Όλα τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ, εκτός από το τμήμα για την Ουκρανία, έχουν υιοθετηθεί και θα δημοσιοποιηθούν σύντομα.
Πηγές της ΕΕ ανακοίνωσαν αυτό, προσθέτοντας ότι οι είκοσι επτά ηγέτες που συναντώνται στις Βρυξέλλες συζητούν αυτή τη στιγμή γεωοικονομικά ζητήματα, ένα φυσικό πλαίσιο για συζήτηση σχετικά με την οριστικοποίηση της συμφωνίας ΕΕ-Mercosur, η οποία δεν βρίσκεται επίσημα στην ημερήσια διάταξη, αλλά είναι το δεύτερο σημαντικό ζήτημα που αιωρείται στο τραπέζι, παράλληλα με τη λύση χρηματοδότησης για το Κίεβο.
Το Βέλγιο διατηρεί σταθερή τη σκληρή του γραμμή γύρω από το σχέδιο για το δάνειο που θα στηριχθεί στα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και προορίζεται να κρατήσει την Ουκρανία οικονομικά όρθια τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη, η βελγική αντιπροσωπεία παρουσίασε έγγραφο δύο σελίδων, στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά οι όροι στήριξης της πρότασης. Το κείμενο συζητήθηκε σε τεχνικό επίπεδο, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής.
Οι απαιτήσεις του Βελγίου
Η βελγική πρόταση εμφανίζεται πιο εκτεταμένη σε σχέση με προηγούμενη εκδοχή της. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, περιλαμβάνει ρητή απαίτηση για «πλήρη ασπίδα» νομικής προστασίας, σε περίπτωση που το Κρεμλίνο κινηθεί δικαστικά κατά του Βελγίου για τη χρήση των δισεκατομμυρίων ευρώ που παραμένουν δεσμευμένα στις Βρυξέλλες. Την ίδια ώρα, το ζήτημα αυτό παραμένει σημείο έντονης διαφωνίας, καθώς αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ αντιστέκονται εδώ και μήνες σε μια τόσο ευρεία νομική κάλυψη.
Συνεχίζεται η διαπραγμάτευση στην ΕΕ
Οι συζητήσεις στο ευρωπαϊκό μπλοκ παραμένουν ανοιχτές, με το δάνειο που βασίζεται στα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία να θεωρείται κρίσιμο εργαλείο για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Η απαίτηση του Βελγίου για εγγυήσεις χωρίς «λευκή επιταγή» δημιουργεί νέα εμπόδια, τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αναζητούν κοινό έδαφος, τόσο πολιτικά όσο και νομικά.
Η προσπάθεια συνεχίζεται πάντως καθώς, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται ξανά στο τραπέζι, με σκοπό να πείσουν το Βέλγιο να εγκαταλείψει τις διαφωνίες του σχετικά με τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, σε μια σύνοδο που θεωρείται κρίσιμη δοκιμασία για τη συνοχή και την αξιοπιστία του μπλοκ.
Οι συνομιλίες στις Βρυξέλλες επικεντρώνονται κυρίως στο πώς θα καθησυχαστεί το Βέλγιο – που κατέχει το μεγαλύτερο μέρος των παγωμένων assets – αλλά και άλλες χώρες που ανησυχούν για πιθανούς νομικούς και οικονομικούς κινδύνους, ώστε να διασφαλιστεί η στήριξή τους στο σχέδιο.
Από αριστερά, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Λουκ Φρίντεν, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν μιλούν κατά τη διάρκεια στρογγυλής τραπέζης στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2025.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να αξιοποιηθούν παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας, που βρίσκονται κυρίως στον βελγικό οίκο εκκαθάρισης Euroclear, ώστε να εξασφαλιστεί μεγάλο δάνειο προς την Ουκρανία
Οι ενστάσεις του Βελγίου
Το Βέλγιο εκφράζει έντονες ανησυχίες για το ενδεχόμενο να μείνει εκτεθειμένο σε νομικούς και οικονομικούς κινδύνους, ενώ ανησυχίες διατυπώνουν και άλλες χώρες, όπως η Ιταλία αλλά και η Βουλγαρία.
Οι αντιρρήσεις του Βελγίου, δεν εδράζονται μόνον στο «ηθικό κίνδυνο» που θα δημιουργούσε για το τραπεζικό του σύστημα, το ενδεχόμενο της κατάσχεσης παγωμένων περιουσιακών κεφαλαίων, αλλά και στις πιθανές νομικές δράσεις της Ρωσίας εναντίον του. Ειδικά με δεδομένο ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει αναφερθεί στην προοπτική της επιστροφής των ρωσικών κεφαλαίων στους δικαιούχους τους.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, δεύτερος από δεξιά, περπατά μαζί με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεύτερος από αριστερά, καθώς συμμετέχουν σε μια συνάντηση στρογγυλής τραπέζης στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2025.
Το εναλλακτικό σενάριο του δανείου
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ δήλωσε στο κοινοβούλιο της χώρας του ότι ακόμη δεν έχει λάβει επαρκείς εγγυήσεις για τους νομικούς και ρευστότητας κινδύνους, σημειώνοντας ότι τα χρηματοδοτικά σχέδια αλλάζουν «καθώς μιλάμε». Η Ρωσική Κεντρική Τράπεζα υποστηρίζει ότι τα σχέδια της ΕΕ είναι παράνομα και έχει ήδη καταθέσει αγωγή στη Μόσχα, ζητώντας αποζημίωση 230 δισ. δολαρίων από την Euroclear.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, χωρίς τη χρηματοδοτική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ουκρανία κινδυνεύει να ξεμείνει από πόρους το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους, με τον κίνδυνο ήττας από τη Ρωσία να θεωρείται άμεσος.
Το «εναλλακτικό σχέδιο» του κοινού δανείου, για να χρηματοδοτηθεί η Ουκρανία, σκοντάφτει στις αντιρρήσεις κυρίως της Γερμανίας και των επονομαζόμενων «φειδωλών κρατών» που πρεσβεύουν την δημοσιονομική λιτότητα, και που δε θέλουν σε καμία περίπτωση «δανεισμό» της ΕΕ, διότι έτσι παραβιάζονται οι αρχές τους και δεν θέλουν να δούν σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιείται αυτό το εργαλείο.