Ήταν Κυριακή, 7 Δεκεμβρίου 1941. Στις 7:55 το πρωί περισσότερα από 300 ιαπωνικά αεροσκάφη εφορμούν κατά μιας από τις πιο σημαντικές ναυτικές βάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτή του Περλ Χάρμπορ. Στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού, 3.000 μίλια μακριά από τις δυτικές ακτές των ΗΠΑ και 4.000 μίλια μακριά από την Ιαπωνία, στο Ουάχου, το τρίτο μεγαλύτερο νησί του νησιωτικού συμπλέγματος της Χαβάης όπου βρισκόταν η βάση του Περλ Χάρμπορ.
Η Ιαπωνία είχε εμπλακεί σε πόλεμο με την Κίνα ήδη από το 1937. Έχοντας καταλάβει μεγάλο μέρος της χώρας, κυβερνάται ουσιαστικά από μια ομάδα στρατιωτικών με ισχυρές επεκτατικές βλέψεις. Οι ΗΠΑ δυσφορούν από την επέκταση της Ιαπωνίας και προσπαθούν, με εμπορικούς αποκλεισμούς και άλλα μέτρα, να την περιορίσουν. Οι Ιάπωνες, ωστόσο, δεν είναι διατεθειμένοι να αφήσουν τις κατακτήσεις τους, ούτε να εγκαταλείψουν την επεκτατική τους πολιτική.
Η επίθεση κατά των Ηνωμένων Πολιτειών απέβλεπε στην εξασφάλιση της ιαπωνικής κυριαρχίας στον Ειρηνικό Ωκεανό. Ο Αρχηγός του ιαπωνικού στόλου, Ιζορόκου Γιαμαμότο, προτείνει την καταστροφή του Αμερικανικού στόλου του Ειρηνικού, που εδρεύει στο Περλ Χάρμπορ, χωρίς να έχει προηγουμένως κηρύξει τον πόλεμο. Αν ο στόχος επιτευχθεί, η Ιαπωνία θα έχει απόλυτη ελευθερία κινήσεων σε ολόκληρο τον Ειρηνικό.
Οι Αμερικανοί δεν περίμεναν να τους επιτεθούν οι Ιάπωνες, επειδή πίστευαν ότι τα πλοία τους δεν ήταν ευάλωτα σε τορπίλες, αφού τα νερά ήταν ρηχά. Το πρόβλημα έλυσε ο άνθρωπος που είχε αναλάβει τη σχεδίαση της επίθεσης, πλωτάρχης Μινόρου Γκέντα, ο οποίος πέτυχε να κατασκευάσει τορπίλες με ειδικά πτερύγια, τα οποία τις εμπόδιζαν να πλήξουν τον βυθό. Έτσι, οι Αμερικανοί υπέστησαν στρατηγικό και τακτικό αιφνιδιασμό.
Επίσης η επιλογή της μέρας δεν ήταν τυχαία. Η Κυριακή ήταν ημέρα ξεκούρασης και εξόδου για τους ναύτες, ενώ ο στόλος βρισκόταν σταθμευμένος εντός του λιμανιού.
Οι απώλειες των δύο πλευρών δε συγκρίνονται. Από την πλευρά της Ιαπωνίας έχουμε 9 καταδιωκτικά, 15 βομβαρδιστικά κάθετης εφόρμησης και 5 τορπιλοβόλα (σύνολο ανδρών 55), όταν αρχικά υπολογιζόταν ότι η αποστολή θα εθεωρείτο επιτυχής με την απώλεια του 50% των αεροσκαφών και του 30% των πλοίων.
Στην αντίπερα όχθη, ο αιφνιδιασμός των Αμερικανών ήταν πλήρης. Οι ναύτες ήταν διασκορπισμένοι στο λιμάνι ενώ τα πυρομαχικά για λόγους ασφαλείας ήταν στις αποθήκες. Έτσι, η αεράμυνα δεν μπόρεσε να υπερασπισθεί τη βάση απέναντι στην ιαπωνική επίθεση.
Οι απώλειες των Αμερικάνων ήταν μεγάλες: καταστράφηκαν επί του εδάφους 92 αεροσκάφη του αμερικανικού ναυτικού, 31 έπαθαν ζημιές, ενώ καταστράφηκαν και 77 αεροσκάφη του αμερικανικού στρατού και άλλα 128 υπέστησαν ζημίες. Σε ανθρώπινες ζωές, οι ΗΠΑ θρήνησαν 2.500 περίπου νεκρούς.
Την επομένη, 8η Δεκεμβρίου του 1941, απευθυνόμενος στο Κογκρέσο, ο Αμερικανός πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούζβελτ αναφέρει πως η ημέρα της επίθεσης στο Περλ Χάρμπορ «θα καταγραφεί ως ημέρα ντροπής στην Ιστορία» ενώ στη συνέχεια εξηγεί στους πολιτικούς αλλά και στους πολίτες της χώρας του γιατί πρέπει η πατρίδα τους να κηρύξει τον πόλεμο στην ιαπωνική αυτοκρατορία, όπως και έγινε, τελικά, μόλις μία ώρα μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας του. Και στις 11 Δεκεμβρίου εναντίον των συμμάχων της, Γερμανίας και Ιταλίας. Αμέσως μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, οι Ιάπωνες κατέλαβαν τη νήσο Γουαίηκ, τη νήσο Γκουάμ και το Χονγκ Κονγκ.
