Εικόνες που θυμίζουν εμφύλιο καταγράφηκαν την Κυριακή στη Βραζιλία, οι οποίες θύμισαν την εισβολή των ακροδεξιών οπαδών του Τραμπ στο αμερικανικό Κογκρέσο το 2021. Εκατοντάδες σκληροπυρηνικοί υποστηρικτές του πρώην προέδρου της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρου, εισέβαλαν στο Κογκρέσο, το προεδρικό μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας την Κυριακή.
Ώρες μετά, άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας έθεσαν ξανά υπό τον έλεγχό τους το Κογκρέσο, το Ανώτατο Δικαστήριο και το προεδρικό μέγαρο στην Μπραζίλια, μετά την εισβολή εκατοντάδων μπολσοναριστών.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα έχει κηρύξει «ομοσπονδιακή παρέμβαση» μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, κάτι που σημαίνει πως οι δυνάμεις ασφαλείας, οι οποίες συνήθως ελέγχονται από τις πολιτειακές και τοπικές Αρχές, θα τεθούν υπό ομοσπονδιακή διοίκηση.
Με το διάταγμα, όλες οι δυνάμεις ασφαλείας της Μπραζίλια τίθενται υπό τον έλεγχο ενός προσώπου που όρισε ο Λούλα, του Ρικάρντο Γκαρσία Καπέλι. Ο τελευταίος λογοδοτεί απευθείας στον πρόεδρο και μπορεί να χρησιμοποιήσει «κάθε όργανο, πολιτικό ή στρατιωτικό» για τη διατήρηση της τάξης.
Ο Λούλα καταδίκασε την εισβολή των «βανδάλων φασιστών» τονίζοντας ότι «θα τους βρούμε όλους και θα τιμωρηθούν όλοι».
«Η δημοκρατία εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης αλλά απαιτεί επίσης να γίνονται σεβαστοί οι θεσμοί. Αυτό που έκαναν αυτοί οι βάνδαλοι, αυτοί οι φανατικοί φασίστες (…) δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας μας. Αυτοί που χρηματοδότησαν (τις διαδηλώσεις) θα πληρώσουν για αυτές τις ανεύθυνες και αντιδημοκρατικές ενέργειες», επέμεινε.
150 συλλήψεις
Τουλάχιστον 150 οπαδοί του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου συνελήφθησαν μετά την εισβολή και τις εκτεταμένες καταστροφές που προκάλεσαν στις έδρες των τριών εξουσιών στη Βραζιλία την Κυριακή στην πρωτεύουσα Μπραζίλια, μεταδίδουν μέσα ενημέρωσης.
Πλάνα που μετέδωσε το CNN Brasil εικονίζουν μπολσοναριστές, πολλοί από τους οποίους φορούν τα κίτρινα και πράσινα μπλουζάκια της εθνικής ποδοσφαίρου, να βαδίζουν ο ένας πίσω από τον άλλο με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα σε ράμπα που οδηγεί προς και από το προεδρικό μέγαρο Πλανάλτου, φρουρούμενοι από αστυνομικούς.
Σε άλλες εικόνες διακρίνεται λεωφορείο γεμάτο συλληφθέντες διαδηλωτές να αναχωρεί, προφανώς προς την κατεύθυνση αστυνομικού τμήματος.
Η μονάδα της αστυνομίας που είναι αρμόδια για την ασφάλεια της Γερουσίας ανακοίνωσε πως συνέλαβε περίπου 30 ανθρώπους μέσα στην αίθουσα, που είχαν καταλάβει εξ εφόδου νωρίτερα μπολσοναριστές, όπως και τη Βουλή, το προεδρικό μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο.
Καθώς έπεφτε η νύχτα στην πρωτεύουσα της Βραζιλίας, οι δυνάμεις επιβολής της τάξης έμοιαζαν να ανακτούν προοδευτικά τον έλεγχο της κατάστασης, χρησιμοποιώντας εκτοξευτήρες νερού υπό πίεση για να διατηρούν τους διαδηλωτές σε απόσταση, ωστόσο, δεκάδες μπολσοναριστές παρέμεναν επιτόπου και συνέχιζε να επικρατεί σύγχυση.
Επέστρεψε ο Λούλα
Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα επέστρεψε το βράδυ της Κυριακής (σ.σ. σήμερα το πρωί ώρα Ελλάδας) στην Μπραζίλια και πήγε να διαπιστώσει τις ζημιές στο προεδρικό μέγαρο.
Ο Λούλα, που βρισκόταν το απόγευμα της Κυριακής στην Αρακουάρα, στην πολιτεία Σαν Πάουλου (νοτιοανατολικά), που επλήγη από πλημμύρες, πήγε κατά σειρά στο προεδρικό μέγαρο και κατόπιν στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου επίσης εισέβαλαν και προκάλεσαν καταστροφές μπολσοναριστές, όπως και στο Κογκρέσο.
Πλάνα που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Globo αργά το βράδυ τον εικονίζουν να συζητά με μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου, μπροστά στο κτίριο με σπασμένα παράθυρα μετά την εισβολή αυτών που εξακολουθούν να απορρίπτουν την επιστροφή του στην εξουσία, μια εβδομάδα αφού ανέλαβε την τρίτη του θητεία.
Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου παραμένει στις ΗΠΑ, για τις οποίες αναχώρησε δύο ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Λούλα, αρνούμενος να παραδώσει την προεδρική εσάρπα σε αυτόν που τον κέρδισε οριακά την 30ή Οκτωβρίου, που δεν συνεχάρη ποτέ.
«Οι ειρηνικές διαδηλώσεις, που συμμορφώνονται προς τον νόμο, είναι μέρος της δημοκρατίας. Ωστόσο, τα πλιάτσικα και οι εισβολές σε δημόσια κτίρια (…) αντίκεινται προς τον κανόνα», είπε μέσω Twitter ο πρώην πρόεδρος.
Σε άλλη ανάρτησή του απέρριψε «τις κατηγορίες χωρίς απόδειξη» του κεντροαριστερού διαδόχου. Ο Λούλα κατήγγειλε ότι ο «λόγος» του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους «ενεθάρρυνε» τους «φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στο προεδρικό μέγαρο, στο Ανώτατο Δικαστήριο και στο Κογκρέσο.
«Θα τους βρούμε όλους»
Αντιμέτωπος με μείζονα κρίση μόλις μια εβδομάδα αφότου άρχισε τη νέα του θητεία, έπειτα από τις δύο συναπτές προηγούμενες (2003-2010), ο πρόεδρος καταδίκασε τα γεγονότα «άνευ προηγουμένου στην ιστορία της Βραζιλίας».
«Θα τους βρούμε όλους και θα τιμωρηθούν», τόνισε, αναφερόμενος σε αυτούς που ευθύνονται για τις λεηλασίες και τις καταστροφές. «Θα βρούμε επίσης αυτούς που τους χρηματοδότησαν», πρόσθεσε.
Καταδικάζουν ΗΠΑ και Γαλλία
Οι εισβολές και οι καταστροφές προκάλεσαν κύμα αγανακτισμένων αντιδράσεων σε διεθνές επίπεδο. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «εξωφρενικές» τις βιαιότητες. «Η χρήση βίας για την εξαπόλυση επιθέσεων εναντίον δημοκρατικών θεσμών είναι πάντα απαράδεκτη», ανέφερε από την πλευρά του μέσω Twitter ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του, ο Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαίωσε τον Λούλα πως μπορεί να «λογαριάζει στην ανελλιπή υποστήριξη» του Παρισιού.
Μεγάλες ζημιές
Το κέντρο των τριών εξουσιών στην Μπραζίλια βυθίστηκε στο χάος. Αν και η περιοχή ήταν αποκλεισμένη από τις Αρχές, οι μπολσοναριστές κατάφεραν να διαπεράσουν τις ζώνες ασφαλείας.
Αστυνομικοί προσπαθούσαν, μάταια, να τους απωθήσουν με εκτενή χρήση δακρυγόνων. Βίντεο καταγράφει διαδηλωτές να ρίχνουν έφιππο αστυνομικό κάτω και να τον ξυλοκοπούν με ρόπαλα. Τοπική ένωση δημοσιογράφων κατήγγειλε πως τουλάχιστον πέντε δημοσιογράφοι υπέστησαν επιθέσεις. Ανάμεσά τους ήταν φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου, που υπέστη χτυπήματα από διαδηλωτές οι οποίοι του έκλεψαν το υλικό του.
Οι ζημιές είναι μεγάλες στα τρία τεράστια κτίρια, κοσμήματα της μοντέρνας αρχιτεκτονικής γεμάτα έργα τέχνης. Πίνακες ανυπολόγιστης αξίας υπέστησαν ζημιές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο παύει τον κυβερνήτη της Μπραζίλιας
Ο δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βραζιλίας, Αλεσάντρ τζι Μοράις, αποφάσισε αργά το βράδυ της Κυριακής να παυθεί για 90 ημέρες ο κυβερνήτης της Μπραζίλιας, ο Ιμπανέις Ρόσα, εξαιτίας των σφαλμάτων και των παραλείψεων στα μέτρα ασφαλείας που επέτρεψαν την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών -της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής- στην οποία προχώρησαν οπαδοί του ακροδεξιού πρώην προέδρου.
Ακόμη, διέταξε οι καταυλισμοί έξω από στρατιωτικές βάσεις που έχουν στήσει οπαδοί του Μπολσονάρου -απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να προχωρήσουν σε πραξικόπημα- να έχουν διαλυθεί εντός 24 ωρών, να απομακρυνθούν τα οδοφράγματα και να τερματιστούν οι καταλήψεις κτιρίων.
Ο δικαστής Μοράις έδωσε εντολή οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter και TikTok να αναστείλουν μέχρι νεοτέρας τη λειτουργία των λογαριασμών χρηστών που διασπείρουν αντιδημοκρατική προπαγάνδα.