Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει εκτενές άρθρο του Reuters το οποίο αναφέρεται στις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα αναφορικά με τα υψηλά ενοίκια και τις δυσκολίες των νέων ανθρώπων να ανταποκριθούν σε αυτά.
Το άρθρο επικεντρώνεται σε μια νεαρή κοπέλα, την Χριστίνα Παππά, η οποία όπως πολλοί νέοι προσπαθεί να οργανώσει τη ζωή της με τις οικονομικές της δυνατότητες. Η Χριστίνα κλήθηκε να ψάξει για φθηνότερο διαμέρισμα σε προάστιο της Αθήνας μιας και το ενοίκιο της ανέβηκε και ήταν τελικά από τους τυχερούς που κατάφερε να βρει ένα σπίτι με νοίκι 200 ευρώ το μήνα.
Σε μια περίοδο όπου η οικονομία στην Ελλάδα αναπτύσσεται με σχεδόν διπλάσιο ρυθμό σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, οι νέοι άνθρωποι δυσκολεύονται ολοένα και περισσότερα μπροστά στην δυσχερή πραγματικότητα που επικρατεί στην αγορά ακινήτων, η οποία φυσικά έρχεται σε μια περίοδο ενεργειακής κρίσης και πληθωρισμού.
Η Χριστίνα Παππά είναι 27 ετών και θέλει να κάνει καριέρα ως ηθοποιός. Πιστεύει πως η σύγχρονη πραγματικότητα δεν είναι αυτή που αξίζει στους νέους ανθρώπους ειδικά μετά την καταστροφική δεκαετία της λιτότητας και της κρίσης χρέους.
Λέει χαρακτηριστικά: “Η ενεργειακή κρίση με τρομάζει πολύ. Με τρομάζει ότι σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα έχουμε τέτοια αύξηση των τιμών. Με τρομάζει η ιδέα για το πώς θα τα καταφέρω να συνεχίσω να μένω μόνη».
Τα αυξημένα ενοίκια και γενικότερα το στεγαστικό ζήτημα απασχολεί πολλές βιομηχανικές οικονομίες, αλλά στην Ελλάδα μοιάζει ιδιαίτερα οξύ μιας και το βιοτικό επίπεδο και ο πλούτος των νοικοκυριών έχουν ήδη ακρωτηριαστεί από την κρίση χρέους που ξεκίνησε το 2009 και στα χρόνια λιτότητας που ακολούθησαν.
Το ενοίκιο του νέου διαμερίσματος 25 τετραγωνικών μέτρων της Χριστίνας Παππά στο Νέο Ψυχικό δεν περιλαμβάνει καν τα κοινόχρηστα.
Η 27χρονη κοπέλα μετακόμισε εκεί τον περασμένο μήνα αφού νωρίτερα το ενοίκιο στο διαμέρισμά της στην Καισαριανή αυξήθηκε κατά 12,5%, οδηγώντας τη συνολική μηνιαία δαπάνη συμπεριλαμβανομένων των κοινοχρήστων στα 500 ευρώ. Ποσό που καθιστούσε για την ίδια «δύσκολο να τα βγάλει πέρα όταν η αμοιβή είναι 650 ευρώ το μήνα».
“Πολλοί άνθρωποι στην ηλικιακή μου ομάδα αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. Για αυτό το λόγο είτε επιλέγουν έναν συγκάτοικο είτε συνεχίζουν να ζουν με τους γονείς τους“, είπε και προσέθεσε. “Μπορείς να το κάνεις όταν είσαι 19, αλλά όχι στα επόμενα χρόνια.”
Μια δημοσκόπηση του δικτύου Eteron με έδρα την Αθήνα φέτος έδειξε ότι οι 83% από τους 1.007 ερωτηθέντες ηλικίας 18-44 ετών, θεωρούν τη στέγαση το κύριο πρόβλημα τους. Ενώ σχεδόν οι μισοί είπαν ότι αντιμετώπισαν δυσκολίες ή δεν ήταν σε θέση να πληρώσουν το ενοίκιο τους.
Ο πληθωρισμός «δαγκώνει»
Την ώρα που η ελληνική οικονομία μοιάζει ανθεκτική, ο πληθωρισμός προσεγγίζει το ανώτατο όριο των τελευταίων 30 χρόνων στο 12% – μια από τις υψηλότερες τιμές ανάμεσα στις 19 χώρες της ευρωζώνης.
Ο δείκτης κόστους στέγασης της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, που αντικατοπτρίζει τα ενοίκια και το κόστος των στεγαστικών δανείων, εκτινάχθηκε κατά 35,4% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο την ώρα που οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να αυξάνονται κατά 30,5% και του πετρελαίου θέρμανσης κατά 65,1%..
Όλα τα παραπάνω συμπιέζουν το διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο για το μέσο ελληνικό νοικοκυριό έχει αυξηθεί κατά 13% από το 2018, αναφέρει ο Νίκος Μαγγίνας, επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας.
Ο κ. Μαγγίνας αποδίδει την άνοδο των ενοικίων κυρίως σε «μια υπερβολικά πιεσμένη αγορά κατά τη διάρκεια της κρίσης (χρέους)» των προηγούμενων χρόνων.
“Τώρα περνάμε ένα σοκ από τις αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια, τα τρόφιμα και το κόστος στέγασης. Μέχρι στιγμής δεν έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία καθώς η κυβέρνηση υποστηρίζει αδύναμα εισοδήματα, αλλά υπάρχουν ανησυχίες εάν αυτό συνεχιστεί το επόμενο έτος. “ υποστηρίζει.
Οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 42% στη διάρκεια της κρίσης χρέους, όμως σήμερα είναι πάνω από 29% υψηλότερες σε σχέση με το χαμηλότερο τους το 2017, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος.
Σημαντικό ρόλο βέβαια στο πρόβλημα στέγασης παίζει και το γεγονός ότι ένα μεγάλο κομμάτι μικρών διαμερισμάτων 45-50 τετραγωνικών μέτρων έχουν μετατραπεί σε διαμερίσματα Airbnb για τουρίστες.
Την ίδια στιγμή, όπως αναφέρει το άρθρο του Reuters μέριμνα των τραπεζών είναι η διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, μια επιλογή όμως που μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο σε σχέση με τη στέγαση για πολλούς νέους εργαζόμενους.
«Η κατάσταση είναι δύσκολη…θα δούμε πολλούς να επιστρέφουν στα παιδικά τους δωμάτια», λέει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος της E-Real Estate.
Μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και μια πανδημία δύο ετών, είναι δύσκολο για έναν νέο άνθρωπο να έχει εξοικονομήσει 45.000-60.000 ευρώ για την προκαταβολή σε ένα διαμέρισμα 150.000 ευρώ, τονίζει ο κ. Μπάκας.
Οι περισσότερες ελληνικές πόλεις έχουν δει τα ενοίκια να αυξάνονται, αλλά το κέντρο της Αθήνας γνώρισε τη μεγαλύτερη άνοδο, μέχρι και 40% τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Έχοντας επίγνωση της πίεσης, η κυβέρνηση ξεκίνησε ένα πρόγραμμα βοήθειας 1,74 δισεκατομμυρίων ευρώ τον περασμένο μήνα. Το πρόγραμμα αυτό αύξησε την ετήσια επιδότηση στέγασης για φοιτητές στα 1.500 ευρώ από 1.000 και στα 2.000 εάν επιλέξουν συγκάτοικο.Επίσης, τον Ιανουάριο θα ξεκινήσει πιλοτικό πρόγραμμα δανείων χαμηλού επιτοκίου για αγορά διαμερισμάτων που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 2007 και έως 120 τετραγωνικά μέτρα. .
Οι αξιωματούχοι αναμένουν ότι περίπου 10.000 νεαρά ζευγάρια ηλικίας 25-39 ετών θα επωφεληθούν από το πρόγραμμα.
Από την πλευρά της η Στεφανία Παπαδοπούλου, μια 20χρονη φοιτήτρια που κερδίζει 35 ευρώ την ημέρα ως σερβιτόρα και βασίζεται στην οικογένειά της για οικονομική υποστήριξη, λέει ότι η απομάκρυνση από την Ελλάδα είναι η μόνη διέξοδος.
«Βγήκαμε από μια κρίση για να μπούμε σε μια άλλη, πιο σκληρή», είπε στο Reuters. «Εκτός κι αν αλλάξει κάτι. Σίγουρα βλέπω το μέλλον μου στο εξωτερικό».
