Ο φόνος του Βρετανού δημοσιογράφου Ντομ Φίλιπς και του Βραζιλιάνου υπέρμαχου των αυτόχθονων λαών και του περιβάλλοντος Μπρούνο Περέιρα έχει προκαλέσει αγανάκτηση στη Βραζιλία και αντιδράσεις από τον ΟΗΕ και περιβαλλοντικές οργανώσεις, ενώ σήμερα συνεχίζεται η έρευνα για τη διαλεύκανση των συνθηκών του θανάτου τους.
Υπενθυμίζεται πως ο Βρετανός δημοσιογράφος και ο Βραζιλιάνος ειδικός στις υποθέσεις των αυτοχθόνων θεάθηκαν για τελευταία φορά την 5η Ιουνίου, κατά τη διάρκεια περιήγησής τους στη ζώνη της Κοιλάδας του Ζαβαρί.
Όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, έπειτα από δέκα ημέρες εντατικών ερευνών η ομοσπονδιακή αστυνομία της Βραζιλίας ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι ένας από τους δύο ύποπτους, ο ψαράς Αμαρίλντο ντα Κόστα ντε Ολιβέιρα, ομολόγησε ότι έθαψε τα πτώματα των δύο ανδρών, που αγνοούνταν από τις 5 Ιουνίου στη διάρκεια περιήγησης στη κοιλάδα του Ζαβαρί στον Αμαζόνιο.
Στην τοποθεσία που τους υπέδειξε ο ύποπτος οι αστυνομικοί εντόπισαν “ανθρώπινα λείψανα” τα οποία είναι “99% πιθανό” να ανήκουν στους δύο αγνοούμενους. Τα λείψανα μεταφέρθηκαν με δύο φέρετρα χθες Πέμπτη το βράδυ στη Μπραζίλια για να γίνει η τελική ταυτοποίηση.
Η αστυνομία επεσήμανε επίσης χθες ότι τα ίχνη αίματος που βρέθηκαν στη βάρκα του Αμαρίλντο ντα Κόστα ντε Ολιβέιρα κατά τη σύλληψή του την προηγούμενη εβδομάδα δεν ανήκουν στον Φίλιπς και πρόσθεσε ότι πρέπει να διεξαχθούν “επιπλέον έλεγχοι” για να καθοριστεί αν ανήκουν στον Περέιρα.
Εξάλλου «δεν εντοπίστηκε ανθρώπινο DNA» στα εντόσθια που βρέθηκαν να επιπλέουν στον ποταμό. Την ανακάλυψη αυτή είχε ανακοινώσει ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου στη διάρκεια ραδιοφωνικής συνέντευξης, τονίζοντας ότι: «όλα μας οδηγούν να πιστέψουμε ότι τους έκαναν κακό».
Η έρευνα συνεχίζεται για να καθοριστεί το κίνητρο του εγκλήματος, οι συνθήκες θανάτου των δύο ανδρών προφανώς από «πυροβόλο όπλο», ο ακριβής ρόλος των δύο υπόπτων που έχουν συλληφθεί – ο Αμαρίλντο ντα Κόστα και ο αδελφός του Οσενέι– και οι πιθανοί συνεργοί τους.
Σύμφωνα με τον βραζιλιάνικο Τύπο, τρεις άλλοι ύποπτοι έχουν ταυτοποιηθεί, ανάμεσά τους και αυτός που φέρεται να ζήτησε τη δολοφονία. Η ομοσπονδιακή αστυνομία δεν έχει επιβεβαιώσει τις πληροφορίες αυτές, αλλά δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενων νέων συλλήψεων.
«Αγανάκτηση»
Ο 57χρονος Ντομ Φίλιπς, τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Guardian και συγγραφέας δεκάδων ρεπορτάζ για τον Αμαζόνιο, μετέβη στην περιοχή στο πλαίσιο έρευνας για ένα βιβλίο για την προστασία του περιβάλλοντος. Τον συνόδευε ο 41χρονος Περέιρα, γνωστός ειδικός και υπερασπιστής των δικαιωμάτων των ιθαγενών λαών.
Οι δύο άνδρες εξαφανίστηκαν όταν επέστρεφαν με βάρκα στη Αταλάια ντο Νόρτε στην κοιλάδα Ζαβαρί, μια απομονωμένη περιοχή στα σύνορα της Βραζιλίας με το Περού και την Κολομβία. Η περιοχή αυτή έχει τη φήμη πως είναι πολύ επικίνδυνη: εκεί γίνεται διακίνηση ναρκωτικών, παράνομη αλιεία, παράνομη υλοτομία, παράνομη εξόρυξη χρυσού. Έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε άξονα στρατηγικής σημασίας για συμμορίες διακινητών ναρκωτικών, που μεταφέρουν μέσω ποτάμιων οδών κοκαΐνη και κάνναβη που παράγονται στις γειτονικές χώρες.
Καταγγέλλοντας μια «βίαιη και φρικτή ενέργεια» ο ΟΗΕ κάλεσε τη Βραζιλία «να εντείνει τις προσπάθειές της για να προστατεύσει τους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αυτοχθόνων».
Η περιβαλλοντική μη κυβερνητική οργάνωση WWF-Brazil εξέφρασε την «αγανάκτησή» της μπροστά στην έλλειψη προστασίας που προσφέρει το κράτος “στους ανθρώπους του δάσους και τους υπερασπιστές τους”.
Η Greenpeace εκτίμησε ότι «στη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών», από τότε που εξελέγη στην προεδρία ο ακροδεξιός Μπολσονάρου το 2019, η Βραζιλία έχει γίνει μία χώρα “όπου επιτρέπονται τα πάντα”.
Επτά επικεφαλής Βραζιλιάνων αυτοχθόνων κατήγγειλαν στις Βρυξέλλες το κλίμα βίας και “ατιμωρησίας” στον Αμαζόνιο, εκτιμώντας ότι η κυβέρνηση δεν δείχνει «την παραμικρή επιθυμία να αντιμετωπίσει τα περιβαλλοντικά εγκλήματα».
Η εξαφάνιση των δύο ανδρών αναζωπύρωσε τις επικρίσεις εναντίον του Μπολσονάρου ο οποίος κατηγορείται ότι ενθαρρύνει τις παρεμβάσεις στη γη των αυτοχθόνων με τις δηλώσεις του υπέρ της εκμετάλλευσης των πόρων του μεγαλύτερου τροπικού δάσους παγκοσμίως.
Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος έχει επισημάνει ότι ο Ντομ Φίλιπς ήταν «αντιπαθής» στην περιοχή, διότι είχε γράψει «πολλά ρεπορτάζ εναντίον των χρυσωρύχων, για το περιβάλλον». Χθες έγραψε στο Twitter: “τα συλλυπητήριά μας στις οικογένειες, ο Θεός να ανακουφίσει την καρδιά όλων”.
“Άνθρωποι νεκροί επειδή υπερασπίζονται τη γη των αυτοχθόνων και το περιβάλλον. Η Βραζιλία δεν μπορεί να είναι αυτό”, τόνισε την Τετάρτη ο πρώην πρόεδρος της χώρας και υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές φέτος Λούλα ντα Σίλβα.
Η Ένωση Αυτόχθονων Λαών της Κοιλάδας Ζαβαρί, μέλη της οποίας συμμετείχαν ενεργά στις έρευνες για τους δύο αγνοούμενους, χαρακτήρισαν τον φόνο τους «πολιτικό έγκλημα» διότι είχε στόχο “υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”.
Η οικογένεια του Βρετανού δημοσιογράφου δήλωσε χθες ότι «έχει ραγίσει η καρδιά της», ενώ ευχαρίστησε όσους συμμετείχαν στις έρευνες για τον εντοπισμό του, «κυρίως τους αυτόχθονες».
