Ο καθηγητής περιβαλλοντικής μηχανικής ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρρήγιαννης μίλησε στην Κontranews για τους λόγους που έφεραν άμεσο ολικό lockdown, ενώ εξηγεί τι θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει καλύτερα για να μην φτάσουμε εκεί, αλλά και πως θα μπορεί να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης.
Ο καθηγητής αναφέρει, επίσης, ότι το χειρότερο σενάριο βγάζει 10.000 κρούσματα μετά το Πάσχα και πως Δεν θα συμβεί αυτό ποτέ, γιατί θα είχε καταρρεύσει το σύστημα υγείας νωρίτερα, δεν θα το αφήσουμε αυτό ποτέ να γίνει.
Αναλυτικά όσα δήλωσε:
Θα αποδώσει το ολικό lock-down; Ή βλέπετε παράταση;
Ελπίζουμε ότι θα αποδώσει. Πήραμε το σενάριο των 3 εβδομάδων, ώστε να υπάρχει μια ικανοποιητική μείωση κρουσμάτων και μετά να μπορούμε να ανοίξουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια. Αν το σενάριο γίνει στις 4 εβδομάδες π.χ., αυτό είναι ασφαλέστερο γιατί έχεις μειώσει περισσότερο την διασπορά. Τρέξαμε το σενάριο ανάμεσα στις 2 και 4 εβδομάδες, ως αρκετά ασφαλές σαν αποτέλεσμα γιατί περιμένει κανείς να μειωθούν τα κρούσματα σημαντικά, και βέβαια να αποσυμπιεστούν σε βάθος χρόνου και οι ΜΕΘ και τα νοσοκομεία.
Η ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Υγείας μαζί με τα μονοκλωνικά αντισώματα θα αποτελούσε ανάχωμα στην πορεία της πανδημίας, ώστε να μην φτάσουμε στο lockdown;
Η ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι πολύ σημαντική και πραγματικά λείπει στην Ελλάδα, γιατί αν υπήρχε θα μείωνε και τη φόρτιση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στα νοσοκομεία. Δηλαδή έχουμε έναν άμεσο μετασχηματισμό της διασποράς, σε φόρτιση στα νοσοκομεία, και μετά σε φόρτιση στις ΜΕΘ, και μετά σε θάνατο, που η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας αν λειτουργούσε με τον τρόπο που λέτε, θα λειτουργούσε ως ανάχωμα. Η θεωρία με τα μονοκλωνικά αντισώματα βεβαίως είναι κάτι το οποίο αναπτύσσεται στην διαδρομή, δεν είναι κάτι που ήταν έτοιμο από την αρχή, και θεωρώ ότι μπορεί να είναι ένα κομμάτι της λύσης, όπως και τα εμβόλια. Το να μην φτάσουμε στο lockdown μπορείς να το πετύχεις και με άλλους τρόπους. Για παράδειγμα, με το να έχεις τηλεργασία στο 70% τουλάχιστον, και στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, ακόμα και από τον Αύγουστο και με την απολύμανση του αέρα στα Mέσα Mαζικής Mεταφοράς, όπου θα χτυπούσαμε δύο βασικούς κόμβους ανάμεσα σε αλυσίδες μετάδοσης. Γιατί ο χώρος εργασίας και τα Mέσα Mαζικής Mεταφοράς συμμετέχουν σε παραπάνω από μία αλυσίδα μετάδοσης. Αν μπορούσαμε να βγάλουμε από την εξίσωση αυτούς τους δύο κόμβους, προφανέστατα θα είχαμε πολύ θετικές επιπτώσεις και ουσιαστικές ώστε και τα σχολεία να ανοίξουν πιο άνετα, και το λιανικό εμπόριο κ.ο.κ.
Γιατί δεν εφαρμόστηκαν οι λύσεις αυτές;
Τώρα ήταν απαραίτητο το lockdown γιατί και η πρωτοβάθμια φροντίδα και οι λύσεις που είπα μπορεί να φαίνονται θεωρητικές όταν έχεις μπροστά σου ραγδαία αύξηση κρουσμάτων και κυρίως σε κλίνες νοσοκομείων. Εκείνη την ώρα πρέπει να αντιδράσεις άμεσα, δεν μπορείς να πεις θα φτιάξω πρώτα το σύστημα καλύτερα. Μπορούμε να αποφύγουμε εξέλιξη της διασποράς και κυρίως των μεταλλαγμένων στελεχών στην πιο μεγάλη πληθυσμιακή δεξαμενή της χώρας δηλαδή στην Αττική μόνο με lockdown. Το οποίο προτείναμε και στον ίδιο τον Πρωθυπουργό γιατί είχαμε αναλύσει μια πολύ μεγάλη γκάμα από διαφορετικά σενάρια, πηγαίνοντας πολύ-πολύ σιγά σε αυτή τη λύση. Καταλήξαμε στο lockdown γιατί ήταν το πιο άμεσο ώστε να μην αφήσουμε ανεξέλεγκτα τα μεταλλαγμένα στελέχη. Αυτό αντικειμενικά η πρωτοβάθμια φροντίδα δεν θα το βοηθούσε, διότι αυξημένη και καλύτερη θα βοηθούσε στη μείωση της νοσηρότητας και την ελάφρυνση των συμπτωμάτων, ή το να μην έχεις πολλούς ασθενείς στις ΜΕΘ και να μην πεθαίνουν, όχι στην διασπορά που δεν θα μπορούσε να σταματήσει και εδώ η διασπορά κάνει τη διαφορά.
Ποιο είναι το χειρότερο σενάριο στη διασπορά του μεταλλαγμένου πλέον ιού;
Το χειρότερο σενάριο βγάζει 10.000 κρούσματα μετά το Πάσχα. Δεν θα συμβεί αυτό ποτέ, γιατί θα είχε καταρρεύσει το σύστημα υγείας νωρίτερα, δεν θα το αφήσουμε αυτό ποτέ να γίνει. Οποιοσδήποτε κυβερνήτης πρέπει να κάνει lockdown για όσο χρειαστεί, οπότε δεν πρόκειται να συμβεί αυτό. Αλλά η αλήθεια είναι ότι οι μεταλλάξεις είναι επικίνδυνες, λόγω της υπερμετάδοσης, για αυτό είναι ένα παράθυρο ευκαιρίας χρονικό που διανύουμε να σταματήσουμε τη διασπορά τώρα. Είναι για να το καταλάβουμε, το ίδιο πράγμα που προσπαθούν να κάνουν και οι Γερμανοί, οι οποίοι πήγαν σε lockdown για ακριβώς αυτόν τον λόγο, για τα μεταλλαγμένα στελέχη. Και οι Γερμανοί το έκαναν αργότερα από εμάς και για αυτό έχουν και μεγαλύτερη πίεση και στο σύστημα υγείας τους και στα κρούσματα κ.τλ. Οι Βρετανοί απλά άργησαν, και για αυτό γίνεται ο χαμός. Οπότε εδώ κάνουμε το σωστό, το lockdown στην Αττική, για να καταστείλουμε την πορεία του ιού, ώστε να έρθει και να την προλάβει η αύξηση των εμβολίων.
Πώς είμαστε βέβαιοι ότι τα εμβόλια καλύπτουν και τις μεταλλάξεις του ιού;
Δεν είμαστε βέβαιοι. Είναι γνωστό πια ότι ειδικά για τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη θα χρειαστεί μια αλλαγή. Προφανώς και η Pfizer και η Moderna θα πρέπει να βάλουν και το μεταλλαγμένο RNA του ιού, και πιθανώς μια τρίτη δόση για να συμπληρωθεί.
Είμαστε σε θέση να πούμε πότε θα ανοίξουν τα εστιατόρια;
Όχι δεν είμαστε σε θέση να πούμε. Αυτό που έχει νόημα δεν είναι πότε θα ανοίξουμε που μπορεί να είναι και μετά από τις 3 εβδομάδες ή το τέλος Φεβρουαρίου, αν αντέχει η οικονομία, αλλά το πως θα ανοίξουμε και πως θα λειτουργούμε. Δηλαδή αν θέλουμε να ανοίξουμε τα σχολεία, πχ τα δημοτικά είναι σημαντικό να σπάσουμε την αλυσίδα μετάδοσης που λέγεται γονιός. Γιατί οι γονείς που πάνε και βρίσκονται με άλλους γονείς στο σχολείο πέρα από τη μετάδοση που κάνουν στα παιδιά, που εντάξει είναι ένας μηχανισμός αυτός, έχουν άλλες 3-4 διαφορετικές κατηγορίες «ευκαιριών» για να διασπείρουν ή να κολλήσουν τον ιό. Στο λεωφορείο ή μετρό που θα πάρουν μετά για να πάνε στη δουλειά τους, στην εργασία αν δεν τηρούνται σωστά τα μέτρα, και βεβαίως γυρνώντας πάλι σπίτι με τα ίδια μέσα. Αν όλες αυτές τις ευκαιρίες διασποράς, τις βγάλεις από την εξίσωση, και στείλεις τον γονιό σπίτι και για να δουλέψει από εκεί, τότε αμέσως αλλάζεις και την εξίσωση σε ότι αφορά στην επίδραση του σχολείου π.χ. Το καθεστώς τηλεργασίας θα πρέπει να διατηρηθεί και να επιτηρηθεί και με το πέρας του lockdown σε ποσοστό 70% και βεβαίως το θέμα της απολύμανσης του αέρα σε εξωτερικούς χώρους όπως Mέσα Mαζικής Mεταφοράς, αίθουσες, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων κτλ. Θα μπορούσαμε στα γηροκομεία να βάλουμε συσκευές απολύμανσης του αέρα, θα βοηθούσε και την ποιότητα του αέρα που θα ανέπνεαν και θα μείωνε σοβαρά το ιικό φορτίο και την πιθανότητα νόσησης ή επιμόλυνσης. Και αν πει κανείς δεν υπάρχουν χρήματα, υπάρχουν και ιδρύματα για να κάνουν ευγενικές χορηγίες.
