Τον κώδωνα του κινδύνου στους ταξιδιώτες κρούει ο ΕΟΔΥ για την ευλογιά των πιθήκων εν μέσω έξαρσης και φόβου για περισσότερα κρούσματα στην Ευρώπη, μετά τον εντοπισμό του πρώτου στη Σουηδία.
Αναθεωρημένες οδηγίες προς όσους προγραμματίζουν να ταξιδέψουν σε χώρες, όπου αναφέρονται κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων, εξέδωσε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Ο Οργανισμός είχε εκδώσει τις πρώτες συστάσεις του στις 16 Αυγούστου, δύο ημέρες μετά την κήρυξη νέας παγκόσμιας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Στις αναθεωρημένες οδηγίες του παραθέτει αναλυτικά (και) τα μέτρα ατομικής προστασίας που πρέπει να λαμβάνουν όσοι ταξιδεύουν σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου έχει κρούσματα της mpox. Εξηγεί επίσης τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που εκδηλώσουν ύποπτα συμπτώματα κατά την επιστροφή τους.
Ο ΕΟΔΥ υπενθυμίζει ακόμα τους τρόπους μετάδοσης του υπαίτιου ιού και τα συμπτώματα που προκαλεί η mpox. Πιο αναλυτικά, στις αναθεωρημένες οδηγίες του αναφέρει τα εξής:
Τρόποι μετάδοσης και συμπτώματα
Η νόσος mpox είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη. Μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής. Προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, έναν DNA ιό που ανήκει στο γένος Orthopoxvirus.
Μεταδίδεται μετά από δάγκωμα ή γρατζουνιά μολυσμένου ζώου (κυρίως τρωκτικού). Σπανιότερα μεταδίδεται με την κατανάλωση μη επαρκώς μαγειρεμένου κρέατος ή μέσω επαφής με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.
Η μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες και σωματικά υγρά του πάσχοντος, ιδίως:
Με τη σεξουαλική επαφή
Με τα μολυσμένα αντικείμενα
Με τα σταγονίδια της αναπνοής, κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής
Διαβάστε ακόμα Mpox: Συστάσεις του ΕΟΔΥ για ταξιδιώτες, εργαζομένους, ναυτικούς στις χώρες με κρούσματα
Από τη στιγμή της έκθεσης στον ιό που προκαλεί την mpox έως την ανάπτυξη συμπτωμάτων (περίοδος επώασης) μεσολαβούν συνήθως 6 έως 13 ημέρες. Έχουν όμως αναφερθεί και περιστατικά με χρόνο επώασης 5 έως 21 ημερών. Τα συμπτώματα που προκαλεί η mpox συμπεριλαμβάνουν:
Πυρετό
Πονοκέφαλο
Μυαλγίες (πόνοι στους μυς)
Οσφυαλγία (πόνος στη μέση)
Λεμφαδενοπάθεια
Ρίγος
Εξάντληση
Χαρακτηριστικό εξάνθημα στο δέρμα (συνήθως εμφανίζεται 1 έως 5 ημέρες μετά την έναρξη των άλλων συμπτωμάτων)
Τα συμπτώματα στην πλειονότητα των κρουσμάτων είναι ήπια. Ωστόσο σε ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες, όπως οι έγκυοι, τα μικρά παιδιά και οι ασθενείς με ανοσοκαταστολή, η νόσος μπορεί να είναι σοβαρή.
Ο κίνδυνος μετάδοσης
Ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι προς το παρόν ο κίνδυνος μετάδοσης είναι:
Μέτριος για άτομα με πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους
Χαμηλός για το γενικό πληθυσμό
Υψηλός για όσους επισκέπτονται περιοχές όπου αναφέρονται κρούσματα mpox και έχουν στενή επαφή με τον τοπικό πληθυσμό
Τι να προσέξουν οι ταξιδιώτες
Οι ταξιδιώτες, που επισκέπτονται χώρες όπου αναφέρονται κρούσματα mpox πρέπει πριν την αναχώρησή τους να ενημερώνονται για τους τρόπους μετάδοσης της νόσου. Στη διάρκειά του πρέπει επίσης να τηρούν ορισμένα σημαντικά μέτρα ατομικής προστασίας.
Οι συστάσεις αυτές είναι ιδιαιτέρως σημαντικές για τους υψηλού κινδύνου ταξιδιώτες όπως είναι:
Οι ναυτικοί (που τα πλοία τους προσεγγίζουν λιμάνια των επηρεαζόμενων χωρών)
Οι εργαζόμενοι στα σώματα ασφαλείας
Όσοι θα ταξιδέψουν για μεγάλο χρονικό διάστημα για εργασία ή για ανθρωπιστική βοήθεια
Τα μέτρα ατομικής προστασίας που πρέπει να τηρούν είναι τα εξής, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ:
Εφαρμογή της υγιεινής των χεριών. Συνιστάται συχνό πλύσιμο με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού, εάν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα.
Αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια.
Αποφυγή επαφής με άγρια ζώα, ζωντανά ή νεκρά. Αποφυγή της κατανάλωσης ανεπαρκώς μαγειρεμένου κρέατος που προέρχεται από αυτά.
Αποφυγή χρήσης προϊόντων (κρέμες, λοσιόν, σκόνες) που προέρχονται από άγρια ζώα.
Εφαρμογή ασφαλών σεξουαλικών πρακτικών
Αποφυγή επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα της mpox, ιδίως δερματικές βλάβες ή βλάβες των γεννητικών οργάνων. Αποφυγή επαφής με τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα αυτών των ανθρώπων.
Αποφυγή άμεσης επαφής με ασθενείς, με σωματικά υγρά ασθενών, με σορούς και με σωματικά υγρά θανόντων.
Αναβολή του ταξιδιού στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων συμβατών με τη νόσο mpox.
Συνιστάται εμβολιασμός, εάν ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως αυτές περιγράφονται στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ.
Τι να κάνουν αν εμφανίσουν συμπτώματα
Εάν ένας ταξιδιώτης εμφανίσει συμπτώματα συμβατά με την νόσο mpox στη διάρκεια του ταξιδιού του, πρέπει να αναζητήσει αμέσως ιατρική φροντίδα και να αποφεύγει την επαφή με άλλα άτομα.
Εάν ο ταξιδιώτης αναπτύξει συμπτώματα στη διάρκεια της επιστροφής του με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο, πρέπει να αναζητήσει αμέσως ιατρική βοήθεια κατά την άφιξή του. Πρέπει επίσης να αναφέρει το πρόσφατο ιστορικό ταξιδιού, ούτως ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά της νόσου και να διευκολυνθεί η διαδικασία ιχνηλάτησης επαφών.
Τι να προσέξουν μετά την επιστροφή τους
Μετά την επιστροφή τους συνιστάται στους ταξιδιώτες να παρακολουθούν την υγεία τους για 21 ημέρες. Σε περίπτωση που εμφανίσουν ύποπτα συμπτώματα, να αναζητήσουν αμέσως ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε ό,τι αφορά στο εμπόριο και στις διεθνείς μετακινήσεις.