Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος μίλησε με αφορμή το μυθιστόρημά του που έχει τίτλο «Ερωτευμένος Καίσαρ».
Την ιδέα να γράψει ένα μυθιστόρημα για ένα νησί (τη Λέσβο) και έναν τόπο (τη Μόρια) που “πολιορκείται” από κύματα απελπισμένων προσφύγων και όλο αυτό να το συνδέσει με την ιστορία των ύστερων βυζαντινών χρόνων υλοποίησε ο Παναγιώτης Σερ. Χανός μέσα από το βιβλίο του “Ερωτευμένος Καίσαρ”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “24 γράμματα”.
Πολεμικές συγκρούσεις, μάχες και έντονη δράση περιλαμβάνονται στις σελίδες του. Ο συγγραφέας με αφορμή την παρουσίαση που έχει προγραμματιστεί στα Γιαννιτσά, την Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου, ώρα 7 μ.μ., στον αύλειο χώρο του Παλαιού Νοσοκομείου (Πεζόδρομος Γιαννιτσών) μίλησε μαζί μας για το νέο του βιβλίο, για την πανδημία, αλλά και για την περίοδο του Βυζαντίου την οποία δεν γνωρίζουμε επαρκώς.
«Ένα μέρος της μυθιστορίας αφορά στην πιο θολή περίοδο της ελληνικής ιστορίας, στο λυκαυγές του δυτικού μεσαίωνα και την ολοκληρωτική υποδούλωση του ελληνισμού στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Έχει πολύ μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, διότι εκείνη την περίοδο ξεφλουδίζεται όλη η δομή της βυζαντινής κυριαρχίας και έρχονται στην επιφάνεια πάρα πολλά σημαντικά στοιχεία, πάρα πολλά σπουδαία, ασύλληπτα μυστικά», σημείωσε μεταξύ άλλων ο κ. Χανός.
Αναλυτικά η συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη και το typosthes.gr
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο;
-Η συγγραφή του “ερωτευμένου καίσαρα” ήταν ένα προσωπικό στοίχημα. Το 2019, λίγο πριν μπούμε στην δίνη της καραντίνας που εκτροχίασε τη ζωή μας, ήμουν έτοιμος να ολοκληρώσω το πρώτο μου ιστορικό μυθιστόρημα με θέμα την έσχατη βυζαντινή περίοδο (λίγα χρόνια πριν και λίγα χρόνια μετά την άλωση). Εκείνη την περίοδο, καλοκαίρι, στα μέσα του χρόνου διάβασα κάπου για ένα κάλεσμα συγγραφέων από την Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και την οργάνωση Πολιτισμού “Culture4all” με θέμα “Μόρια (της Λέσβου) 2.500 χρόνια ιστορίας”. Βρήκα συναρπαστική την ιδέα, να γράψω για ένα νησί (τη Λέσβο) και έναν τόπο (τη Μόρια) που “πολιορκείται” από κύματα απελπισμένων προσφύγων και αυτό που θα γράψω να το συνδέσω με την ιστορία των ύστερων βυζαντινών χρόνων που ήδη δούλευα, είχα κάνει εις βάθος έρευνα και κόντευα να ολοκληρώσω. Βέβαια το έμαθα λίγο αργά: η πρόσκληση έληγε στις 31 Οκτωβρίου και ήταν ήδη μέσα Ιουλίου! Πήρα ωστόσο την τρελή απόφαση να το γράψω κι έβαλα στοίχημα με τον εαυτό μου να προλάβω την προθεσμία. Έβαλα στοίχημα και το κέρδισα! Προς μεγάλη μου έκπληξη το μυθιστόρημα (παρότι λόγω πίεσης χρόνου το αρχικό κείμενο είχε ορισμένες ατέλειες και λάθη τα οποία στη συνέχεια διορθώθηκαν) διακρίθηκε ανάμεσα σε συνολικά 50 συμμετοχές. Βραβεύτηκε πρόσφατα σε μια εκπληκτική εκδήλωση, παρουσία των τοπικών αρχών και εκατοντάδων βιβλιόφιλων που πραγματοποιήθηκε στο αρχαίο ρωμαϊκό υδραγωγείο της Μόριας της Λέσβου. Η αποδοχή του κόσμου στο ακριτικό νησί μου πρόσφερε τεράστια συγκίνηση και πολύ μεγάλη χαρά…
-Στο βιβλίο σας εκτυλίσσεται σε δύο χρόνους, στη σύγχρονη Ελλάδα, στο εγγύς μέλλον, και στα 1453. Πώς λειτουργεί η Ιστορία σε αυτό το πλαίσιο; Και πώς συνδέονται οι δύο εποχές;
-Στον “ερωτευμένο καίσαρα”, η Ιστορία δεν λειτουργεί ακριβώς… απλώς τελειώνει, τουλάχιστον όπως την ξέρουμε. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο σκοτεινό παρελθόν, τέλη Φλεβάρη του 1453, πίσω από τα θαλάσσια τείχη της πολιορκημένης, από τους Οθωμανούς, Κωνσταντινούπολης και παράλληλα στο εγγύς μέλλον, στη σύγχρονη Ελλάδα, με φόντο το δράμα των προσφύγων στη Λέσβο και τον αόρατο πόλεμο των κατασκόπων στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Δύο μυθιστορίες που κινούνται καμπυλόγραμμα μέσα στις σελίδες και κάποια στιγμή τέμνονται, συναντώνται. Σε εκείνο το σημείο η θρυαλλίδα της γραφής βάζει μπουρλότο στην πυριτιδαποθήκη της ιστορίας, μίας πραγματικής ιστορίας, που ξεκίνησε πριν 600 χρόνια και τελειώνει το 2023. Όμως στην πραγματικότητα η Ιστορία δεν τελειώνει, απλώς με την σύμπνοια της συγκυρίας βάζει μια τελεία, κλείνει ένα κεφάλαιο και ξαναρχίζει απ’ την αρχή. Ως προς την πλοκή ο “ερωτευμένος καίσαρ” εκτός από ιστορικό μυθιστόρημα με πολεμικές συγκρούσεις, μάχες και έντονη δράση, εξυμνεί τον έρωτα και επιπλέον ανήκει στο είδος του μυστηρίου, έχει μια εξ αγχιστείας συγγένεια με τη γραφή του Νταν Μπράουν ή καλύτερα του Ουμπέρτο Έκο, με αστυνομική πλοκή που ξεδιπλώνεται σελίδα με σελίδα μέχρι να ξεκλειδώσει η αποκάλυψη ενός συγκλονιστικού μυστικού στο τέλος του βιβλίου.
-Το Βυζάντιο αν και μακραίωνη περίοδος, δεν έχει προβληθεί όσο θα έπρεπε. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;
-Σωστά, υπάρχει κενό! Άρχισα να μελετάω συστηματικά το βυζάντιο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, όταν στο πλαίσιο της προδιδακτορικής διατριβής μου με θλίψη ανακάλυψα ότι υπήρχαν ελάχιστες αναφορές στη διεθνή βιβλιογραφία σε αντίθεση με τη μεσαιωνική μυθιστορία των ευρωπαϊκών χωρών. Η εξήγηση έχει να κάνει με την οθωμανική κυριαρχία στην Ελλάδα που σκίαζε τα πάντα. Ποιος ραγιάς θα τολμούσε να γράψει για την αλλοτινή αυτοκρατορία των Ρωμιών που η λαμπρότητα της θάμπωνε το πολεμικό κλέος των Οθωμανών; Έτσι άρχισα να μελετάω οτιδήποτε είχε σχέση με το Βυζάντιο, παλαιότερες και νεότερες πηγές, αναρίθμητα βιβλία ιδιαίτερα για την ύστερη περίοδο της αυτοκρατορίας, την περίοδο της παρακμής της. Όταν αποφάσισα να συγγράψω ήταν ήδη για μένα ένας κόσμος οικείος.
-Πώς αντλήσατε υλικό για την έρευνά σας; Τι συναντήσατε ψάχνοντας σε πηγές;
-Σε όλες τις περιπτώσεις για την άντληση πληροφοριών χρησιμοποιήθηκαν ως πηγές εκατοντάδες ιστορικά βιβλία, βιογραφίες, μαρτυρίες, στρατιωτικά, ναυτικά, τουριστικά, λαογραφικά και αρχαιολογικά εγχειρίδια, διαδικτυακές αναρτήσεις, αναλυτική ηλεκτρονική χαρτογραφία, παλαιότεροι και σύγχρονοι έντυποι χάρτες. Πρόθεσή μου ήταν αφενός να αποτυπωθούν με πιστότητα το ιστορικό υπόβαθρο και οι πραγματικοί ιστορικοί χαρακτήρες και αφετέρου να αποδοθούν κατά την αφήγηση με όσο γίνεται μεγαλύτερη ακρίβεια οι αποστάσεις, οι δρόμοι, τα μνημεία, το αστικό περιβάλλον, η φύση και η γεωγραφία των περιοχών που αναφέρονται. Σημειώστε ότι ένα μέρος της μυθιστορίας αφορά στην πιο θολή περίοδο της ελληνικής ιστορίας, στο λυκαυγές του δυτικού μεσαίωνα και την ολοκληρωτική υποδούλωση του ελληνισμού στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Έχει πολύ μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον, διότι εκείνη την περίοδο ξεφλουδίζεται όλη η δομή της βυζαντινής κυριαρχίας και έρχονται στην επιφάνεια πάρα πολλά σημαντικά στοιχεία, πάρα πολλά σπουδαία, ασύλληπτα μυστικά.
-Γιατί «Ερωτευμένος Καίσαρας»;
-Διότι αυτό είναι το όνομα ενός καλλίμορφου πολεμικού πλοίου, ενός μείζονος βυζαντινού δρόμωνα, που είχε πλήρωμα 370 ανδρών και τα αμπάρια του γεμάτα με το φονικό “Υγρόν Πυρ”. Ένα θαλάσσιο αρπακτικό, το καλύτερο καράβι του “θρυμματισμένου” από την παρακμή αυτοκρατορικού στόλου, που μετέφερε κάποιους μυστηριώδεις επιβάτες και εκτελούσε μια παράτολμη αποστολή… κι έχει ένα όνομα που θα ταίριαζε περισσότερο σε ψαρόβαρκα, παρά σε πολεμικό πλοίο. Προφανώς είχε μεγάλο… ντέρτι ο Αυτοκράτορας!
-Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο οι ζωές μας έχουν αλλάξει. Πώς βιώσατε/ βιώνετε εσείς το κεφάλαιο πανδημία ; Τι θα αφήσει πίσω της αυτή η δοκιμασία που περνάμε;
-Δεν ήταν τόσο άσχημα. Εντέλει η πανδημία, ίσως αποδειχθεί ευεργετική, αν μας αναγκάσει να καταδυθούμε στο βαθύτερο είναι μας, να γίνουμε σοφότεροι, να μάθουμε τον εαυτό μας. Εκείνο που πραγματικά φοβάμαι δεν είναι ο covid-19, αλλά μια «Πανδημία Απαθείας» που μπορεί να εξαπλωθεί σε όλον τον πλανήτη. Ένα σύμπαν δυστοπικό, ένα παγκόσμιο χωριό όπου θα κυριαρχούν οι προσομοιώσεις, η τεχνητή νοημοσύνη θα ποδηγετεί την ανθρώπινη αγέλη και η εικονική πραγματικότητα θα αντικαταστήσει τη Ζωή. Ευτυχώς, αν υπάρχει κάτι μαγικό, μοιραίο και ιερό στη Ζωή αυτό είναι αναμφίβολα η αλλόκοτη φύση της, που ανατρέπει όλα τα σενάρια, που συντελεί συχνά στο να κερδίζονται μάχες που σύμφωνα με τη λογική δεν θα έπρεπε να κερδηθούν. Ας πούμε, στη διάρκεια της «κακής» πανδημίας προέκυψε η «καλή συνέπεια» της ανάγνωσης περισσότερων βιβλίων. Μια συνήθεια που ελπίζω να συνεχιστεί ακόμη κι όταν ο covid θα έχει γίνει ανάμνηση.
-Ποια βιβλία διαβάσατε τελευταία;
-Από ξένη λογοτεχνία μελέτησα όλη τη σειρά του “Game of Thrones”, επτά πολυσέλιδα βιβλία του George R.R. Martin (εκδόσεις Anubis), το “Όταν έκλαψε ο Νίτσε” του Irvin Yalom (εκδόσεις Άγρα) και ξαναδιάβασα τον “Δον Κιχώτη” του Μιγκέλ ντε Θερβάντες (εκδόσεις Πατάκη). Από Έλληνες συγγραφείς λατρεύω την έξοχη, καθαρή γραφή και το ανεπιτήδευτο ηθικό στυλ, του Γιάννη Γιαννέλη Θεοδοσιάδη, ο οποίος με τιμάει με τη φιλιά του και εμπιστεύθηκε την κρίση μου για το τελευταίο του μυθιστόρημα “Σχολή Νυφών” (εκδόσεις Πατάκη) πριν ακόμη εκδοθεί. Εκπληκτική σύλληψη του συγγραφέα, βιβλίο-μνημείο δημοκρατικής αντίληψης ενάντια σε όλες τις μορφές του φασισμού. Τέλος διαβάζω το πολύ ενδιαφέρον μυθιστόρημα “Occupy media” (Εκδόσεις UNIQUE) του φίλου, δημοσιογράφου/συγγραφέα Μάνου Κακλαμάνου που με τη νευρώδη, μοντέρνα γραφή του, ξεσκεπάζει με συγκλονιστικό τρόπο τη διαφθορά της πολιτικής και των σύγχρονων mass media που μολύνθηκαν από το χρώμα του χρήματος.
*Η βιβλιοπαρουσίαση διοργανώνεται από τον Σύλλογο Φίλων του Νοσοκομείου Γιαννιτσών και μέρος των εσόδων θα διατεθεί υπέρ του ευγενούς, κοινωνικά αλληλέγγυου σκοπού του Συλλόγου.
