Οποιοδήποτε έγγραφο που αφορά συνεργασία μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της εταιρείας Palantir Technologies Inc, ζητεί ο ΣΥΡΙΖΑ με ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων που κατέθεσαν στη Βουλή, 63 βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Οι βουλευτές επισημαίνουν ότι με την υφιστάμενη νομοθεσία, η ΗΔΙΚΑ έχει οριστεί υπεύθυνη της επεξεργασίας, για λογαριασμό του υπουργείου Υγείας, για τα ειδικών κατηγοριών δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του «Εθνικού Μητρώου Ασθενών από τον κορονοϊό COVID-19» και είναι υποχρεωμένη να διασφαλίζει την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, των οποίων τα στοιχεία καταχωρούνται στο Μητρώο.
Ωστόσο, σύμφωνα με το από 7/12/2020 δημοσίευμα της ιστοσελίδας Business Wire του εξωτερικού, η αμερικάνικη εταιρεία «εξόρυξης δεδομένων» Palantir Technologies ανακοίνωσε με δελτίο Τύπου την επέκταση της συνεργασίας της με την Ελληνική Κυβέρνηση, έπειτα από την από 3/12/2020 τηλεδιάσκεψη μεταξύ του πρωθυπουργού και τους συνιδρυτή και διευθύνοντα συμβούλου της εταιρείας, στην οποία συμμετείχαν επίσης, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και ένα ακόμα στέλεχος της εταιρείας. Η σύμβαση, όπως επισημαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει αναρτηθεί στη Διαύγεια.
«Η προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, και συνεπώς εγείρεται μείζον ερώτημα προς το επισπεύδον Υπουργείο αν έχει ζητηθεί ως οφείλει τη σχετική γνωμοδότηση της ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ)», αναφέρουν οι βουλευτές που υπογράφουν την ερώτηση προς τον υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και προσθέτουν ότι «η σημερινή κυβέρνηση είναι υπότροπη σε τέτοιους είδους μυστικοπαθείς και αδιαφανείς διαδικασίες, καθώς και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων προσφάτως επικαλέστηκε δωρεά στη σύμβαση με την εταιρία Cisco για την παροχή της πλατφόρμας για την τηλεκπαίδευση, χωρίς να φέρει τη σύμβαση στη Βουλή όπως ζητήθηκε, αλλά και χωρίς να έχει λάβει θετική γνωμοδότηση της ΑΠΔΠΧ. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη υπόθεση, καθώς η εταιρεία Palantir Technologies δραστηριοποιείται στην παροχή εργαλείων επεξεργασίας και εξόρυξης δεδομένων (datamining) σε εταιρίες και κυβερνήσεις, ενώ στο ενεργητικό της έχει πολλές συνεργασίες που έχουν ξεσηκώσει πληθώρα αντιδράσεων για παραβίαση προσωπικών δεδομένων και εγκαθίδρυση ενός ψηφιακού ολοκληρωτισμού».
Οι βουλευτές ζητούν να ενημερωθεί η Βουλή:
1. Εάν έχει υπάρξει απόφαση ανάθεσης υπηρεσιών, σύναψη σύμβασης και εντολές πληρωμής προς την εταιρία Palantir και τι ύψους; Έχει υπάρξει πράξη αποδοχής δωρεάς από την εταιρία Palantir και με τι όρους; Γιατί δεν αναρτήθηκαν σχετικά έγγραφα στη «Διαύγεια» ή το ΕΣΗΔΗΣ;
2. Με τι είδους δεδομένα και από ποιο σύστημα καταγραφής τροφοδοτείται η εταιρεία προκειμένου να μπορέσει να επεξεργαστεί προτάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση;
3. Η ΗΔΙΚΑ ως εκτελούσα την επεξεργασία για λογαριασμό του Υπουργείου Υγείας για τα ειδικών κατηγοριών δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του «Εθνικού Μητρώου Ασθενών από τον κορονοϊό COVID-19», έχει διοχετεύσει δεδομένα προς την εταιρία και βάσει ποιας νομοθεσίας;
4. Η εταιρία αποθηκεύει τα δεδομένα που χρησιμοποιεί και με ποιο τρόπο τα χρησιμοποιεί; Ποιο είναι το όφελος της συγκεκριμένης ιδιωτικής εταιρίας από την συνεργασία με το Ελληνικό Δημόσιο;
5. Κατά τη συνεργασία της Ελληνικής Δημοκρατίας με την εταιρεία, τηρούνται ο Γενικός Κανονισμός Προσωπικών ∆εδομένων (GDPR) και o ν.4624/2019.
6. Ποιο είναι το περιεχόμενο της συμφωνίας επέκτασης της συνεργασίας, στην οποία αναφέρεται το δελτίο τύπου της εταιρίας; Ποιος ο χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσής της;
7. Ποιες εγγυήσεις υπάρχουν ότι η εταιρία δεν εμπορεύεται προσωπικά δεδομένα των πολιτών που άπτονται ευαίσθητων ιατρικών στοιχείων;
8. Για ποιους λόγους επιλέχθηκε μια εταιρία που έχει κατεξοχήν συνδέσει τη δράση της, μέσω των ιδρυτών της σε μια σειρά από δεδομένα τεράστια σκάνδαλα όπως αυτό της Cambridge Analytica, που αλλοίωσαν το εκλογικό αποτέλεσμα και βοήθησαν στην εκλογή Τραμπ και στην ψήφιση του Brexit;
9. Ποιες εγγυήσεις υπάρχουν ότι τα δεδομένα πολιτών που έχει στη διάθεση της η εταιρία από την ελληνική κυβέρνηση δεν θα χρησιμοποιηθούν για εξόρυξη μετά-δεδομένων (metadata) που θα αφορούν εμπορικούς, διαφημιστικούς ή και πολιτικούς σκοπούς χειραγώγησης, αντίστοιχους του σκανδάλου Cambridge Analytica;
Επίσης, ο υπουργός καλείται να διαβιβάσει στη Βουλή:
1. Οποιαδήποτε έγγραφο – ενδεικτικά συμφωνία, σύμβαση, αποδοχή δωρεάς ή άλλο -που αφορά συνεργασία μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της εταιρείας Palantir Technologies Inc.
2. Τη σχετική γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) που οφείλει να έχει ζητήσει για τη διατύπωση γνώμης σύμφωνα όσα ορίζει ο Γενικός Κανονισμός Προσωπικών ∆εδομένων (GDPR) και o ν.4624/2019.
Η ανακοίνωση της Palantir
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Palantir που αναρτήθηκε στο Business Wire, στις 7 Δεκεμβρίου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Alex Karp, συν-ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της αμερικανικής εταιρείας συνομίλησαν για τη διαρκώς επεκτεινόμενη συνεργασία της Palantir Technologies με την ελληνική κυβέρνηση, αναφορικά με τη χρήση του λογισμικού της πρώτης για την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο της πορείας της πανδημίας της COVID-19 και της λήψης αποφάσεων βασισμένων σε δεδομένα.
Η τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου και συμμετείχαν σε αυτή το στέλεχος της Palantir, Josh Harris και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης. Η συζήτηση είχε ως θέμα τον καθορισμό τρόπων προκειμένου να βοηθηθεί η Ελλάδα στην καλύτερη αντιμετώπιση της πανδημίας.
Στην ανακοίνωση σημειώνεται πως από την αρχή της πανδημίας, η Palantir συνεργάζεται με την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να της παρέχει τη δυνατότητα να παίρνει αποφάσεις που βασίζονται σε δεδομένα προκειμένου να αντιμετωπίσει την πανδημία της COVID-19. Η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την πλατφόρμα λογισμικού Foundry πάνω από υποδομές της Amazon Web Services προκειμένου να παρέχει σε κρατικούς αξιωματούχους διαδικασίες αντιμετώπισης της πανδημίας. Επιπλέον, η Palantir έχει υλοποιήσει μία εφαρμογή που δίνει τη δυνατότητα στον πρωθυπουργό να έχει μία ολοκληρωμένη και σε πραγματικό χρόνο απεικόνισης της κατάστασης της πανδημίας στην Ελλάδα σε πραγματικό χρόνο.
Η Palantir αναφέρει ακόμη ότι καθώς η πανδημία συνεχίζει να εξελίσσεται θα προσφέρει προηγμένες δυνατότητες ανάλυσης δεδομένων σε μία ευρεία γκάμα κυβερνητικών πρωτοβουλιών, όπως τις χαρακτηρίζει, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων βασισμένων σε δεδομένα.
