Στις 24 Μαΐου δημοσιεύεται στο site της ΕΡΤ ότι ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, συναντήθηκε στις Βρυξέλλες με την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βέρα Γιούροβα, αρμοδιότητα της οποίας είναι οι Αξίες και η Διαφάνεια.
Βέβαια, η επίσκεψη δεν είχε ανακοινωθεί εκ των προτέρων (γιατί προφανώς το χαρτοφυλάκιο της κυρίας Γιούροβα θα προκαλούσε απορίες και συζητήσεις).
Όποιος διαβάσει την αρχική ανάρτηση σχετικά μ’ αυτή τη συνάντηση στο ertnews.gr (που είναι και αρκετά ενδεικτική για το θέμα που συζητάμε) μαθαίνει ότι ο κ. Οικονόμου ζήτησε αυτή τη συνάντηση με την κυρία Γιούροβα για να της εκφράσει την υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης στις πρωτοβουλίες για την προστασία των δημοσιογράφων στην Ουκρανία (!), ότι παρουσίασε αναλυτικά το πλαίσιο λειτουργίας Τύπου στην Ελλάδα και πως «ο πλουραλισμός και η υπεράσπιση του δημοσιογραφικού έργου κατοχυρώνονται τόσο θεσμικά, όσο και στην πράξη»…
Όμως, όλα αυτά καμία σχέση δεν έχουν με τις 11 πρώτες λέξεις που αναφέρει η κα Γιούροβα στο δικό της μήνυμα, μετά τη συνάντησή τους, που ήταν «Συζητήσαμε τις προκλήσεις για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα». Μάλιστα, στην εξέλιξη του ρεπορτάζ και της ροής πληροφόρησης, έγινε γνωστό πως έγιναν συστάσεις εφ’ όλης της ύλης από την αντιπρόεδρο της Κομισιόν στον Ελληνα κυβερνητικό εκπρόσωπο και πως στην ατζέντα της συνάντησης τέθηκαν οι εκδικητικές αγωγές κατά δημοσιογράφων, η κρατική διαφήμιση, οι παρακολουθήσεις δημοσιογράφων, οι αλλαγές στη διοίκηση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων και φυσικά η έκθεση των Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα, όπου η Ελλάδα φέτος κατρακύλησε 38 θέσεις, γράφοντας αρνητικό ρεκόρ!
2015: 91η θέση
2016: 89η θέση
2017: 88η θέση
2018: 74η θέση
2019: 65η θέση
2020: 65η θέση
2021: 70η θέση
2022: 108η θέση
Δηλαδή, επί ΣΥΡΙΖΑ και με μνημόνια πήγαμε από τη 91η θέση στην 65η (2015 – 2019) αλλά επί ΝΔ εκτός μνημονίων πέσαμε από την 65η στην 108η(!), χάνοντας 43 θέσεις στη σχετική κατάταξη. Και δεν είναι μόνον η έκθεση των Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα που απασχολεί τον ευρωπαϊκό μηχανισμό ελέγχου Αξιών και Διαφάνειας. Από την επίσημη ανακοίνωση της Κομισιόν έγινε γνωστό ότι η αντιπρόεδρος «αναφέρθηκε στις ανησυχίες που διατυπώθηκαν σε διάφορες πρόσφατες εκθέσεις οργανώσεων για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης», ζητώντας από τον εκπρόσωπο της ελληνικής κυβέρνησης «διαφάνεια και δικαιοσύνη στην κατανομή των δημόσιων πόρων, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής διαφήμισης»!
Και αυτό ακριβώς είναι το σημείο που αρχίζεις να αναρωτιέσαι αν υπάρχει κάποιο πλαίσιο ποινών για τις απείθαρχες χώρες για αυτά τα θέματα ή αν σε ειδικές περιπτώσεις προβλέπεται κάποιου είδους μηχανισμός επιτήρησης από Ευρωπαίους τεχνοκράτες (προκειμένου -ας πούμε- να εναρμονιστεί κατάλληλα το νομοθετικό πλαίσιο με τις ευρωπαϊκές οδηγίες). Γιατί ό,τι και να υπάρχει από αυτά, η Ελλάδα είναι μέσα, σίγουρα.
Μέχρι που έρχεται η τελευταία (καταδικαστική) ατάκα της ανακοίνωσης της Κομισιόν, να λύσει τις απορίες: «Η αντιπρόεδρος Β. Γιούροβα και ο υφυπουργός Γ. Οικονόμου συμφώνησαν να παραμείνουν σε στενή επαφή για όλα αυτά τα θέματα».
Άρα, μόλις τεθήκαμε υπό επιτήρηση;
Ακολουθεί μνημόνιο συνεννόησης και τρόικα. Ξέρω…
Τα 5 χαστούκια των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα
Και, για όποιον δεν θυμάται τι ακριβώς… σέρνει στην Ελλάδα η έκθεση των Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα για το 2022 (δεν έπαιξε και πολύ στα ελληνικά media, βλέπετε…), σταχυολογήσαμε τα πιο ενδιαφέροντα σημεία:
- Η ελευθερία του Τύπου επλήγη από σοβαρά πισωγυρίσματα το 2021 και το 2022, καθώς οι δημοσιογράφοι τακτικά εμποδίζονταν από την κάλυψη θεμάτων όπως το μεταναστευτικό και η πανδημία.
- Η δολοφονία του βετεράνου αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ, ο οποίος πυροβολήθηκε μέρα μεσημέρι έξω από το σπίτι του στην Αθήνα τον Απρίλιο του 2021, παραμένει ανεξιχνίαστη, παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις για γρήγορη έρευνα.
- Η συντριπτική πλειονότητα των media ανήκει σε ένα μικρό αριθμό προσώπων, που δραστηριοποιούνται επίσης σε επιχειρηματικούς τομείς με έντονη κυβερνητική ρύθμιση. Επίσης, κάποιοι από αυτούς έχουν στενές σχέσεις με την πολιτική ελίτ.
- Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος συνιστά και την πολιτική ηγεσία των δημόσιων media, γεγονός που έχει υποσκάψει την αξιοπιστία τους.
- Πρόσφατες τροποποιήσεις στον νέο Ποινικό Κώδικά -που ψηφίστηκε με πρόσχημα την πανδημία- επιτρέπουν δυσανάλογο περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου, με αμφισβητούμενη νομική βάση. Η τιμωρία της διάδοσης ψευδών πληροφοριών με 5 χρόνια φυλάκιση παραβιάζει τις διεθνείς δεσμεύεις της Ελλάδας και τα ευρωπαϊκά νομικά standards, συνιστά σοβαρή απειλή για το δημοσιογραφικό δικαίωμα στη δημοσίευση πληροφοριών προς το δημόσιο συμφέρον και αυξάνει τον κίνδυνο αυτό-λογοκρισίας.
- Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, συνδυασμένη με τη χαμηλή αναγνωσιμότητα και τα μειούμενα διαφημιστικά budgets έχει υποσκάψει τη μακροπρόθεσμη επιβίωση πολλών media. Το γεγονός αυτό τα έχει επίσης καταστήσει περισσότερο εξαρτώμενα από τη δημόσια χρηματοδότηση. Όμως, η διαδικασία κατανομής αυτής της χρηματοδότησης στερείται διαφάνειας και φαίνεται να ευνοεί φιλοκυβερνητικά μέσα.
- Οι γυναίκες δημοσιογράφοι συχνά αντιμετωπίζουν φαινόμενα σεξισμού στο χώρο εργασίας.
- Η αστυνομία τακτικά καταφεύγει σε βία και αυθαίρετες απαγορεύσεις για να παρεμποδίσει τη δημοσιογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων και της προσφυγικής κρίσης στα νησιά. Δανή δημοσιογράφος, που είχε έντονη αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό για τα pushbacks, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα για τη δική της ασφάλεια, αφού της επιτέθηκαν στο δρόμο μετά την εις βάρος της καμπάνια λάσπης από φιλοκυβερνητικά media.