικονομία έως το 2026 (57 δισ. ευρώ μαζί με τα ιδιωτικά κεφάλαια που, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης, θα μοχλευθούν) αντιστοιχούν στο 34% (!) του ελληνικού ΑΕΠ και είναι σχεδόν υπερδιπλάσια των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, θα έλεγε κανείς ότι η προσδοκώμενη ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Το ίδιο ισχύει και για τις θέσεις εργασίας, τη στιγμή που ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων ξεπερνά, σήμερα, το 1.000.000. Κι ας μη ξεχνάμε ότι επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, την περίοδο 2015-2019, μέσα σε συνθήκες σκληρής μνημονιακής εποπτείας και δίχως τα δισ. που προσφέρει σήμερα το Ταμείο Ανάκαμψης, δημιουργήθηκαν 370.000 νέες θέσεις εργασίας!
Στο συμπέρασμα αυτό θα καταλήξει κανείς κι αν συγκρίνει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του ελληνικού σχεδίου με εκείνα άλλων σχεδίων. Για παράδειγμα, τα κονδύλια που θα πάρει η Κύπρος αντιστοιχούν μόνο στο 7% του ΑΕΠ της και, παρόλα αυτά, θα δημιουργήσουν πάνω από 11.000, καλά αμειβόμενες – και αυτό αναφέρεται ρητά στο σχέδιό της- νέες θέσεις εργασίας, όταν ο αριθμός των ανέργων της χώρας ανέρχεται στους 18.950 – δηλαδή, έξι στους δέκα ανέργους θα βρουν δουλειά.
Μια σημαντική παράμετρος για τα περιορισμένα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη του ελληνικού σχεδίου είναι ότι στο σχέδιο δεν τίθενται επιμέρους ποσοτικοί εθνικοί ή κλαδικοί στόχοι (με χαρακτηριστικό παράδειγμα την απουσία μετρήσιμων αποτελεσμάτων στον τομέα των εξαγωγών, π.χ. στόχος αύξησης ως ποσοστό του ΑΕΠ) και επαναλαμβάνεται το «λάθος» που έχει γίνει στο παρελθόν, να κατευθύνονται οι ευρωπαϊκοί πόροι, σε συντριπτικά μεγάλο ποσοστό, σε εισαγωγές (εξοπλισμού τεχνολογίας κλπ.). Με άλλα λόγια, παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς της κυβέρνησης, από το σχέδιο ανάκαμψης απουσιάζει πλήρως κάθε στρατηγική αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας στην κατεύθυνσή της παραγωγής εγχώριας προστιθεμένης αξίας.
Συμπερασματικά, οι προβλεπόμενες μακροοικονομικές επιπτώσεις από την εφαρμογή του σχεδίου που έχει διαμορφώσει η κυβέρνηση κάθε άλλο παρά εγγυώνται ότι η Ελλάδα θα βρεθεί τα επόμενα χρόνια σε μια πολλά υποσχόμενη και βιώσιμη (κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά) πορεία ανάκαμψης. Οι προβλέψεις καθιστούν σαφή την ανάγκη επανεκτίμησης των πολιτικών, των παρεμβάσεων και των μεταρρυθμίσεων του σχεδίου, ώστε να μεγιστοποιηθεί ο θετικός αντίκτυπος των ευρωπαϊκών κονδυλίων, ο οποίος – ακόμη και σύμφωνα με τις υπεραισιόδοξες προβολές της ΝΔ – είναι αδύναμος σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, που έχουν ήδη υποστεί μια εξαετή περίοδο ύφεσης, απουσίας επενδύσεων, υψηλής ανεργίας και μεγάλων κοινωνικών ανισοτήτων.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο news247.gr
