Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε πως η Μόσχα θα αντικαταστήσει τα ουκρανικά σιτηρά με προορισμό κράτη της Αφρικής, μετά την απόφαση του Κρεμλίνου πριν από μια εβδομάδα να τερματίσει την κρίσιμη Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας και ενώ πλησιάζει η σύνοδος Ρωσίας-Αφρικής, που ξεκινά την Πέμπτη.
«Η χώρα μας είναι σε θέση να αντικαταστήσει τα ουκρανικά σιτηρά, τόσο σε εμπορική βάση όσο και δωρεάν, καθώς αναμένουμε νέα σοδειά-ρεκόρ φέτος», τόνισε ο κ. Πούτιν σε άρθρο σε αφρικανικά μέσα ενημέρωσης που αναρτήθηκε επίσης στον ιστότοπο του Κρεμλίνου, υπό τον τίτλο «Ρωσία και Αφρική: Ενώνουμε τις προσπάθειες για την ειρήνη, την πρόοδο και μέλλον με ευημερία».
«Παρ’ όλες τις κυρώσεις, η Ρωσία θα συνεχίσει τις ενεργητικές προσπάθειές της για να εγγυηθεί τη διανομή σιτηρών, διατροφικών προϊόντων, λιπασμάτων και άλλων αγαθών στην Αφρική (…) το δίκτυο των ρώσων πρεσβευτών και των [ρωσικών] εμπορικών αποστολών στην Αφρική θα μεγεθυνθεί», πρόσθεσε ο κ. Πούτιν, ο οποίος αναμένεται να ανοίξει την Πέμπτη τη σύνοδο Ρωσίας-Αφρικής στην Αγία Πετρούπολη.
Η συμφωνία για τα σιτηρά, η οποία υπογράφτηκε τον Ιούλιο του 2022 στην Κωνσταντινούπολη κι ανανεώθηκε δύο φορές, επέτρεψε να ξαναρχίσουν οι εξαγωγές τροφίμων της Ουκρανίας, παρά τον πόλεμο· όμως η Ρωσία άφησε να λήξει η ισχύς της την περασμένη Δευτέρα.
Σε έναν χρόνο, εξήχθησαν σχεδόν 33 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών από την Ουκρανία, κυρίως καλαμποκιού και σιταριού, γεγονός που συνέβαλε στη σταθεροποίηση των τιμών των τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα και απέτρεψε τον κίνδυνο ελλείψεων.
Αρνούμενη να την παρατείνει, η Μόσχα υποστήριξε πως το Κίεβο έκανε ανεπαρκείς παραδόσεις σε φτωχές χώρες και επίσης πως η Δύση εμπόδιζε τις δικές της εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και λιπασμάτων.
Την περασμένη Τρίτη η Αφρικανική Ένωση εξέφρασε τη «λύπη» της για τη ρωσική απόφαση να τερματιστεί η συμφωνία.
«Απευθύνω έκκληση στα συμβαλλόμενα μέρη να επιλύσουν τα προβλήματα ώστε να επιτραπεί η συνέχιση της ασφαλούς διέλευσης σιτηρών και λιπασμάτων από την Ουκρανία και τη Ρωσία προς τις περιοχές που τα χρειάζονται, ιδίως την Αφρική», τόνισε ο πρόεδρος της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, ο Μουσά Φακί Μααμάτ, μέσω Twitter.
Την Παρασκευή, η Μόσχα ανέφερε πως κατανοεί τις «ανησυχίες» των αφρικανικών χωρών, υποσχόμενη ότι θα συνεχίσει να παραδίδει αγαθά σε χώρες που τα έχουν ανάγκη.
Το 2022, η Ρωσία εξήγαγε 11,5 εκατ. τόνους σιτηρών στην Αφρική και το πρώτο εξάμηνο φέτος σχεδόν 10 τόνους, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Την περασμένη εβδομάδα, το Κρεμλίνο διεμήνυσε πως θα θεωρεί πλοία τα οποία κινούνται προς ουκρανικά λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα δυνητικούς στρατιωτικούς στόχους. Εξάλλου, τις τελευταίες ημέρες μοιάζει να βάζει συστηματικά στο στόχαστρο λιμενικές υποδομές, ειδικά στην περιφέρεια της Οδησσού.
