Με το βλέμμα στραμμένο στα αναδρομικά βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι, καθώς ο ΕΦΚΑ προχωρά μέσα στους επόμενους μήνες στις πληρωμές για τέσσερις κατηγορίες δικαιούχων. Οι επιστροφές αυτές αφορούν εκκρεμείς επανυπολογισμούς συντάξεων, με τα ποσά να αγγίζουν ή και να ξεπερνούν τις 17.000 ευρώ σε ορισμένες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, περίπου 100.000 συνταξιούχοι περιμένουν να δουν τα ποσά να πιστώνονται στους λογαριασμούς τους. Από αυτούς, οι 32.000 εντάσσονται στις δύο πρώτες κατηγορίες, δηλαδή σε όσους έχει γίνει ή εκκρεμεί ο επανυπολογισμός κύριας σύνταξης με τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης που ισχύουν από τα 30 έτη ασφάλισης και άνω. Τα αναδρομικά σε αυτή την ομάδα μπορεί να φθάσουν ως και τα 13.784 ευρώ.
Η έρευνα του ενθέτου «Ασφάλιση και Συντάξεις» δείχνει ότι μέσα στους 32.000 περιλαμβάνονται τόσο παλαιοί συνταξιούχοι πριν τον Μάιο του 2016 όσο και νέοι μετά τον νόμο Κατρούγκαλου. Οι πρώτοι είτε περιμένουν ακόμη την πληρωμή των αυξήσεων που προέκυψαν από τον επανυπολογισμό είτε δεν έχουν δει καθόλου νέα εκκαθάριση, ενώ οι δεύτεροι αναμένουν να ολοκληρωθεί ο υπολογισμός με τα βελτιωμένα ποσοστά, τα οποία φέρνουν αυξήσεις χωρίς «προσωπική διαφορά».
Τα αναδρομικά αφορούν περίοδο από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι σήμερα, δηλαδή περίπου 72 μήνες. Οι υπόλοιπες δύο κατηγορίες περιλαμβάνουν περίπου 25.000 συνταξιούχους που εργάστηκαν και μετά τη συνταξιοδότησή τους, αλλά και 45.000 με 50.000 που έχουν επικουρική σύνταξη μετά το 2015 και δικαιούνται προσαυξήσεις λόγω αυξημένων εισφορών.
Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία του ίδιου ενθέτου, υπάρχουν περιπτώσεις ασφαλισμένων που παρότι κατέβαλλαν υψηλότερες εισφορές, δεν έλαβαν ποτέ την προβλεπόμενη προσαύξηση. Πρόκειται κυρίως για συνταξιούχους που αποχώρησαν στα 67 με βαρέα ένσημα ή για όσους προέρχονται από τραπεζικά ταμεία, όπως της Εθνικής, της Εμπορικής ή της ΑΤΕ, όπου υπήρξαν ερμηνείες νόμων που απέκλεισαν την καταβολή της προσαύξησης.
Σύμφωνα με τα ντοκουμέντα που αποκαλύπτονται, οι περιπτώσεις αυτές δεν είναι μεμονωμένες, ενώ νομικές πηγές υποστηρίζουν ότι «η ερμηνεία του νόμου από το ΕΤΕΑΕΠ ήταν αυθαίρετη» καθώς είχαν προβλεφθεί οικονομικές ρυθμίσεις και συμμετοχή των τραπεζών στο κόστος των επικουρικών συντάξεων.
Ο νόμος Βρούτση (4670/2020) είναι η βάση για τον νέο επανυπολογισμό, ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε αισθητές αυξήσεις. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 2.350 ευρώ θα δει τη σύνταξή του να αυξάνεται κατά 191 ευρώ και να λαμβάνει αναδρομικά ύψους 13.784 ευρώ.
Ανάλογες αυξήσεις προκύπτουν και για συνταξιούχους με 35 έως 38 έτη ασφάλισης, με τα ποσά των αναδρομικών να κυμαίνονται από 3.800 έως 7.000 ευρώ. Ακόμη και σε χαμηλότερα επίπεδα εισοδημάτων, τα ποσά δεν είναι αμελητέα, με συνταξιούχους των 31 ετών ασφάλισης να βλέπουν αναδρομικά άνω των 500 ευρώ.
Για να ελέγξουν αν η σύνταξή τους έχει επανυπολογιστεί, οι συνταξιούχοι πρέπει να ανατρέξουν στο μηνιαίο ενημερωτικό σημείωμα της κύριας σύνταξης. Εκεί πρέπει να υπάρχει ειδική στήλη με την ένδειξη «επανυπολογισμός σύνταξης με βάση τον νόμο 4670/2020». Αν η φράση εμφανίζεται, σημαίνει ότι η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί, ενώ εάν απουσιάζει, η σύνταξη δεν έχει ακόμη επανυπολογιστεί.
Σε περίπτωση που υπάρχει ένδειξη «προσωπική διαφορά», τότε το ποσό αυτό μειώνει ή μηδενίζει την αύξηση που προκύπτει. Οι συνταξιούχοι μετά τον Μάιο του 2016, πάντως, δεν έχουν κατά κανόνα προσωπική διαφορά, οπότε η όποια αύξηση αποτυπώνεται άμεσα στο ποσό που λαμβάνουν κάθε μήνα.
Ο ΕΦΚΑ εκτιμά ότι οι πληρωμές θα ξεκινήσουν σύντομα, με στόχο την πλήρη εξόφληση όλων των δικαιούχων έως το τέλος του έτους. Αν επιβεβαιωθούν τα στοιχεία, δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι θα δουν σημαντική ενίσχυση στα εισοδήματά τους μετά από χρόνια αναμονής.