Υπερηχητικοί πυρηνικοί πύραυλοι κοντά στην Ευρώπη; Νέες ενδείξεις για ρωσική ανάπτυξη στη Λευκορωσία

Δορυφορικές εικόνες δείχνουν πιθανή εγκατάσταση πυραύλων Oreshnik σε πρώην βάση, ενισχύοντας τη στρατηγική πίεση της Μόσχας προς το ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία φαίνεται να προχωρά στην τοποθέτηση νέων υπερηχητικών βαλλιστικών πυραύλων με πυρηνική δυνατότητα σε πρώην αεροπορική βάση στην ανατολική Λευκορωσία, εξέλιξη που θα μπορούσε να διευρύνει σημαντικά την ακτίνα εκτόξευσης πυραύλων προς την Ευρώπη. Το συμπέρασμα προκύπτει από ανάλυση δορυφορικών εικόνων που πραγματοποίησαν δύο Αμερικανοί ερευνητές, όπως μεταδίδει το Reuters.

Οι εκτιμήσεις τους ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές με τα πορίσματα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει το ζήτημα και μίλησε ανώνυμα, καθώς οι σχετικές πληροφορίες δεν έχουν δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ήδη καταστήσει σαφή την πρόθεσή του να αναπτύξει πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς Oreshnik στη Λευκορωσία. Το συγκεκριμένο σύστημα εκτιμάται ότι διαθέτει εμβέλεια έως 5.500 χιλιόμετρα, ωστόσο η ακριβής τοποθεσία ανάπτυξης δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα.

Η εγκατάσταση των Oreshnik θεωρείται από αναλυτές ως ακόμη ένα βήμα που υπογραμμίζει τη σταδιακή ενίσχυση της πυρηνικής ρητορικής και αποτροπής του Κρεμλίνου, με στόχο να αποθαρρύνει χώρες του ΝΑΤΟ από το να ενισχύσουν την Ουκρανία με οπλικά συστήματα μεγάλης εμβέλειας. Η ρωσική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον δεν απάντησε σε σχετικό αίτημα για σχόλιο, ενώ και η πρεσβεία της Λευκορωσίας απέφυγε να τοποθετηθεί.

Την ίδια ώρα, το κρατικό πρακτορείο Belta μετέδωσε δηλώσεις του Λευκορώσου υπουργού Άμυνας, Βίκτορ Κρένιν, ο οποίος υποστήριξε ότι η ανάπτυξη των πυραύλων δεν μεταβάλλει την ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και αποτελεί «την απάντησή μας» στις «επιθετικές ενέργειες» της Δύσης.

Σύμφωνα με ειδικούς, η επιλογή της Λευκορωσίας εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική. Ο Τζον Φόρμαν του Chatham House εκτιμά ότι η Μόσχα επιδιώκει να επεκτείνει περαιτέρω την εμβέλεια των όπλων της προς την ευρωπαϊκή ήπειρο, βλέποντας την κίνηση αυτή και ως απάντηση στα σχέδια των ΗΠΑ για εγκατάσταση συμβατικών πυραύλων στη Γερμανία, μεταξύ των οποίων και ο υπερηχητικός Dark Eagle.

Η χρονική συγκυρία δεν θεωρείται τυχαία, καθώς η ανάπτυξη των Oreshnik συμπίπτει με την επικείμενη λήξη της συνθήκης START του 2010, της τελευταίας συμφωνίας που περιορίζει τα στρατηγικά πυρηνικά οπλοστάσια ΗΠΑ και Ρωσίας. Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι οι πύραυλοι θα μπορούσαν να σταθμεύσουν στη Λευκορωσία το δεύτερο εξάμηνο του έτους, στο πλαίσιο μιας αναθεωρημένης στρατηγικής που προβλέπει, για πρώτη φορά μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, την εγκατάσταση ρωσικών πυρηνικών όπλων εκτός ρωσικού εδάφους.

Ο Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο ανέφερε πρόσφατα ότι οι πρώτοι πύραυλοι έχουν ήδη αναπτυχθεί, χωρίς ωστόσο να αποκαλύψει πού. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η εξεταζόμενη βάση φαίνεται ικανή να φιλοξενήσει έως τρεις εκτοξευτές, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ύπαρξης και δεύτερης τοποθεσίας.

Η ανάλυση δορυφορικών εικόνων από την Planet Labs έδειξε ταχεία κατασκευαστική δραστηριότητα από τις αρχές Αυγούστου, με υποδομές που παραπέμπουν σε στρατηγική πυραυλική βάση. Μεταξύ των ευρημάτων περιλαμβάνεται περιφραγμένος στρατιωτικός σιδηροδρομικός σταθμός, πιθανώς για τη μεταφορά πυραύλων και εκτοξευτών, καθώς και κατασκευές που μοιάζουν με καμουφλαρισμένα σημεία εκτόξευσης.

Παρά τις ανησυχίες, ορισμένοι ειδικοί εκφράζουν σκεπτικισμό για το κατά πόσο η συγκεκριμένη ανάπτυξη προσφέρει ουσιαστικό στρατιωτικό πλεονέκτημα στη Μόσχα. Άλλοι, ωστόσο, επισημαίνουν ότι η κίνηση αυτή εκπέμπει κυρίως ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα, ενισχύοντας την εικόνα της αυξημένης εξάρτησης της Ρωσίας από την πυρηνική αποτροπή.