Με νέα παρέμβαση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Κώστα Αρβανίτη, η επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απαντά για το έγκλημα των Τεμπών, ζητώντας ανεξάρτητη έρευνα χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να παραπεμφθούν στη Δικαιοσύνη οι υπαίτιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Σύμφωνα με τον Κώστα Αρβανίτη «η επιτροπή LIBE επιμένει στην κατεπείγουσα ανάγκη να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διεξαγωγή μιας ενδελεχούς και αξιόπιστης έρευνας σχετικά με το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, χωρίς καμία κυβερνητική παρέμβαση, και να παραπεμφθούν στη Δικαιοσύνη χωρίς καθυστέρηση οι εμπλεκόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των υπαίτιων κυβερνητικών αξιωματούχων. Η επιτροπή LIBE χαιρετίζει την έρευνα που δρομολογήθηκε από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για το ενδεχόμενο η διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ από τις ελληνικές αρχές να έχει προκαλέσει πιθανή ζημία στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ και αναμένει τα τελικά της αποτελέσματα».
Από την πλευρά του ο Κώστας Αρβανίτης υπογραμμίζει ότι «το Ευρωκοινοβούλιο λέει “όχι” στη συγκάλυψη και δεν πρόκειται να κλείσει την υπόθεση πριν δοθούν απαντήσεις και πριν αποδοθούν ευθύνες. Είμαστε εδώ. Μέχρι να μάθουμε όλη την αλήθεια. Μέχρι να αποδοθεί Δικαιοσύνη».
Αναλυτικά η επιστολή του Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκιλάρ:
Αγαπητή κα Montserrat,
Σας ευχαριστούμε που ζητήσατε τη γνώμη της Επιτροπής LIBE σχετικά με τα στοιχεία που τέθηκαν στην αναφορά 0024/2024 της Μαρίας Καρυστιανού, εξ ονόματος της «Ομάδας ατόμων που επλήγησαν από το σιδηροδρομικό ατύχημα στα Τέμπη», σχετικά με τη σύγκρουση τρένων στα Τέμπη, Ελλάδα.
Η αναφέρουσα εξέφρασε συγκεκριμένες ανησυχίες που συνδέονται με την υποτιθέμενη διαφθορά και τα οικονομικά εγκλήματα που ερευνά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την υποτιθέμενη χειραγώγηση της δικαιοσύνης που οδήγησε σε στασιμότητα της έρευνας, 11 μήνες μετά το τραγικό ατύχημα. Η αναφορά καλεί επίσης το Κοινοβούλιο να υποστηρίξει την υποτιθέμενη υποτίμηση του κράτους δικαίου και των ευρωπαϊκών αξιών στην Ελλάδα, προκειμένου να καταστεί δυνατή η τιμωρία των υπευθύνων για το τραγικό συμβάν.
Παρακάτω θα θέλαμε να μοιραστούμε με την Επιτροπή Αναφορών διάφορες πτυχές του έργου μας όσον αφορά την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα και την ανταλλαγή απόψεων με την EPPO σχετικά με τα κύρια ευρήματα της έκθεσής της μετά τη διερεύνηση των επιδοτήσεων για ένα σύστημα ασφάλειας των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα.
Σχετικά με την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα
Η Επιτροπή LIBE παρακολουθεί την κατάσταση του κράτους δικαίου σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο του ετήσιου κύκλου που συνδέεται με την έκθεση της Επιτροπής για την κατάσταση του κράτους δικαίου. Επίσης, ο έλεγχος της κατάστασης του κράτους δικαίου σε συγκεκριμένες χώρες ενισχύεται από την Ομάδα Παρακολούθησης της Δημοκρατίας, του Κράτους Δικαίου και των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (DRFMG).
Η εν λόγω ομάδα εργασίας έχει διοργανώσει αρκετές συνεδριάσεις αφιερωμένες στην κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα με τη συμμετοχή διαφόρων ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων των εθνικών αρχών, η τελευταία πραγματοποιήθηκε στις 4 Απριλίου 2024.
Με πρωτοβουλία του DRFMG, η LIBE διοργάνωσε στις 6-8 Μαρτίου 2023 μια αποστολή στην Ελλάδα. Στην έκθεση της αποστολής εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες για πολύ σοβαρές απειλές κατά του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και τονίζεται ότι οι έλεγχοι και οι ισορροπίες είναι ουσιώδεις για μια ισχυρή δημοκρατία και σημειώνεται με ανησυχία ότι έχουν δεχθεί ισχυρές πιέσεις στην Ελλάδα. Η έκθεση σημειώνει επίσης ότι το σύστημα δικαιοσύνης είναι εξαιρετικά αργό και αναποτελεσματικό, γεγονός που οδηγεί σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας και ότι η διαφθορά διαβρώνει τις δημόσιες υπηρεσίες και τα δημόσια αγαθά. Τονίζει επίσης ότι ο πλουραλισμός των μέσων ενημέρωσης απειλείται, καθώς η ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης στη χώρα κατανέμεται κυρίως μεταξύ ενός μικρού αριθμού ολιγαρχών, με αποτέλεσμα τη δραματική υποδημοσιοποίηση ορισμένων θεμάτων, όπως οι συνθήκες που οδήγησαν στο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Σε συνέχεια της δραστηριότητας παρακολούθησης της LIBE και του DRFMG, το Κοινοβούλιο ενέκρινε στις 7 Φεβρουαρίου 2024 το ψήφισμα σχετικά με το κράτος δικαίου και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα. Στο εν λόγω ψήφισμα τονίζεται «με έντονη ανησυχία ότι η διαφθορά διαβρώνει τις δημόσιες υπηρεσίες και τα δημόσια αγαθά και υπογραμμίζεται ότι η διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών (…) θα οδηγήσει σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας όπου η διαφθορά μπορεί να ευδοκιμήσει».
Το ψήφισμα υπογραμμίζει επίσης ότι «οι αρχές δεν έχουν ακόμη δημιουργήσει ένα σταθερό ιστορικό στη διερεύνηση και δίωξη υποθέσεων διαφθοράς υψηλού επιπέδου που να οδηγεί σε οριστικές καταδίκες με αποτρεπτικό αποτέλεσμα και καλεί την κυβέρνηση και τις αρχές να διορθώσουν αυτά τα ζητήματα κατά προτεραιότητα». Όσον αφορά το δυστύχημα στα Τέμπη, το Κοινοβούλιο πιστεύει ότι είναι «ζωτικής σημασίας η δικαστική έρευνα για την καταστροφή του τρένου στα Τέμπη να διεξαχθεί γρήγορα και ολοκληρωμένα, καλύπτοντας όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των υπεύθυνων κυβερνητικών αξιωματούχων». Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο στο πλαίσιο της αναφερόμενης παραβίασης της ακεραιότητας του χώρου του δυστυχήματος και της αλλοίωσης των αποδεικτικών στοιχείων. Επιπλέον, το ψήφισμα αναφέρει ότι το Κοινοβούλιο «δεν είναι ικανοποιημένο από τον έλεγχο που διενεργεί η αρμόδια επιτροπή του ελληνικού Κοινοβουλίου, καθώς φαίνεται να στερείται πολιτικής αμεροληψίας και να είναι απρόθυμη να καλέσει βασικούς μάρτυρες εμπειρογνωμόνων να καταθέσουν».
Στο ψήφισμα που εγκρίθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2024 σχετικά με την τελευταία ετήσια έκθεση της Επιτροπής ως συνέχεια της έκθεσης της επιτροπής LIBE, σημειώνεται ότι η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η αύξηση των πόρων για το δικαστικό σώμα και άλλα μέτρα που έχουν ληφθεί από διάφορα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, «δεν έχουν ακόμη οδηγήσει σε μείωση της διάρκειας των διαδικασιών, με τις καθυστερημένες υποθέσεις να παραμένουν μια σοβαρή πρόκληση».
Το ψήφισμα σημειώνει επίσης «τα αντιληπτά επίπεδα διαφθοράς» σε αρκετά κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, και αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) στη διασφάλιση του κράτους δικαίου και στην καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ένωση, και ενθαρρύνει την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά το επίπεδο συνεργασίας των κρατών μελών με την EPPO σε επόμενες εκθέσεις. Αυτό είναι επείγον υπό το πρίσμα των αναφορών ότι το έργο της EPPO αμφισβητείται από την έλλειψη συνεργασίας των ελληνικών αρχών, όπως ανέφερε η ίδια η κα Kövesi δημοσίως δηλώσεις, και η οποία κινδυνεύει να επιδεινωθεί από τις πρόσφατα προτεινόμενες νομοθετικές αλλαγές που περιορίζουν τη δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας να καλύπτει ορισμένα πλημμελήματα.
Σχετικά με εικαζόμενη διαφθορά και οικονομικά εγκλήματα που ερευνώνται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO)
Στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 7ης Φεβρουαρίου 2024 σχετικά με το κράτος δικαίου και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, σημειώνεται ότι «η EPPO ξεκίνησε έρευνα στις 28 Νοεμβρίου 2022 σχετικά με την κατάχρηση επιδοτήσεων ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ για ένα σύστημα ασφάλειας σιδηροδρόμων». Σημειώνει επίσης ότι «23 άτομα έχουν έκτοτε συλληφθεί σε σχέση με το σκάνδαλο, εκτός από (πρώην) υπουργούς της κυβέρνησης, οι οποίοι προστατεύονται από τη δίωξη με απόφαση του ελληνικού Κοινοβουλίου, για την οποία έγινε επίκληση του ελληνικού Συντάγματος». Το ψήφισμα υπογραμμίζει επίσης «τη βαθιά ανησυχία που συνδέεται με την άρνηση του ελληνικού Κοινοβουλίου να διεξάγει έρευνα, όπως ζήτησε η EPPO, σχετικά με δύο πρώην υπουργούς Μεταφορών».
Σε συνέχεια της δημοσίευσης της έκθεσης δραστηριοτήτων της EPPO για το 2023, η επιτροπή LIBE και η επιτροπή CONT πραγματοποίησαν κοινή συνεδρίαση στις 10 Απριλίου 2024 σχετικά με τα κύρια ευρήματα της έκθεσης, τα οποία παρουσίασε ο Ευρωπαίος Γενικός Εισαγγελέας.
Η επιτροπή LIBE επιμένει στην επείγουσα ανάγκη λήψης όλων των απαραίτητων μέτρων για τη διεξαγωγή μιας εμπεριστατωμένης και αποτελεσματικής έρευνας για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, χωρίς καμία παρέμβαση από την κυβέρνηση, και για την άμεση προσαγωγή των εμπλεκομένων, συμπεριλαμβανομένων των υπεύθυνων κυβερνητικών αξιωματούχων, στη δικαιοσύνη.
Η επιτροπή LIBE χαιρετίζει την έρευνα που ξεκίνησε από την EPPO σχετικά με το κατά πόσον η χρήση των κονδυλίων της ΕΕ από τις ελληνικές αρχές έχει προκαλέσει πιθανή ζημία στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ και αναμένει τα τελικά της αποτελέσματα.
Η επιτροπή LIBE θα συνεχίσει τη συνεχή παρακολούθηση της κατάστασης του κράτους δικαίου σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, κατά την επόμενη νομοθετική περίοδο.
Πιστεύω ότι οι παραπάνω πληροφορίες θα σας φανούν χρήσιμες για την παρακολούθηση αυτής της αναφοράς.
Με εκτίμηση,
Juan Fernando