Τη βεντάλια των ανοιχτών εκκρεμοτήτων της Κομισιόν με την Κυβέρνηση Μητσοτάκη άνοιξε ο Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέυντερς, απαντώντας στον Κώστα Αρβανίτη, και στέλοντας σαφές μήνυμα για τα καυτά ανοιχτά θέματα σχετικά με το Κράτος Δικαίου.
Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ / The Left απευθύνθηκε στον Ευρωπαίο Αξιωματούχο στο πλαίσιο της σχετικής με την ετήσια Έκθεση για το Κράτος Δικαίου συζήτησης στην Επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
«Έχουμε ζητήσει εξηγήσεις από την Ελλάδα, και λόγω της χρήσης του Predator με την ίδια διαδικασία που είχαμε για το Pegasus, και θα λάβουμε υπόψη τα σχόλια της δικής σας Επιτροπής εδώ στην PEGA, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», ήταν η κατηγορηματική διαβεβαίωση του Βέλγου Επιτρόπου, ο οποίος επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά πόσο ψηλά αξιολογεί η Κομισιόν την έρευνα της Επιτροπής, και φυσικά την επικείμενη μετάβασή της στην Αθήνα και τις επαφές που θα έχει κατά τη διάρκεια της ερευνητικής αποστολής της στη χώρα μας.
Τα μηνύματα Ρέιντερς, προς την Αθήνα ήρθαν ως απάντηση στον Κώστα Αρβανίτη και τα ερωτήματα που έθεσε σχετικά με τις νεότερες εξελίξεις στην υπόθεση των υποκλοπών Μητσοτάκη: «Γνωρίζετε, πόσα νέα περιστατικά παρακολουθήσεων έχουμε π.χ. στην Ελλάδα; Σήμερα, ένας άλλος δημοσιογράφος ο κ. Τέλλογλου καταγγέλλει επωνύμως ότι τον παρακολουθούσαν οι εθνικές υπηρεσίες της χώρας και φοβάται λέει και για την ζωή του-έχουμε ήδη τη δολοφονία Καραϊβάζ. Έχουμε πρόβλημα λοιπόν».
«Θα επανέλθω στα βασικά θέματα τα οποία έχουμε βάλει στην έκθεση και σε αυτά που περιγράψατε εσείς με την ελευθερία των media, την ελευθερία του Τύπου που είναι ένα από τα σημεία τα οποία έχουμε δει και εμείς στην έκθεσή μας», σημείωσε με έμφαση ο Επίτροπος, στις αρμοδιότητες του οποίου περιλαμβάνεται και η ευθύνη για την παρακολούθηση της κατάστασης του Κράτους Δικαίου όπως και της αποτροπής των παραβιάσεών του στα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Νωρίτερα είχε στείλει ένα ακόμη καθαρό μήνυμα προς την Αθήνα, αλλά και προς όλες τις κυβερνήσεις που δέχτηκαν τις συστάσεις της Κομισιόν στη φετινή, 3η έκθεση για το Κράτος Δικαίου.
Απαντώντας στο εύλογο ερώτημα του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ πώς θα αντιμετωπιστούν οι κυβερνήσεις που θα αδιαφορήσουν και δεν θα ενσωματώσουν τις συστάσεις, δήλωσε την πρόθεση της Επιτροπής να εξαντλήσει μεν τις διαδικασίες, αλλά να μη διστάσει να φτάσει ακόμη και στο Δικαστήριο της ΕΕ: «Ακολουθούμε την αρχή της “μη Υπαναχώρησης”, οπότε προσπαθούμε να κάνουμε μία συζήτηση για να βελτιωθούν, αλλά αν χειροτερέψουν οι επιδόσεις τους γιατί έχουμε μια νέα νομοθεσία, κάποια μεταρρύθμιση, τότε πρέπει να δράσουμε και προσπαθούμε να δράσουμε και αν δεν τα καταφέρουμε στην αρχή, πάμε στο δικαστήριο».
Μάλιστα, αναφερόμενος στα σχέδια για την επόμενη, 4η έκθεση της Επιτροπής, δήλωσε την πρόθεσή της Κομισιόν να υπάρξει το 2023 «συζήτηση μαζί σας (…) όχι μόνο για τις συστάσεις στην τέταρτη έκθεση αλλά και (…) συζήτηση για την αξιολόγηση των όσων έλαβαν χώρα για να εφαρμόσουμε τις συστάσεις που έχουμε ήδη εκδώσει.»
Από την πλευρά του ο Κώστας Αρβανίτης επέμεινε στην «μεγάλη εικόνα» σε όλη την έκταση της ΕΕ, χωρίς να περιορίζει τις αναφορές στα Ελληνικά ζητήματα: «Υπάρχει ένα θέμα λοιπόν γενικώς. Δεν είναι το πρόβλημα η Πολωνία μόνο. Δεν είναι η Ουγγαρία μόνο ή η Ελλάδα μόνο ή η Μάλτα. Έχουμε πρόβλημα. Αυτό είναι σαφές».
Με άλλα λόγια η Κομισιόν δηλώνει καθαρά την πρόθεσή της να μην εκφυλιστεί, η Έκθεση για το Κράτος Δικαίου σε μια ενιαύσια τελετουργία με κενές περιεχομένου διαβεβαιώσεις, αλλά να καθιερωθεί ως ένας διαρκής μηχανισμός άσκηση πίεσης για την διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας του Κράτους Δικαίου στα κράτη μέλη, ένα μήνυμα που απευθύνεται και στην Αθήνα, αλλά και σε αρκετές ακόμη πρωτεύουσες της Ε.Ε.
Ακολουθούν σημεία της παρέμβασης του Κώστα Αρβανίτη και της απάντησης του Επιτρόπου Ρέυντερς:
ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ:
Στην Πολωνία, κύριε Επίτροπε έχετε δίκιο, ο Υπουργός είναι ο Γενικός Εισαγγελέας και στην Ελλάδα ο πρωθυπουργός είναι ο άνθρωπος ο οποίος είναι ο υπεύθυνος για την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Υπάρχει ένα θέμα λοιπόν γενικώς. Δεν είναι το πρόβλημα η Πολωνία μόνο. Δεν είναι η Ουγγαρία μόνο ή η Ελλάδα μόνο ή η Μάλτα. Έχουμε πρόβλημα. Αυτό είναι σαφές.
Και για να γίνω και πιο ακριβής πρέπει να πω ότι είμαι ικανοποιημένος διότι περάσαμε πια στις συστάσεις. Το ζητούσαμε και το έχουμε μπροστά μας αλλά υπάρχει ένα ερώτημα για εμένα: τι θα γίνει όταν θα έχουμε απόκλιση μεταξύ των ευρημάτων της έκθεσης και των συστάσεων που κάνετε, και βεβαίως είμαι ανήσυχος αν αυτές οι δικές σας συστάσεις δεν ενσωματωθούν, σε ένα κράτος μέλος. Αν οι συστάσεις δεν είναι δεσμευτικές αλλά απλά προτροπές και μόνο ενθαρρύνσεις. Τι σκοπεύετε να κάνετε στην περίπτωση αυτή;
Από τον Ιούλιο που ανακοινώθηκε η έκθεσή σας, γνωρίζετε, θα ήθελα να ρωτήσω, πόσα νέα περιστατικά παρακολουθήσεων έχουμε στην Ελλάδα παραδείγματος χάρη; Διότι σήμερα, δεν ξέρω αν έχετε διαβάσει τον Τύπο ένας άλλος δημοσιογράφος ο κ. Τάσος Τέλλογλου, καταγγέλλει επωνύμως ότι τον παρακολουθούσαν οι εθνικές υπηρεσίες της χώρας και βεβαίως φοβάται λέει και για την ζωή του και έχουμε ήδη την δολοφονία Καραϊβάζ. Έχουμε πρόβλημα λοιπόν.
ΝΤΙΝΤΙΕ ΡΕΫΝΤΕΡΣ:
Για τις συστάσεις να πω καταρχήν πως ακολουθούμε την αρχή της «μη Υπαναχώρησης», οπότε προσπαθούμε να κάνουμε μία συζήτηση για να βελτιωθούν αλλά αν χειροτερέψουν οι επιδόσεις τους γιατί έχουμε μια νέα νομοθεσία, κάποια μεταρρύθμιση, τότε πρέπει να δράσουμε και προσπαθούμε να δράσουμε και αν δεν τα καταφέρουμε στην αρχή, πάμε στο δικαστήριο. Οπότε είναι η αρχή «non–regression», όχι υπαναχωρήσεις. Δεν θέλουμε να έχουμε υπαναχωρήσεις θέλουμε να έχουμε βελτιώσεις, ειδικά για κάποια συστημικά θέματα που έχουν να κάνουν με συγκεκριμένα κράτη μέλη. Τώρα έχουμε τις συστάσεις και οι συστάσεις, το έχω πει στις διάφορες επισκέψεις που έχω κάνει στα διάφορα κράτη μέλη σημαίνει πως του χρόνου, στην, τέταρτη έκδοση, του ’23, της έκθεσης θα κάνουμε μια αξιολόγηση: το πως εφαρμόστηκαν οι συστάσεις και βεβαίως αν δεν έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος – θα έχει περάσει ένας χρόνος, κάτι παραπάνω – αν θα λάβουμε άλλες πρωτοβουλίες, γιατί όντως δεν μπορούμε κάθε φορά να επαναλαμβάνουμε πως χρειάζεται κάτι να αλλάξετε και μετά να μην γίνεται τίποτα στο κράτος μέλος, κάθε φορά έχουμε πει «ως προτεραιότητα», δεν μπορούμε να λέμε κάθε φορά «ως προτεραιότητα» ή «κατά προτεραιότητα» διαφορετικά θα πρέπει να σκεφτούμε άλλους τρόπους, άλλα μέσα, αλλά δεν μπορώ να πω κάτι για μελλοντικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όμως ναι θα κάνουμε την ίδια συζήτηση μαζί σας του χρόνου όχι μόνο για τις συστάσεις στην τέταρτη έκθεση αλλά και θα κάνουμε την συζήτηση για την αξιολόγηση των όσων έλαβαν χώρα για να εφαρμόσουμε τις συστάσεις που έχουμε ήδη εκδώσει.
Τώρα για τη χρήση των ειδικών ερευνών κάποιων υπηρεσιών των κρατών μελών και στην Ελλάδα ξέρετε πως σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουμε δράσει έχουμε ζητήσει εξηγήσεις από την Ελλάδα και λόγω της χρήσης του Predator με την ίδια διαδικασία που είχαμε για το Pegasus και θα λάβουμε υπόψη τα σχόλια της δικής σας Επιτροπής εδώ στην PEGA στο ΕΚ αλλά πρέπει κάπως να χαρτογραφήσουμε την κατάσταση στα κράτη μέλη για να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι κανόνες, ποιο είναι το νομικό πλαίσιο για να δούμε πως μπορούμε να πλαισιώσουμε αυτή τη χρήση των ειδικών ανακριτικών ή ερευνητικών εργαλείων και βεβαίως συνεχίζουμε να εργαζόμαστε σε αυτό στις συζητήσεις που κάνουμε με τις ελληνικές αρχές και θα επανέλθω στα βασικά θέματα τα οποία έχουμε βάλει στην έκθεση και σε αυτά που περιγράψατε εσείς με την ελευθερία των media, την ελευθερία του Τύπου που είναι ένα από τα σημεία τα οποία έχουμε δει και εμείς στην έκθεσή μας.
