Μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου -και, συγκεκριμένα, τις 4 του μηνός- υποχρεούτο το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων να ενσωματώσει στην ελληνική νομοθεσία την Οδηγία 2019/1 για τις αρχές Ανταγωνισμού. Αυτό προβλέπει η ίδια η Οδηγία.
Σε λίγες μέρες συμπληρώνεται, λοιπόν, τετράμηνο από την εκπνοή της προθεσμίας, αλλά το Υπουργείο δεν έχει, μέχρι σήμερα, καταθέσει το σχετικό νομοσχέδιο. Την ίδια ώρα που έχει περάσει διάσπαρτες και αποσπασματικές διατάξεις της συγκεκριμένης Οδηγίας σε άσχετα νομοσχέδια, αγνοείται η κρίσιμη διάταξη για την ανεξαρτησία των Αρχών Ανταγωνισμού.
Η συγκεκριμένη διάταξη του αρθ. 4 της Οδηγίας ορίζει ρητά ότι οι προϋποθέσεις διορισμού και παύσης των προσώπων που λαμβάνουν τις αποφάσεις στις εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού ορίζονται στο εθνικό δίκαιο εκ των προτέρων. Είναι προφανές ότι η κοινοτική Οδηγία έχει προβλέψει την εν λόγω ρύθμιση προκειμένου να διασφαλίσει την ανεξαρτησία των Αρχών. Σε άλλη περίπτωση, η εκάστοτε κυβέρνηση θα είχε την ευχέρεια να… εφευρίσκει εκ των υστέρων κάποιο κώλυμα ή ασυμβίβαστο, ώστε να απομακρύνει από την -κατ΄ όνομα, τότε- ανεξάρτητη αρχή τα πρόσωπα που δεν της είναι αρεστά.
Όπως τονίζουν άνθρωποι με γνώση του θέματος, το παρασκήνιο πίσω από την «εξαφάνιση» της διάταξης συνίσταται στο γεγονός ότι αυτή δικαιώνει τις έκπτωτες πρόεδρο και αντιπρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Βασιλική Θάνου και Άννα Νάκου. Θάνου και Νάκου απολύθηκαν από τον Υπουργό Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, κατ’ εφαρμογήν διάταξης νόμου που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση, με την οποία θεσμοθετήθηκε ένα νέο ασυμβίβαστο ειδικώς και μόνο για την Επιτροπή Ανταγωνισμού και για καμία άλλη από τις συνολικά 25 ανεξάρτητες αρχές που λειτουργούν στην Ελλάδα. Κατά παράβαση της κοινοτικής Οδηγίας, η διάταξη προβλέπει ότι το ασυμβίβαστο αυτό αφορά και στα εν ενεργεία μέλη, με συνέπεια να χαρακτηριστεί ως φωτογραφική. Όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, οι απολύσεις πραγματοποιήθηκαν με βάση διάταξη νόμου η οποία δεν ίσχυε κατά το χρόνο του διορισμού τους όπως προβλέπει η Οδηγία, αλλά νομοθετήθηκε εκ των υστέρων, προκειμένου να απομακρυνθούν τα συγκεκριμένα πρόσωπα. Επιπλέον, νομικοί κύκλοι εκφράζουν την απορία τους για την καθυστέρηση της δημοσίευσης μιας τόσο επείγουσας απόφασης εκ μέρους του ΣτΕ.
Δεδομένου ότι η λήξη της νόμιμης θητείας των απολυθέντων μελών λήγει σε χρόνο μετά την εκπνοή της προθεσμίας ενσωμάτωσης της Οδηγίας (της Β. Θάνου τον Ιανουάριο 2024 και της Ά. Νάκου τον Απρίλιο 2022) οι καθυστερήσεις έχουν συνέπεια τα νεοδιορισθέντα μέλη να παραμένουν στις θέσεις τους και να εκδικάζουν σοβαρές υποθέσεις, οι αποφάσεις επί των οποίων θα βρεθούν στον αέρα σε περίπτωση που κριθεί ότι κακώς τοποθετήθηκαν σε αυτές. Προοπτική υπέρ της οποίας τα νομικά ερείσματα είναι, προφανώς, περισσότερο από εύλογα…