Δεν υπάρχει πιο εμβληματικό κομμάτι της Θεσσαλονίκης από τη Διεθνή Έκθεση. Για τους Θεσσαλονικείς, είναι η Έκθεσή «τους» (με το έψιλον πάντα κεφαλαίο, για να ξεχωρίζει). Πρόκειται μάλλον για το σημείο που είναι συνυφασμένο με την ίδια την ψυχή της πόλης περισσότερο από κάθε άλλο – ίσως μαζί με τον Λευκό Πύργο και τον ΠΑΟΚ.
Κι όχι άδικα. Όλοι οι Θεσσαλονικείς έχουν ζήσει στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) στιγμές που τις διηγούνται στα παιδιά τους. Ο θρύλος λέει ότι εκεί έκανε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, την εμφάνισή του το hot dog. Αλλά και ο φραπές (με σίγμα τελικό). Σίγουρα, βέβαια, η ΔΕΘ κάνει περήφανη ολόκληρη την Ελλάδα, κάθε Σεπτέμβριο, όταν προσελκύσει βλέμματα πολύ πέραν της επικράτειάς μας, ενώ αποτελεί το μείζον οικονομικό και πολιτικό γεγονός της χώρας, το βήμα από το οποίο ο πρωθυπουργός εξαγγέλλει την πολιτική του για το επόμενο 12μηνο. Ποιος δεν θυμάται το Σεπτέμβριο του 2018, όταν τιμώμενη χώρα της ΔΕΘ ήταν οι ΗΠΑ και βρέθηκαν στη Θεσσαλονίκη κολοσσοί της παγκόσμιας τεχνολογίας, όπως η Microsoft, η Google και η IBM, οι οποίοι συναντήθηκαν και έκλεισαν συμφωνίες με 100 Έλληνες startuppers που είχαν στήσει τα projects τους στο ακριβώς απέναντι περίπτερο;
Όμως… όποιος έχει περπατήσει στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και έχει ενθουσιαστεί με το παραλιακό μέτωπο, από το λιμάνι μέχρι το Μέγαρο Μουσικής, τα πάρκα γύρω από τον Λευκό Πύργο, το εμπορικό κέντρο της Τσιμισκή… κάποια στιγμή -πάνω στη βόλτα του- πέφτει σε τοίχο. Στον τοίχο της ίδιας της ΔΕΘ… Διότι, τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου -πλην του 10ημέρου της Έκθεσης- η ΔΕΘ αποτελεί στην ουσία κάτι σαν ένα άβατο 180 στρεμμάτων στο πιο κεντρικό σημείο της πόλης. Ναι, ασφαλώς και οργανώνονται -καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου- περισσότερες από 15 διεθνείς εκθέσεις στα περίπτερά της, από μικρότερες μέχρι τεράστιες όπως η Agrotica, με δεκάδες χιλιάδες εμπορικούς επισκέπτες όλων των εθνικοτήτων, αλλά για τον πολίτη ή τον επισκέπτη της πόλης, η βόλτα σταματά σε μια περίφραξη.
THESSALONIKI CONFEX PARK, THE GAME–CHANGER
Η συζήτηση για τη μετεγκατάσταση της Έκθεσης δεν είναι και πάρα πολύ νεότερη από την ίδια την Έκθεση. Μάλλον αυτονόητα, καθώς όποιος κοιτάξει την πόλη από ψηλά κατευθείαν εντοπίζει ένα τεράστιο χώρο, ουσιαστικά απρόσιτο από τους Θεσσαλονικείς, ακριβώς στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια των ετών, υπήρξαν πολλές ιδέες και σχέδια -με επικρατέστερο μάλλον αυτό που ήθελε την ΔΕΘ να μεταφέρεται εκτός πόλης, στη Σίνδο- αλλά κανένα δεν διέθετε ούτε την πληρότητα, ούτε τις προοπτικές, ούτε το όραμα του Thessaloniki ConfEx Park.
Μια Έκθεση για τους Θεσσαλονικείς. Μια έκταση ανοιχτή για να την περπατήσεις απρόσκοπτα στη βόλτα σου, για να ψυχαγωγηθούν νέοι και οικογένειες με παιδιά στα πάρκα της, στους πεζόδρομους, στους ποδηλατόδρομους, στους χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων με συναυλίες, καλλιτεχνικές εκθέσεις και δρώμενα… Αλλά και για business:
- με εκθεσιακό κέντρο συμμαζεμένο σε μόλις τρία περίπτερα, πολύ μεγαλύτερου και πολύ υψηλότερων προδιαγραφών εκθεσιακού χώρου από τα 17 υφιστάμενα (πρέπει να φανταστεί κανείς ότι σήμερα, 17 περίπτερα, διαθέτουν συνολικό στεγασμένο χώρο 65.000 τ.μ. εκ των οποίων λιγότερος από τον μισό είναι αξιοποιήσιμος, εξαιτίας των λειτουργικών περιορισμών, όπως κολώνες και σκάλες),
- με συνεδριακό κέντρο διεθνών προδιαγραφών,
- ξενοδοχείο,
- εμπορικό κέντρο,
- αλλά και κέντρο γραφείων για headquartersμεγάλων επιχειρήσεων με ζωτικό χώρο ολόκληρα τα Βαλκάνια.
ΈΝΑ PROJECT 200 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΑΞΙΑΣ
Το σχέδιο για την απόδοση του κέντρου της Θεσσαλονίκης στους Θεσσαλονικείς που έχει επεξεργαστεί η Helexpo-ΔΕΘ είναι ένα οραματικό project συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ, το οποίο θα αποφέρει πολλαπλάσια οφέλη σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη τη χώρα. Η ιδιοκτήτρια εταιρεία των δύο πιο σημαντικών εκθεσιακών και συνεδριακών κέντρων της χώρας (αυτού στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και εκείνου στο Μαρούσι Αττικής), ο εθνικός μας οργανωτής εκθέσεων και συνεδρίων, προχωρά ήδη στη διοργάνωση διεθνούς διαγωνισμού αρχιτεκτονικού σχεδίου για τη δημιουργία του Thessaloniki ConfEx Park.
Οι εκθεσιακοί χώροι της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη περιβάλλονται από δύο σημαντικές πανεπιστημιουπόλεις (το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας), το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό Μουσείο, το Δημαρχείο, το Γ’ Σώμα Στρατού και τις εμπορικές περιοχές της πόλης. Πρόκειται για μια ιδανική κεντρική τοποθεσία που απέχει περίπου 20 λεπτά με το αυτοκίνητο από το Διεθνές Αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, 10 λεπτά από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό και τον περιφερειακό δρόμο της πόλης και είναι πολύ κοντά σε όλα τα σημαντικά αξιοθέατα και σημεία ενδιαφέροντος.
ΤΙ ΘΑ ΦΕΡΕΙ ΤΟ CONFEX PARK ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Το Master Plan για το Thessaloniki ConfEx Park, που σχεδιάστηκε από τον νικητή της σχετικής διαδικασίας (το 2018), πολεοδόμο Δημήτρη Ντάμα, χωρίζει τα 175 στρέμματα του χώρου σε 6 ζώνες:
– Ζώνες Ι και ΙΙ: εκθεσιακές εγκαταστάσεις.
– Ζώνη III: εμπορικό κέντρο, εγκαταστάσεις γραφείων, αναψυχής και ξενοδοχειακές.
– Ζώνη IV: νέο συνεδριακό κέντρο και εκθεσιακός χώρος υπερυψηλών προδιαγραφών (θα λειτουργούν ως ένα συγκρότημα με τις ζώνες I και II).
– Ζώνη V: ο μεγάλος ανοιχτός χώρος που θα αποδοθεί στην πόλη.
– Ζώνη VI: η περιοχή του Αλεξάνδρειου Μελάθρου (Παλαί ντε Σπορ) με τον περιβάλλοντα ανοιχτό χώρο, που διατηρούνται.
Επίσης, εντός των ζωνών V και VI θα διατηρηθούν το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ο Πύργος του ΟΤΕ, η αψίδα της ΧΑΝΘ, το κτίριο του περιπτέρου της Αγροτικής Τράπεζας (Έσσο Παππάς).
Ο ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Στόχος του επικείμενου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, που αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μεγαλύτερων αρχιτεκτονικών γραφείων του κόσμου, είναι η δημιουργία ενός συγκροτήματος υψηλής ποιότητας από άποψη αρχιτεκτονικής και αστικού σχεδιασμού που θα εμπνέει πολίτες και επισκέπτες και η δημιουργία μια νέας «ταυτότητας» που θα συνδέει το παρελθόν της πόλης με το μέλλον της. Επίσης, θα κατατεθούν ιδέες για ένα δημόσιο χώρο ενεργό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ο οποίος θα διαλύσει τα σημερινά φυσικά και εννοιολογικά εμπόδια και θα επιτρέψει ανεμπόδιστες τις ροές μεταξύ της πόλης και της έκτασης της ΔΕΘ. Ασφαλώς, θα ενσωματωθούν τα πλέον σύγχρονα πρότυπα βιοκλιματικής, φιλικότητας στο περιβάλλον, χαμηλών εκπομπών και κυκλικής οικονομίας. Τα κτίρια θα σχεδιαστούν εξαρχής με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, χρησιμοποιώντας φυσικές πηγές (ηλιακή, αιολική και γεωθερμική ενέργεια), για να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του Thessaloniki Conf Ex Park. Η χρήση ασφάλτου και τσιμέντου θα περιορισθεί στο minimum.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την κριτική επιτροπή του διαγωνισμού κοσμούν διάσημα ονόματα της διεθνούς αρχιτεκτονικής σκηνής, όπως ο καθηγητής αστικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής, Joan Busquets και η καθηγήτρια αρχιτεκτονικής, Farshid Moussavi, καθώς και άλλοι από την Ισπανία, τη Μ. Βρετανία, τη Φινλανδία, την Ελβετία, τη Γαλλία, την Αυστρία και -φυσικά- κορυφαίοι επιστήμονες από την Ελλάδα.
ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ
Το Thessaloniki ConfEx Park είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ουσιώδη projects για το μέλλον της χώρας. Μια οραματική ανάπλαση, που όχι μόνο θα απελευθερώσει έναν «εγκλωβισμένο» χώρο -έναν από τους πιο όμορφους της Θεσσαλονίκης- και θα τον «χαρίσει» απλόχερα στους κατοίκους, αλλά θα φανερώσει και θα αναβαθμίσει τη σπουδαιότητα της πόλης στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, σε μια χρονική συγκυρία που η οικονομία της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας μοιάζουν να έχουν ζωτική ανάγκη από μια τέτοια ώθηση.
Ασφαλώς, το έργο μπορεί να προχωρήσει με τη μέθοδο της παραχώρησης σε κάποιον μεγάλο όμιλο. Θεωρείται δεδομένο ότι έχει τέτοιες προοπτικές (και) οικονομικής βιωσιμότητας, που θα προσελκύσει το ενδιαφέρον μεγάλων ομίλων της Ελλάδας και του εξωτερικού, για να το κατασκευάσουν και να το χρηματοδοτήσουν με τη μέθοδο της παραχώρησης.
Ωστόσο, ολοένα και περισσότερο στη Θεσσαλονίκη συζητείται το σενάριο το Thessaloniki ConfEx Park να μετατραπεί σε ένα δημόσιο έργο, ο προϋπολογισμός των 200 εκατ. ευρώ του οποίου θα χρηματοδοτηθεί από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και θα δώσει πνοή σε όλη την περιοχή. Ιδιαίτερα μετά την ακύρωση της περσινής ΔΕΘ εξαιτίας της πανδημίας -και το ανάλογο πλήγμα που υπέστη η οικονομία όλης της περιοχής- το βήμα της Έκθεσης του Σεπτεμβρίου του 2021 θεωρείται ιδανική ευκαιρία για να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός το Thessaloniki ConfEx Park, δίνοντας πνοή σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα που, τότε, θα κοιτά την επόμενη μέρα μετά την κρίση του κορονοϊού και θα αναζητά εναγωνίως το βηματισμό της προς την οικονομική ανάπτυξη και -γιατί όχι;- την απογείωση για την επόμενη 10ετία.