Το χάος με τα εμβόλια αυξάνει την πίεση στους πολιτικούς ηγέτες όλων των χωρών της ΕΕ, καθώς φαίνεται καθαρά πλέον ότι η χειρότερη πανδημία βρίσκει δυστυχώς την Ευρώπη με τις αποδεδειγμένα πλέον ανίκανες ηγεσίες.
Η καγκελάριος Μέρκελ ,υπό τεράστια πίεση πλέον καθώς η Γερμανία έχει σχεδόν 1000 νεκρούς την ημέρα, ζητάει την κατανόηση των συμπατριωτών της γιατί δεν μπορεί να υπάρξει «ένα αυστηρό σχέδιο εμβολιασμών» . Και δίνει ραντεβού για τον Σεπτέμβριο. Αλλά κρατάει και πισινή: «Εάν μια μετάλλαξη ιών καθιστά ένα εμβόλιο αναποτελεσματικό ,τα πράγματα θα είναι διαφορετικά”, είπε η καγκελάριος μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD. Όπως προειδοποιεί η SueddeutscheZeitung, «αν οι εμβολιασμοί στη Γερμανία προχωρήσουν αργά όπως πριν, θα χρειαστούν άλλα δύο χρόνια πριν από την ανοσία αγέλης». Και το Βερολίνο, κάνοντας πλέον την ανάγκη φιλοτιμία ανακαλύπτει ξαφνικά ότι αναπτύσσονται εμβόλια και … Ανατολικά-στη Ρωσία και την Κίνα, τα οποία μέχρι πρόσφατα εθεωρούντο fake. «Το άγχος για πιθανές περαιτέρω καθυστερήσεις ωθεί την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να βοηθήσει τους Ρώσους ,που παράγουν το εμβόλιο Sputnik ,να πάρουν τα απαραίτητα έγγραφα για να λάβουν άδεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ)» γράφει η Tagesschau. Ο Γερμανός Υπουργός Υγείας Γενς Σπαν, επιβεβαίωσε μάλιστα το ρωσικό και το κινεζικό εμβόλιο μπορεί να είναι «ασφαλή και αποτελεσματικά, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία παράγονται , αν έχουν την έγκριση από τον EMA.
Το χάος εμβολίων αυξάνει την πίεση στους πολιτικούς ηγέτες όλων των χωρών της ΕΕ. Ο Εμμανουήλ Μακρόν ζητά από την ΕΕ μεγαλύτερη «αποδοτικότητα» στην εκστρατεία, πρέπει να «προχωρήσουμε ακόμη πιο γρήγορα».
Στο Παρίσι, ο Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν προσπαθεί να καθησυχάσει τους συμπατριώτες του για την εκστρατεία εμβολιασμού στη Γαλλία, λέγοντας στο TF1 ότι θα έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός «ως το τέλος του καλοκαιριού». Η Le Monde τον καρφώνει πάντως γράφοντας ότι «η υπόσχεση του Μακρόν στοχεύει κυρίως να απαντήσει στις επικρίσεις για τη μεγάλη καθυστέρηση στους εμβολιασμούς στη Γαλλία» . Ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου των επιδημιολόγων, Ζαν Φρανσουά Ντελφρεσί είναι άλλωστε πολύ λιγότερο αισιόδοξος στο θέμα. “Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, θα έχουμε εμβολιάσει το 40% του γαλλικού πληθυσμού, όχι περισσότερο” , εκτιμά ο Γάλλος ειδικός για τις μολυσματικές ασθένειες μιλώντας στο BFM-TV. Πουθενά φυσικά δεν φαίνεται στον ορίζοντα το αναγκαίο 70% των εμβολιασθέντων για να υπάρξει ανοσία αγέλης.
«Παράδειγμα ανικανότητας η φον ντερ Λάιεν»
Οσο για την ανεκδιήγητη Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν; Την απάντηση δίνει η γαλλική Liberation:«Το σήμα κατατεθέν της διοίκησης φον ντερ Λάιεν είναι μια εντυπωσιακή εικόνα ανικανότητας, ανοργανωσιάς και παράνοιας, με αποτέλεσμα να έχουμε πολύ λίγα εμβόλια και πολύ αργά» γράφει η γαλλική εφημερίδα, εξαπολύοντας σφοδρή επίθεση στην Πρόεδρο της Κομισιόν. «Εχει καταλάβει τον ρόλο της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν;» διερωτάται η Libetation και προσθέτει: « Λίγο περισσότερο από ένα χρόνο μετά την ανάληψη της θητείας της, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμπεριφέρεται περισσότερο ως Γερμανίδα υπουργός και όχι ως η Ευρωπαία που θα έπρεπε να είναι. Ως αποτέλεσμα, δύσκολα κρύβεται η δυσπιστία της προς τους επιτρόπους και στη διοίκηση για την οποία είναι υπεύθυνη, προτιμώντας να κυβερνά με ένα κουαρτέτο συνεργατών που όλοι έχουν ένα κοινό: είναι Γερμανοί».
Η ανικανότητα αυτή έχει δυστυχώς τραγικές επιπτώσεις στους Ευρωπαίους πολίτες: Επί του παρόντος, έχει λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου της Pfizer/BioNTech μόλις το 2,3% του γαλλικού πληθυσμού, το 3% στη Γερμανία, το 3,4% στην Ιταλία και ανάλογα ποσοστά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Όταν στις Ηνωμένες Πολιτείες το ποσοστό ανέρχεται στο 9,6% του πληθυσμού , στη Βρετανία στο 14,4% και στο Ισραήλ στο 57,6%.
Και κατά λοιπά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιβάλουν και νέα αυστηρά μέτρα με νέα lock down,συνοδευόμενα από μεγάλα πρόστιμα εν είδη Δαμόκλειας Σπάθης στα κεφάλια των άτυχων πολιτών . Που αναρωτιούνται γιατί φταίνε μετά από 12 μήνες περιορισμών, διάλυσης της μεσαίας τάξης με τα λουκέτα και τις πτωχεύσεις των μικρών επιχειρήσεων ,με την ανεργία να αυξάνεται ,ιδίως μεταξύ των νέων ανθρώπων ,που έχει φτάσει κατά μέσο όρο στο 30% σε όλη την Ευρώπη. Και μέσα σε αυτό το σκοτάδι και την δραματική έλλειψη εμβολίων, ο επίσης ανεκδιήγητος επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος (ΕΛΚ) Μάνφρεντ Βέμπερ –όπως και η φον ντερ Λάιεν-να εξακολουθεί να ζητάει «ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού, σε συνδυασμό με προνόμια». Παρά το γεγονός ότι η Μέρκελ, ο Μακρόν και άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες ,προς τιμήν τους, απέρριψαν άνευ συζήτησης ένα τέτοιο απαράδεκτο μέτρο.
Ο Βέμπερ είχε μάλιστα τηλεδιάσκεψη με τους διευθυντές των εταιριών Biontech, Pfizer, CureVac, Idt, Moderna, Astra-Zeneca, Johnson and Johnson, Sanofi και Bayer που έχουν υπογράψει συμβάσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προμήθεια εμβολίων, να αξιώσουν και αυτοί από την πλευρά τους την έκδοση πιστοποιητικών εμβολιασμού.
Τεράστια τα κέρδη των εταιρειών
«Αν ανακαλυφθεί εμβόλιο κατά του κορονοϊού και διατεθεί στην αγορά τα κέρδη θα είναι τεράστια με αυτό το φάρμακο» ,είχε προβλέψει πέρυσι το φθινόπωρο ο Γκάμπριελ Φελμπεμάγιερ, Πρόεδρος του Ινστιτούτου του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW). Και δεν έπεσε έξω . «Αμερικανοί αναλυτές μιλούν για επιπλέον έσοδα 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μόνο εφέτος» γράφει η γερμανική Tagesschau.
Η Pfizer για παράδειγμα, ανακοίνωσε ότι αναμένει εφέτος οι πωλήσεις του εμβολίου της να αποφέρουν έσοδα 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με ένα καθαρό κέρδος 25-30%. Η χρηματιστηριακή αξία του γερμανικού εταίρου της Pfizer -της BioNTech- τριπλασιάστηκε πέρυσι – φθάνοντας σχεδόν τα 27 δισεκατομμύρια δολάρια. Η γερμανική εταιρεία προσδοκά πωλήσεις ύψους 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ και προ φόρων κέρδη 4,4 δισεκατομμυρίων ευρώ το τρέχον έτος. Το εμβόλιο υπόσχεται επίσης τεράστια κέρδη και για την αμερικανική Moderna, μια σχετικά μικρή και νέα εταιρεία βιοτεχνολογίας. Οι αναλυτές της Goldman Sachs εκτιμούν ότι η Moderna με μόλις 10 χρόνια ζωής, θα έχει πωλήσεις 13,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων εφέτος, μόνο με το εμβόλιο. Πρόκειται για ένα κβαντικό άλμα για μια εταιρεία της οποίας οι πωλήσεις το 2019 ήταν μόλις 60 εκατομμύρια δολάρια. Η χρηματιστηριακή αξία της Moderna φτάνει πλέον τα 62 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου όση και του γερμανικού κολοσσού Bayer.
Αλλά και η βρετανική-σουηδική φαρμακευτική εταιρεία AstraZenecaπου υποσχέθηκε να πουλήσει το εμβόλιό της σε “τιμή κόστους”, δηλαδή χωρίς κέρδος, τονίζει ότι η δέσμευση αυτή είναι προφανώς περιορισμένη χρονικά. Όπως ανέφεραν οι “Financial Times”, με βάση ένα εσωτερικό έγγραφο της εταιρείας, αυτή η προσφορά εκπνέει τον Ιούλιο…
ΕΕ : Να μην απελευθερωθούν οι πατέντες των εμβολίων
Αυτά τα ποσά μπορεί να ζαλίζουν τον μέσο Ευρωπαίο, αλλά δεν αγγίζουν τους περισσότερους ηγέτες, που παραδομένοι στην πλειοψηφία τους στην νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία της αγοράς, αρνούνται ακόμη και να σκεφτούν να βάλουν χέρι στα υπερκέρδη των εταιρειών. Ούτε καν να τις πιέσουν αποτελεσματικά ,καθώς όταν έρχονται εκλογές απευθύνονται στο …εθελοντικό πουγκί τους.
«Μα θα γεννήσουν εμβόλια οι πολιτικοί ηγέτες»; Είναι ένα ερώτημα που θέτουν όσοι προσπαθούν να κατευνάσουν τις αντιδράσεις των πολιτών για την μεγάλη καθυστέρηση στους εμβολιασμούς. Φυσικά και όχι. Μόνο που οι πραγματικοί ηγέτες είναι για να βρίσκουν λύσεις στα δύσκολα και όχι να σύρονται από τις εξελίξεις. Και κυρίως να ξεπερνούν τις νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες τους και να προτάσσουν το συμφέρον των πολιτών έναντι των εταιρειών και του υπερκέρδους τους. Γιατί με μισό εκατομμύριο Ευρωπαίους πολίτες νεκρούς ,είναι πλέον καιρός τα εμβόλια COVID-19 να αντιμετωπίζονται στην πράξη ως δημόσια αγαθά εγγυημένα για όλους.
Και όμως! Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αρνείται να αποδεχτεί το λογικό αίτημα να απελευθερωθούν από τις εταιρείες οι πατέντες και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για την ανάπτυξη των εμβολίων κατά του Covid 19 και των παραλλαγών του. Δεν είναι δυνατόν η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης σχεδόν ομόφωνα να κάνει δεκτό αυτό το αίτημα που πρότεινε μεταξύ άλλων από ελληνικής πλευράς και ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας ,και την ίδια ώρα να το απορρίπτει η Κομισιόν, όπως αποκαλύπτει η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα EURACTIV . Σύμφωνα με εκπρόσωπο της ΕΕ, η Επιτροπή δεν σκοπεύει να εξετάσει τις διάφορες επιλογές για την απελευθέρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας εμβολίων. «Οι κατασκευαστές εμβολίων διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας τους», δήλωσε εκπρόσωπος της ΕΕ στην ευρωπαϊκή ιστοσελίδα.
Τεχνικά, υπάρχουν δύο τρόποι για την ΕΕ να απελευθερώσει τις πατέντες ,λέει στο EURACTIV oσυντονιστής της Σοσιαλιστικής ευρω-ομάδας ,Οτο Μπούλμαν: «Είτε με τη βοήθεια μιας «πλήρους παραίτησης από τις πατέντες», που θα ανάγκαζε τους κατασκευαστές εμβολίων να παραιτηθούν από τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας τους -ή μέσω υποχρεωτικής άδειας, η οποία θα επέβαλλε την αποδέσμευση της πατέντας μόνο για συγκεκριμένο σκοπό και χρονικό διάστημα, χωρίς να στερεί οριστικά τους κατασκευαστές από τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας τους» . Η δεύτερη λύση «μπορεί καταρχήν να ενεργοποιηθεί από τη χώρα καταγωγής του κατασκευαστή, στην περίπτωση αυτή από την ΕΕ», λέει ο Γερμανός ευρωβουλευτής.
Λύσεις για να βρεθούν εμβόλια υπάρχουν, λοιπόν. Πολιτική βούληση σύγκρουσης με τους φαρμακευτικούς κολοσσούς ,δεν υπάρχει…Ομηροι και πελάτες…
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δημοκρατία»
