Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην κοινότητα

Έμπλεοι εμπειριών από την covid-19 και τις κυβερνητικές αστοχίες στη διαχείρισή της, όλοι πλέον συνειδητοποιούμε πως αυτό που λείπει από τη χώρα είναι μία προληπτική, διατομεακή και διεπιστημονική Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) στην Κοινότητα. Η απουσία της αποτελεί τη μεγαλύτερη αδυναμία αντιμετώπισης και αναχαίτισης των επιδημιών, των πανδημιών, αλλά και των ανισοτήτων που γεννούν τα φαινόμενα αυτά.

Είναι επίσης προφανές ότι οι κορονοϊοί απειλούν ανά πάσα στιγμή την ανθρωπότητα με νέες επιδημίες ή πανδημίες. Τα σημερινά συστήματα υγείας απέδειξαν ότι δεν είναι απόλυτα οχυρωμένα ούτε απέναντι στην σημερινή απειλή και προφανώς ούτε σε πιθανές νέες υγειονομικές κρίσεις. Προτείνω λοιπόν ένα σύστημα που θα στηρίζει την πρόληψη, την προαγωγή της υγείας, τον προσυμπτωματικό έλεγχο, την κοινωνική ευεξία και την εργασιακή υγεία. Ένα νέο σύστημα Π.Φ.Υ στην Κοινότητα, με φιλοσοφία το προλαμβάνειν και όχι το θεραπεύειν, ένα σύστημα που θα εφαρμοστεί συμπληρωματικά στην υφιστάμενη ΠΦΥ του ΕΣΥ και θα βασίζεται στους κοινωνικούς προσδιοριστικούς παράγοντες της υγείας. Θα χτίζει τους παράγοντες εξασφάλισης της υγείας και όχι διαχείρισης της ασθένειας. Θα λειτουργήσει στο τρίπτυχο «Πρόληψη, Αγωγή, Προαγωγή Υγείας».

Οι υπηρεσίες θα παρέχονται δωρεάν, από ιδιώτες γιατρούς που θα έχουν σύμβαση με τον ασφαλιστικό οργανισμό (ΕΟΠΥΥ) του ωφελούμενου. Θα υπάρχει προσωπική σχέση του Ιατρού με την οικογένεια/νοικοκυριό και άρα θα πρέπει να κατοχυρώνεται το δικαίωμα ο ιατρός να επιλέγεται.

Το νέο σύστημα ΠΦΥ στην Κοινότητα πρέπει να είναι ευρύτατα κατανεμημένο, σε κάθε γειτονιά. Ο πληθυσμός θα κατανεμηθεί σε επίπεδα διαμερίσματος/ενορίας, θα προκηρυχτούν θέσεις και ειδικότητες πρωτοβάθμιων γιατρών και θα οριστούν οι προδιαγραφές των ιδιωτικών ιατρείων (εξοπλισμός, εργονομικές διευθετήσεις για να έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες, κανονισμός λειτουργίας κλπ). Θα καθορίζονται οι εφημερίες, προκειμένου να υπάρχει πλήρης κάλυψη των πολιτών, σε 24ωρη βάση, όλο το χρόνο.

Ο νέος αυτός θεσμός θα υπάγεται διοικητικά στις ΥΠΕ. Επιστημονικά θα καθοδηγείται από τον ΕΟΔΥ και θα έχει αμφίδρομη δικτύωση με τις παραδοσιακές δομές της πρωτοβάθμιας περίθαλψης (Κέντρα Υγείας, ΠΕΔΥ, ΤΟΜΥ), με τους σχολικούς νοσηλευτές, με το Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι (θα ενισχυθεί με κοινωνικούς επιστήμονες) και με τις δημοτικές επιτροπές υγείας.

Οι συμβάσεις των γιατρών θα καθιερώνουν ενίσχυση του μηνιαίου εισοδήματος, με βάση την αποδοτικότητά τους -εφόσον π.χ. συμπληρώνουν τον ηλεκτρονικό φάκελο των πολιτών, αν βελτιώνουν το δείκτη υγείας στην περιοχή τους, αν μειώνουν τις εισαγωγές στο νοσοκομείο κλπ.

Όλες οι πληροφορίες/δεδομένα θα συγκεντρώνονται αυστηρά στον ΕΟΔΥ. Χρειάζονται περίπου 7000 ιατροί. Μπορούν να προσληφθούν σε περίπου 4 μήνες. Έτσι μπορούμε, χωρίς γραφειοκρατία, να οικοδομήσουμε ένα νέο σύστημα Προληπτικής, Διατομεακής και Διεπιστημονικής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Κοινότητα, δίπλα και συμπληρωματικά με το Ε.Σ.Υ. με υψηλό επίπεδο υπηρεσιών και ικανό να αυτοελέγχεται και να αξιολογείται.

Το κόστος υπολογίζεται περίπου στα 20 εκατομμύρια ευρώ/μηνιαίως. Θα πάρουμε χρήματα από ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ η λειτουργία του συστήματος θα μειώσει τις δαπάνες στην 3η βαθμίδα, αφού στόχος είναι να μπαίνουν λιγότεροι άνθρωποι στα νοσοκομεία, μέσω της πρόληψης. Η πρόληψη είναι επανάσταση. Ο πολιτικός κόσμος μπορεί και πρέπει με διάλογο να συμφωνήσει ότι το 6% του ΑΕΠ θα πηγαίνει στην Υγεία.

Είναι ένα σύστημα που έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζεται στην Ευρώπη. Χρέος του προοδευτικού χώρου, αλλά και ολόκληρου του πολιτικού συστήματος, είναι να προσεγγιστεί η νέα πραγματικότητα, μακριά από ιδεοληψίες. Άλλωστε η πανδημία έδειξε ότι ο ιός δεν κάνει διακρίσεις.