Σημαντική υπέρβαση παρουσίασαν τα φορολογικά έσοδα στο πρώτο δίμηνο του έτους, οδηγώντας το πρωτογενές πλεόνασμα στα 4,2 δισ. ευρώ, εξέλιξη που προοιωνίζεται οικονομικές επιδόσεις καλύτερες των προβλέψεων του προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2023, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 10,047 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,303 δισ. ευρώ ή 15% έναντι του στόχου, ενώ επιμέρους τον Φεβρουάριο η υπέρβαση ήταν 778 εκατ. ευρώ ή 17,9% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα ενισχύθηκαν όχι μόνο λόγω της παράτασης της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας, αλλά και της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη φόρων, γεγονός που επισημαίνει στη δήλωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης.
«Η σημαντικά καλύτερη του προϋπολογισμού απόδοση των φορολογικών εσόδων συνεχίζεται και τον Φεβρουάριο. Γεγονός που ενισχύει την ανθεκτικότητα της οικονομίας στις διαδοχικές αντιξοότητες και επιβεβαιώνει, έμπρακτα, την πολύ ισχυρή, αναπτυξιακή δυναμική την οποία έχουν επιτύχει οι κυβερνητικές πολιτικές. Τα θετικά στοιχεία οφείλονται τόσο στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023 (φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, ΕΝΦΙΑ) όσο και στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.). Γεγονός, εξαιρετικά, σημαντικό στην παρούσα, ασταθή, διεθνή συγκυρία».
Στελέχη του ΥΠΟΙΚ σημειώνουν πως ακόμα και μετά την αφαίρεση έκτακτων πηγών (τέλη κυκλοφορίας), η πορεία των εσόδων είναι σημαντικά καλύτερη των προβλέψεων και οδηγούν σε πολύ καλύτερο «κλείσιμο» για το 2022 σε επίπεδο πρωτογενούς ελλείμματος που θα κινηθεί στο φάσμα του 1% του ΑΕΠ (έναντι στόχου για 1,6%).
Τα ίδια στελέχη τόνιζαν πως αν το φυσικό αέριο παραμείνει στα επίπεδα των 80 ευρώ η μεγαβατώρα, τότε και το ΑΕΠ θα είναι σημαντικά υψηλότερο. Εξήγησαν πως το κόστος είναι 2 δισ. ανά 20 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Συνεπώς η διατήρηση των τιμών στα σημερινά επίπεδα θα προσθέσει περί τα 2-3 δισ. ευρώ επιπλέον ανάπτυξη.
Όσον αφορά στη νέα χρηματοπιστωτική κρίση υπογράμμιζαν ότι προφανώς απασχολεί την κυβέρνηση, αλλά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει στοιχεία ενεργητικού που δεν έχουν διασύνδεση με τις ξένες τράπεζες. Και τούτο, μειώνει την έκθεση στο κίνδυνο.
Πλεόνασμα
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, στο διάστημα Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου 2023 καταγράφηκε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4.201 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.816 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 840 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.
*Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 12.950 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.946 εκατ. ευρώ ή 17,7% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στα αυξημένα φορολογικά έσοδα, καθώς και στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 10.047 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.303 εκατ. ευρώ ή 15% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Τμήμα της αύξησης αυτής, εκτιμώμενου ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022. Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης εκτιμάται ότι προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023 (φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, ΕΝΦΙΑ), όσο και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.).
*Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 784 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 104 εκατ. ευρώ από τον στόχο (680 εκατ. ευρώ).
*Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.415 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 630 εκατ. ευρώ από τον στόχο (785 εκατ. ευρώ).
*Ειδικότερα, τον Φεβρουάριο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.784 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 1.372 εκατ. ευρώ. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 6.123 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1.292 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.119 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 778 εκατ. ευρώ ή 17,9% έναντι του στόχου, λόγω: (α) της παράτασης της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, (β) της καλύτερης απόδοσης των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023 και (γ) της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 339 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 80 εκατ. ευρώ από τον στόχο (419 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 814 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 544 εκατ. ευρώ από τον στόχο (270 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2023 ανήλθαν στα 10.656 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 311 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (10.967 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 893 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων μεταβιβάσεων του τακτικού προϋπολογισμού κατά 687 εκατ. ευρώ.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 141 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 395 εκατ. ευρώ και της υστέρησης των δαπανών καταπτώσεων εγγυήσεων κατά 135 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτα γεγονότα είναι η εμπροσθοβαρής μεταβίβαση πόρων προς τα νοσοκομεία ύψους 180 εκατ. ευρώ και η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 325 εκατ. ευρώ, με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό, για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass, για τους πρώτους μήνες εφαρμογής του.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 1.319 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας υποεκτέλεση ύψους 170 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 32 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος και την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις Περιφέρειες.