Δεν νομίζω ότι υπάρχει μέλος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία που να είναι ικανοποιημένο από την μέχρι τώρα κομματική λειτουργία και απόδοση. Δεν αποτελεί ιδιαιτερότητα του κόμματός μας. Σε όλο τον κόσμο, το “λενινιστικού τύπου” κόμμα και γενικότερα το πυραμιδικό μοντέλο οργάνωσης έχουν προ πολλού κλείσει τον πολιτικό κύκλο τους.
Αναζητείται το νέο κόμμα της ψηφιακής εποχής, στην οποία η πληροφορία -προφανώς και η κομματική- ταξιδεύει στο διαδίκτυο και ακυρώνει μεγάλο μέρος της λειτουργίας των παραδοσιακών οργανώσεων. Ούτως ή άλλως, η σχέση κόμματος και μέλους είναι πλέον πιο χαλαρή. Η ίδια η ζωή περιορίζει τον διαθέσιμο χρόνο των ανθρώπων, καθιστώντας επιτακτική την αξιοποίηση του χρόνου τους με τον πιο ευέλικτο και αποδοτικό τρόπο. Αυτό μπορεί να γίνει -και αυτή είναι η διεθνής τάση- με την μεγαλύτερη συμμετοχή των μελών και φίλων του κόμματος σε κρίσιμες αποφάσεις. Ο συνδυασμός γρήγορης και ουσιαστικής διαβούλευσης αφενός και της δημοψηφισματικής πρακτικής αφετέρου είναι μια διέξοδος.
Η εκλογή Προέδρου από ευρύτερα σώματα είναι πλέον διεθνώς η συνήθης πρακτική. Σε αυτή την τάση ανταποκρίνεται η πρόταση Τσίπρα για εκλογή ηγεσίας από την βάση. Η πρόταση Τσίπρα για εκλογή από τα μέλη του κόμματος -και όχι βέβαια από μια ευκαιριακή συνάντηση ενδιαφερομένων – διευρύνει το εκλεκτορικό σώμα και δίνει πιο ενεργό ρόλο στα μέλη, χωρίς να ρευστοποιεί το κόμμα. Ταυτοχρόνως, η πρόταση αυτή επιταχύνει την διεύρυνση και τον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία σε ανοιχτό, μαζικό, λαϊκό κόμμα της σύγχρονης Αριστεράς.
Εξάλλου ο βασικός κίνδυνος δεν προέρχεται από μια ενδεχόμενη ρευστοποίηση αλλά από μια πολύ ορατή και καθημερινή αποτελμάτωση. Το κατά πόσον η διευρυμένη συμμετοχή στην εκλογή Προέδρου θα σημάνει μονιμότερη και πιο δημιουργική εμπλοκή των μελών στην ζωή του κόμματος είναι προς απόδειξη. Θα το μάθουμε οσονούπω. Για την παρελθούσα κατάσταση, όμως, ξέρουμε. Δεν λειτουργεί.
Η ταυτόχρονη εκλογή του κεντρικού οργάνου από το ίδιο διευρυμένο κομματικό σώμα, από την μια πλευρά αναβαθμίζει το όργανο αυτό. Από την άλλη, επειδή είναι μια πορεία σε αχαρτογράφητα νερά με αδιευκρίνιστες πλευρές, πρέπει να συζητήσουμε για ρυθμίσεις και πρόνοιες γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να ενισχυθούν μηχανισμοί και παραγοντισμοί αντί της προσδοκώμενης αποδυνάμωσής τους. Στόχος τους θα είναι να διασφαλιστεί η εκπροσώπηση στη νέα Κεντρική Επιτροπή όλων των απόψεων, των νέων μελών που εντάχθηκαν μέσω της διαδικασίας της διεύρυνσης, των φύλων με εκπροσώπηση 50% 50%, και οπωσδήποτε των στελεχών από την περιφέρεια. Όλες οι προτάσεις για θεσμικά αντίβαρα, εξισορροπήσεις, checks and balances, ποσοστώσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας μειωμένης σταυροδοσίας, που βοηθούν σε μια τέτοια κατεύθυνση, είναι χρήσιμο να κατατεθούν στο τραπέζι του διαλόγου.
Πρακτικά μιλώντας: πιστεύω ότι δεν έχουν νόημα, ούτε τύχη, μάχες οπισθοφυλακών όταν μάλιστα δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση. Πόσο μάλλον όταν -ανεξαρτήτως προθέσεων- η αντίδραση εμφανίζεται ως υπεράσπιση ενός ελάχιστα ελκυστικού μοντέλου κόμματος. Αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει βέβαια σε δαιμονοποίηση της άποψης αυτής ή σε παιδιάστικες κραυγές που μεταφράζουν την πρόταση Τσίπρα σε ευκαιρία να μετρήσουμε το μπόι μας. Ας συζητήσουμε ήρεμα, απλά και συντροφικά.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην «ΑΥΓΗ»